Trung Quốc phóng module cuối cùng của trạm Thiên Cung

Trung Quốc phóng thành công module Mộng Thiên hôm qua, tiến gần đến hoàn thành xây dựng trạm vũ trụ trên quỹ đạo Trái đất.


Tên lửa Trường Chinh chở module Mộng Thiên cất cánh. (Video: CGTN)

Vào 3h37 chiều ngày 31/10, moduel thí nghiệm Mộng Thiên cất cánh trên tên lửa đẩy hạng nặng Trường Chinh 5B từ Trung tâm phóng vệ tinh Văn Xương trên đảo Hải Nam phía nam Trung Quốc. Deng Hongqin, giám đốc Trung tâm phóng vệ tinh Tây Xương, tuyên bố buổi phóng thành công vào khoảng 3h50 cùng ngày.

Theo dự kiến, module Mộng Thiên dài 18 m, nặng 23 tấn, tương đương 4 con voi châu Á trưởng thành, sẽ ghép nối với module trung tâm của trạm Thiên Cung trong vòng vài giờ sau khi cất cánh. Quá trình ghép nối sẽ được giám sát bởi các phi hành gia Chen Dong, Liu Yang và Cai Xuzhe đã ở trên trạm Thiên Cung từ tháng 6/2022. Ngày phóng trùng với ngày mất của Qian Xuesen, cha đẻ chương trình tên lửa của Trung Quốc, qua đời vào ngày 31/10/2009. Ở độ cao hơn 380 km phía trên Trái đất, Mộng Thiên sẽ thay đổi vị trí sau đó thông qua cánh tay robot để trạm Thiên Cung chuyển thành hình dạng chữ T và kết thúc giai đoạn xây dựng.

Trung Quốc mất chưa đầy hai năm để lắp ráp trạm Thiên Cung gồm 3 module trên quỹ đạo, bắt đầu với module trung tâm, Thiên Hòa, phóng vào tháng 4 năm ngoái. So với Thiên Hòa và module thí nghiệm còn lại là Vấn Thiên (phóng lên quỹ đạo trong tháng 7/2022), Mộng Thiên trang bị nhiều cơ sở nghiên cứu hơn và sẽ hỗ trợ hàng loạt thí nghiệm vật lý ở môi trường vi trọng lực.


Trung Quốc phóng thành công module Mộng Thiên.

Ví dụ, cơ sở vật lý nguyên tử siêu lạnh sẽ sử dụng laser để làm lạnh nguyên tử tới 10 picokelvin, chưa tới một phần tỷ của một độ dưới độ 0 tuyệt đối (-273,15 độ C). Đây sẽ là nhiệt độ thấp nhất mà con người từng đạt được. Mộng Thiên sẽ trang bị 3 đồng hồ nguyên tử hiện đại, bao gồm đồng hồ nguyên tử quang học trong không gian đầu tiên trên thế giới. Những đồng hồ này có thể hoạt động kết hợp để bấm giờ với độ chính xác siêu cao, không lệch giây nào sau hơn một tỷ năm.

Có tổng cộng 9 cơ sở thí nghiệm lớn cỡ chiếc tủ lạnh bên trong Mộng Thiên, theo Cơ quan vũ trụ có người lái Trung Quốc (CMSA). Ngoài ra còn có phòng để các phi hành gia làm việc và lưu trữ đồ. Trong khi đó, có 37 bộ chuyển đổi bên ngoài module Mộng Thiên để hỗ trợ thí nghiệm và nghiên cứu ảnh hưởng của bức xạ vũ trụ tới các tổ chức sinh vật và cây trồng. Module cũng hỗ trợ giải phóng vi vệ tinh và CubeSat từ quỹ đạo. Giống như Vấn Thiên, Mộng Thiên sẽ sử dụng hai bộ pin quang năng lớn với sải cánh dài tổng cộng 56 m khi mở rộng để góp phần cung cấp điện cho trạm Thiên Cung.

Tính đến nay, CMSA đã thông qua hơn 100 đề xuất thí nghiệm từ các nhà nghiên cứu Trung Quốc. Ít nhất 25 dự án đang diễn ra, bao gồm thí nghiệm nghiên cứu kết tinh protein và ảnh hưởng của vi trọng lực lên tế bào thực vật, xương và cơ bắp, theo báo cáo trên tạp chí Nature. Các phi hành gia đã đưa 12.000 hạt giống, bao gồm hạt cà tím và dưa hấu lên trạm Thiên Cung, để chúng tiếp xúc với bức xạ và vi trọng lực trong 6 tháng trước khi mang về hồi tháng 4 để trồng trên Trái đất.

