Trung Quốc phóng module cuối cùng của trạm Thiên Cung

Trung Quốc phóng thành công module Mộng Thiên hôm qua, tiến gần đến hoàn thành xây dựng trạm vũ trụ trên quỹ đạo Trái đất.


Tên lửa Trường Chinh chở module Mộng Thiên cất cánh. (Video: CGTN)

Vào 3h37 chiều ngày 31/10, moduel thí nghiệm Mộng Thiên cất cánh trên tên lửa đẩy hạng nặng Trường Chinh 5B từ Trung tâm phóng vệ tinh Văn Xương trên đảo Hải Nam phía nam Trung Quốc. Deng Hongqin, giám đốc Trung tâm phóng vệ tinh Tây Xương, tuyên bố buổi phóng thành công vào khoảng 3h50 cùng ngày.

Theo dự kiến, module Mộng Thiên dài 18 m, nặng 23 tấn, tương đương 4 con voi châu Á trưởng thành, sẽ ghép nối với module trung tâm của trạm Thiên Cung trong vòng vài giờ sau khi cất cánh. Quá trình ghép nối sẽ được giám sát bởi các phi hành gia Chen Dong, Liu Yang và Cai Xuzhe đã ở trên trạm Thiên Cung từ tháng 6/2022. Ngày phóng trùng với ngày mất của Qian Xuesen, cha đẻ chương trình tên lửa của Trung Quốc, qua đời vào ngày 31/10/2009. Ở độ cao hơn 380 km phía trên Trái đất, Mộng Thiên sẽ thay đổi vị trí sau đó thông qua cánh tay robot để trạm Thiên Cung chuyển thành hình dạng chữ T và kết thúc giai đoạn xây dựng.

Trung Quốc mất chưa đầy hai năm để lắp ráp trạm Thiên Cung gồm 3 module trên quỹ đạo, bắt đầu với module trung tâm, Thiên Hòa, phóng vào tháng 4 năm ngoái. So với Thiên Hòa và module thí nghiệm còn lại là Vấn Thiên (phóng lên quỹ đạo trong tháng 7/2022), Mộng Thiên trang bị nhiều cơ sở nghiên cứu hơn và sẽ hỗ trợ hàng loạt thí nghiệm vật lý ở môi trường vi trọng lực.


Trung Quốc phóng thành công module Mộng Thiên.

Ví dụ, cơ sở vật lý nguyên tử siêu lạnh sẽ sử dụng laser để làm lạnh nguyên tử tới 10 picokelvin, chưa tới một phần tỷ của một độ dưới độ 0 tuyệt đối (-273,15 độ C). Đây sẽ là nhiệt độ thấp nhất mà con người từng đạt được. Mộng Thiên sẽ trang bị 3 đồng hồ nguyên tử hiện đại, bao gồm đồng hồ nguyên tử quang học trong không gian đầu tiên trên thế giới. Những đồng hồ này có thể hoạt động kết hợp để bấm giờ với độ chính xác siêu cao, không lệch giây nào sau hơn một tỷ năm.

Có tổng cộng 9 cơ sở thí nghiệm lớn cỡ chiếc tủ lạnh bên trong Mộng Thiên, theo Cơ quan vũ trụ có người lái Trung Quốc (CMSA). Ngoài ra còn có phòng để các phi hành gia làm việc và lưu trữ đồ. Trong khi đó, có 37 bộ chuyển đổi bên ngoài module Mộng Thiên để hỗ trợ thí nghiệm và nghiên cứu ảnh hưởng của bức xạ vũ trụ tới các tổ chức sinh vật và cây trồng. Module cũng hỗ trợ giải phóng vi vệ tinh và CubeSat từ quỹ đạo. Giống như Vấn Thiên, Mộng Thiên sẽ sử dụng hai bộ pin quang năng lớn với sải cánh dài tổng cộng 56 m khi mở rộng để góp phần cung cấp điện cho trạm Thiên Cung.

Tính đến nay, CMSA đã thông qua hơn 100 đề xuất thí nghiệm từ các nhà nghiên cứu Trung Quốc. Ít nhất 25 dự án đang diễn ra, bao gồm thí nghiệm nghiên cứu kết tinh protein và ảnh hưởng của vi trọng lực lên tế bào thực vật, xương và cơ bắp, theo báo cáo trên tạp chí Nature. Các phi hành gia đã đưa 12.000 hạt giống, bao gồm hạt cà tím và dưa hấu lên trạm Thiên Cung, để chúng tiếp xúc với bức xạ và vi trọng lực trong 6 tháng trước khi mang về hồi tháng 4 để trồng trên Trái đất.

