Tương lai mờ mịt của tê giác Java

Các nhà bảo tồn quốc tế hy vọng có thể tăng số lượng tê giác Java, cùng loài với con tê giác đánh dấu sự tuyệt chủng ở Nam Cát Tiên. Đây là loài động vật có vú lớn hiếm nhất trên trái đất.

>>> Tê giác hiếm sắp sinh con tại Indonesia

Tê giác Java trước kia từng là loài phổ biến nhất trong các loài tê giác châu Á, trải rộng từ Đông Nam Á, tới Ấn Độ và cả Trung Quốc. Nhưng số liệu thống kê đến nay cho thấy, chỉ còn khoảng 35 con tê giác Java còn sống trong tự nhiên, không con nào được nuôi nhốt.

Hình ảnh tê giác Java từng được xem là biểu tượng của các nước Đông Nam Á như Myanmar, Việt Nam và Indonesia. Nhưng giờ đây nó chỉ là quá khứ khi chỉ còn vài cá thể sống trên đảo Java của Indonesia, theo Guardian.

Không sở thú nào trên thế giới, ngay cả các chương trình nhân giống có thể tạo ra tê giác Java. Những người dành hết công sức bảo vệ loài động vật quý hiếm này cũng khó có cơ hội nhìn thấy chúng trong môi trường hoang dã.


Hình ảnh tê giác Java cuối cùng ở Việt Nam tuyệt chủng.

"Tôi đã đến môi trường sống của tê giác Java 3 lần nhưng chỉ nhìn thấy dấu chân của chúng", ông Kerry Crosbie, giám đốc Dự án tê giác châu Á nói. "Bạn phải cực kỳ may mắn mới thấy một con tê giác Java", ông nói.

Dựa vào những bẫy ảnh và dấu chân trong công viên quốc gia Ujung Kulon, phía tây đảo Java, các nhà khoa học nhận thấy tê giác Java vẫn còn tồn tại trong môi trường hoang dã với số lượng rất ít.

Khoảng 35 con tê giác Java hiện đang cư trú tại công viên Ujung Kulon - nơi được xem là pháo đài cuối cùng của chúng, với 22 con cái, 13 con đực và 5 tê giác con. Nhưng một tổ chức phi chính phủ ở Indonesia phủ nhận con số trên, họ cho rằng thực tế còn khoảng 47 con tê giác Java.

Nguyên nhân theo giới bảo tồn là do tê giác mất môi trường sống cùng nạn săn bắn trái phép diễn ra trong thời gian trước. Liên minh Bảo tồn thiên nhiên quốc tế (IUCN) đưa tê giác Java vào danh sách các loài động vật có nguy cơ tuyệt chủng nghiêm trọng.

Ông Kerry Crosbie lo lắng khi có nhiều yếu tốt cản trở việc nhân giống tê giác. "Trung bình giai đoạn sinh sản của tê giác Java mẹ là 3 năm/lần, thời kỳ mang thai khoảng 16 tháng, điều này gây cản trở trong việc nâng cao số lượng của chúng", Kerry Crosbie nói.

Môi trường sống của loài động vật quý hiếm này còn bị đe dọa bởi thiên tai. Năm 1883, núi lửa phun trào ở đảo Krakatoa - hòn đảo nằm gần đảo Java tàn phá toàn bộ môi trường, khiến tê giác Java ảnh hưởng.

Loài thực vật khác phát triển là trở ngại trực tiếp tới cuộc sống tê giác, nhất là một số giống thuộc họ cau phát triển mạnh mẽ lấn át cả diện tích cây cỏ - thức ăn chính của tê giác.

Ngoài ra, theo ông Crosbile, loài tê giác còn khó khăn khi chịu sự cạnh tranh về nguồn thức ăn với loài bò banteng - loài động vật địa phương có khả năng sinh sản và gia tăng nhanh về số lượng.


Nơi phân bố tê giác Java. (Ảnh: Guardian)

Khác với tê giác châu Phi, kẻ săn trộm hầu như không có cơ hội để tiếp cận với tê giác Java vì chúng được các kiểm lâm thiết lập mạng lưới bảo vệ khá chặt chẽ.

Tuy nhiên, nhiều chuyên gia lo ngại và không mấy tin vào khả năng nhân giống, tăng số lượng loài tê giác Java, khi từ năm 1967 đến nay số tê giác mới chỉ tăng từ 25 đến 35 con. Điều này chứng tỏ, khả năng sinh sản và phát triển của tê giác Java rất chậm.