Theo dự kiến, trạm Thiên Cung sẽ là nơi diễn ra hơn 1.000 thí nghiệm khoa học trong suốt thời gian hoạt động, bao gồm dự án quốc tế giữa CMSA và Văn phòng Liên Hợp Quốc về Hoạt động Vũ trụ. Trong tháng 11, Trung Quốc lên kế hoạch phóng Thiên Châu 5 - nhiệm vụ chở hàng thứ 4 lên trạm Thiên Cung để cung cấp vật tư cho nhiệm vụ có người lái Thần Châu 15 sắp tới.

Trạm Thiên Cung và Trạm Vũ trụ Quốc tế (ISS) là hai trạm vũ trụ đang hoạt động trên quỹ đạo thấp của Trái đất. Trong khi trạm ISS nhiều khả năng rơi khỏi quỹ đạo đầu thập niên 2030, trạm Thiên Cung có thể mở rộng từ 3 lên 6 module, theo nhà chức trách Trung Quốc.

TIN CŨ HƠN
Mất bao lâu để đến được hệ sao khác ngoài Hệ Mặt trời?

Mất bao lâu để đến được hệ sao khác ngoài Hệ Mặt trời?

Một nhóm các nhà vật lý quyết định ước tính xem chúng ta mất bao nhiêu thời gian để đến được các hệ sao khác trong Dải Ngân hà bằng các tàu vũ trụ hiện có.

Đăng ngày: 17/12/2025
Các ngôi sao được tạo ra như thế nào?

Các ngôi sao được tạo ra như thế nào?

Sao không do ai hay cái gì tạo ra mà chúng tự hình thành, hay có thể nói thế này: các ngôi sao sinh ra nhờ một tác động rất mạnh của tự nhiên được gọi là trọng lực.

Đăng ngày: 17/12/2025
Hệ Hai Mặt trời sẽ ảnh hưởng thế nào tới quỹ đạo Trái đất và cuộc sống con người?

Hệ Hai Mặt trời sẽ ảnh hưởng thế nào tới quỹ đạo Trái đất và cuộc sống con người?

Nếu mặt trời và một ngôi sao khác tạo thành một hệ thống sao đôi, Trái đất và các sinh vật trên đó, cũng như nền văn minh của con người, chắc chắn sẽ hoàn toàn khác so với bây giờ.

Đăng ngày: 17/12/2025
Những điều chưa biết về sao Bắc Cực

Những điều chưa biết về sao Bắc Cực

Do chuyển động tự quay của Trái đất quanh trục, các ngôi sao luôn thay đổi vị trí trên bầu trời, mọc và lặn. Tuy nhiên trục quay của Trái đất lại hướng thẳng về phía sao Bắc Cực làm nó có vẻ không bao giờ di chuyển.

Đăng ngày: 16/12/2025
5 hiện tượng huyền bí trong vũ trụ vô tận

5 hiện tượng huyền bí trong vũ trụ vô tận

Hiện tượng bí ẩn là một phần của khoa học, các nhà khoa học liên tiếp phát hiện ra những điều mới mẻ trong không gian bao la, vô hạn của vũ trụ và không ngừng phân tích, nghiên cứu chúng.

Đăng ngày: 16/12/2025
Bằng chứng sốc: Con người ra đời từ thứ kinh khủng nhất vũ trụ?

Bằng chứng sốc: Con người ra đời từ thứ kinh khủng nhất vũ trụ?

Siêu máy tính mạnh nhất thế giới và kỹ thuật trí tuệ nhân tạo (AI) đã mô phỏng thành công cách carbon-12 - hạt mầm của con người, muôn loài và cả người ngoài hành tinh - được tạo nên từ các môi trường cực đoan nhất vũ trụ.

Đăng ngày: 10/12/2025
Sự sống Trái đất bắt nguồn từ vi khuẩn vũ trụ

Sự sống Trái đất bắt nguồn từ vi khuẩn vũ trụ

Loài người trên Trái đất từ lâu vẫn nghĩ rằng mình cô đơn trong vũ trụ và hiện vẫn đang cố gắng một cách vô vọng tìm kiếm những nền văn minh ngoài hành tinh. Trong khi đó có thể chính họ là những người ngoài hành tinh thứ thiệt.

Đăng ngày: 08/12/2025
Khoa Học News