Theo dự kiến, trạm Thiên Cung sẽ là nơi diễn ra hơn 1.000 thí nghiệm khoa học trong suốt thời gian hoạt động, bao gồm dự án quốc tế giữa CMSA và Văn phòng Liên Hợp Quốc về Hoạt động Vũ trụ. Trong tháng 11, Trung Quốc lên kế hoạch phóng Thiên Châu 5 - nhiệm vụ chở hàng thứ 4 lên trạm Thiên Cung để cung cấp vật tư cho nhiệm vụ có người lái Thần Châu 15 sắp tới.

Trạm Thiên Cung và Trạm Vũ trụ Quốc tế (ISS) là hai trạm vũ trụ đang hoạt động trên quỹ đạo thấp của Trái đất. Trong khi trạm ISS nhiều khả năng rơi khỏi quỹ đạo đầu thập niên 2030, trạm Thiên Cung có thể mở rộng từ 3 lên 6 module, theo nhà chức trách Trung Quốc.

TIN CŨ HƠN
Chòm sao Song tử - Gemini

Chòm sao Song tử - Gemini

Chòm sao Song tử nằm ở phía Đông Bắc của chòm Liệp hộ, đối chọi với chòm sao Kim ngưu nằm ở phía Tây dải Ngân hà. Đây là một trong 12 chòm sao Hoàng đạo. Trong chòm này có 2 ngôi sao sáng Song tử alpha (Trung Q

Đăng ngày: 19/12/2025
Ở NASA có một vị trí chỉ cần tốt nghiệp cấp 3 đã làm được, ấy vậy mà nó rất quan trọng

Ở NASA có một vị trí chỉ cần tốt nghiệp cấp 3 đã làm được, ấy vậy mà nó rất quan trọng

Geogre Aldrich, người chịu trách nhiệm cho sức khỏe của phi hành gia tại NASA trong mấy chục năm qua bằng cách... ngửi mùi.

Đăng ngày: 19/12/2025
NASA phát hiện hành tinh có sự sống như trái đất

NASA phát hiện hành tinh có sự sống như trái đất

Cơ quan Hàng không Vũ trụ Mỹ (NASA) ngày 5/12 thông báo rằng chương trình không gian Kepler đã khẳng định một hành tinh nằm trong vùng "có thể có sự sống".

Đăng ngày: 19/12/2025
Xem mưa sao băng đẹp nhất năm vào sáng 14/12

Xem mưa sao băng đẹp nhất năm vào sáng 14/12

Trận mưa sao băng đẹp nhất trong năm Geminids (Song Tử) sẽ có thời điểm cực đại vào ngày 13 và 14/12 và đây sẽ là thời điểm lý tưởng nhất để người yêu thiên văn Việt Nam quan sát.

Đăng ngày: 18/12/2025
Chiều nay, Trái đất đi đến điểm viễn nhật,

Chiều nay, Trái đất đi đến điểm viễn nhật, "bỏ rơi" sao mẹ

Các tính toán cho thấy thời điểm chính xác mà Trái đất đi vào điểm viễn nhật là 7 giờ sáng theo giờ GMT, tương ứng với 14 giờ chiều 4-7 theo giờ Việt Nam.

Đăng ngày: 18/12/2025
Hướng dẫn chụp ảnh hiện tượng mưa sao băng

Hướng dẫn chụp ảnh hiện tượng mưa sao băng

Khác với các hiện tượng thiên văn khác như Nhật thực, Nguyệt thực hay sao chổi - Mưa sao băng là một hiện tượng xảy ra với tần suất khá nhiều và dễ gây hứng thú cho những người chưa từng được quan sát.

Đăng ngày: 18/12/2025
Vì sao thiên hà của chúng ta có tên gọi Milky Way?

Vì sao thiên hà của chúng ta có tên gọi Milky Way?

Chúng ta có rất nhiều tên gọi không chính thức cho các cảnh quan vũ trụ. Thỉnh thoảng chúng được đặt tên theo hình dạng mà ta nhìn thấy, ví dụ Tinh vân Đầu Ngựa.

Đăng ngày: 17/12/2025
Khoa Học News