Ông Adhi Hariyadi, Quỹ bảo vệ thiên nhiên quốc tế (WWF) tại Indonesia cho biết sẽ tìm kiếm cá thể từ các nơi khác để thực hiện việc nhân giống bảo tồn tê giác.

Ông Adhi Hariyadi hy vọng chương trình lần này sẽ thành công như trong lần nhân giống tê giác Ấn Độ từ 25 con lên đến hàng nghìn con, và giống tê giác trắng từ 1 con lên đến hàng chục con trong tự nhiên.

"Nếu kế hoạch khôi phục tê giác Java theo đúng kế hoạch và thành công, số lượng tê giác có thể tăng thêm 20% trong vòng 30-40 năm tới", Adhi Hariyadi nói.

Nhà bảo tồn Australia - Tim Flannery nhấn mạnh: "Tê giác là loài có vai trò quan trọng trong cân bằng số lượng hoa quả và duy trì hệ sinh thái khỏe mạnh".

Năm ngoái, WWF công bố con tê giác Java cuối cùng ở Việt Nam đã tuyệt chủng. Con tê giác ở Việt Nam đã chết trong vườn quốc gia Cát Tiên vào năm 2010 bất chấp nỗ lực bảo vệ của chính phủ.

Ở Việt Nam, nhu cầu tìm mua sừng tê ngày càng cao và đây được coi là mặt hàng xa xỉ và người ta tin là nó có thể giải độc và chữa ung thư. Tuy nhiên, không có bằng chứng khoa học nào chứng minh cho những tin đồn này.

Loading...
TIN CŨ HƠN
6 loài động vật sở hữu trái tim

6 loài động vật sở hữu trái tim "kì quặc" nhất quả đất

Mực ống có ba tim, tim gián đập chung nhịp với con người, tim cá ngựa vằn biết hồi sinh... và những điều thú vị khác bạn chỉ có thể thấy trong thế giới động vật.

Đăng ngày: 01/06/2025
Sinh vật độc lạ hệt như miếng sushi, nhưng chớ có đụng vào nhé...

Sinh vật độc lạ hệt như miếng sushi, nhưng chớ có đụng vào nhé...

Mỗi khi nhìn thấy con vật nào đó dễ thương, chúng ta thường nghĩ rằng: "Mang về nhà nuôi!".

Đăng ngày: 01/06/2025
Xem động vật

Xem động vật "phát điên" mỗi khi trăng tròn

Có không ít câu chuyện ly kỳ xảy ra xung quanh những đêm trăng tròn mà đến nay, các nhà khoa học vẫn không ngừng đưa ra tranh luận.

Đăng ngày: 27/05/2025
Những điều thú vị về loài cá sấu

Những điều thú vị về loài cá sấu

Sở hữu thân mình giống những loài bò sát từng sống ở thời tiền sử, cá sấu mang trong mình sức mạnh tiềm ẩn từ thời cổ đại, giúp chúng trở thành vua trên các đầm lầy, sông nước khắp vùng nhiệt đới.

Đăng ngày: 19/05/2025
Loài chim nguy hiểm nhất thế giới được sách kỷ lục Guiness ghi nhận

Loài chim nguy hiểm nhất thế giới được sách kỷ lục Guiness ghi nhận

Chim đà điểu đầu mèo Australia được sách kỷ lục Guiness ghi nhận là loài chim nguy hiểm nhất thế giới. Chúng sở hữu một chiếc móng sắc như dao và một lực đá mạnh nhất trong các loài.

Đăng ngày: 19/05/2025
Loài chim lạ xấu như sứ giả địa ngục: Mắt to như quỷ, mồm rộng như hố bom

Loài chim lạ xấu như sứ giả địa ngục: Mắt to như quỷ, mồm rộng như hố bom

Với tài ngụy trang hoàn hảo và ngoại hình xấu xí, chim potoo thường được gọi là "sứ giả địa ngục".

Đăng ngày: 15/05/2025
Sự thật bất ngờ về loài thú mỏ vịt

Sự thật bất ngờ về loài thú mỏ vịt

Thú mỏ vịt là một loài động vật có vú bán thủy sinh đặc hữu miền đông Úc, bao gồm cả Tasmania. Cùng với bốn loài thú lông nhím, nó là một trong năm loài thú đơn huyệt còn tồn tại.

Đăng ngày: 13/05/2025
Tiêu điểm
Khoa Học News