Vì sao con người có răng khôn?

Răng khôn tồn tại từ thời cổ đại, bởi tổ tiên của con người thường có bộ hàm lớn, thường cần đủ ba răng hàm để nhai và cắn thức ăn cứng.

Răng khôn là răng hàm thứ ba, nằm cuối, hình dạng giống với các răng hàm còn lại, nhưng đôi khi nhỏ hơn. Chúng thường được gọi là răng khôn bởi mọc cuối cùng trong số 32 răng vĩnh viễn, xuất hiện trong khoảng từ 17 đến 25 tuổi, khi con người trưởng thành hơn. Không phải ai cũng mọc đủ 4 răng khôn, trong khi nhiều người phải nhổ bỏ chúng.

Thực tế, con người có cùng các đặc điểm với loài linh trưởng. Khỉ, khỉ đột và tinh tinh đều có răng khôn. Vài triệu năm trước, tổ tiên loài người có hàm và răng lớn hơn so với ngày nay. Ví dụ, loài Australopithecus afarensis, sống cách đây khoảng 3 đến 4 triệu năm, có hàm răng lớn và dày hơn nhiều so với con người hiện đại. Chúng có ba răng hàm lớn với men răng dày. Theo bằng chứng thu được trên hộp sọ hóa thạch của một số loài linh trưởng thuộc nhóm này, cơ nhai của chúng rất khỏe.

Các nhà khoa học cho rằng, hàm răng lớn và khỏe giúp họ thích nghi với điều kiện sống lúc bấy giờ. Thịt và thực vật thời cổ đại khó nhai hơn nhiều so với ngày nay. Con người cần đủ ba răng hàm, kể cả răng khôn để nhai thức ăn.


Minh họa răng khôn mọc lệch, đâm vào răng hàm bên cạnh. (Ảnh: Englishoms).

Thời hiện đại, thức ăn mềm hơn, dễ nhai hơn, khiến "nhiệm vụ" của răng ít khó khăn. Kết quả, hàm của con người hiện đại tiến hóa nhỏ hơn, khiến khuôn mặt phẳng hơn so với tổ tiên. Những thay đổi ngày diễn ra rất chậm trong hàng triệu năm. Đến một thời điểm, răng hàm thứ ba hay răng khôn không còn quan trọng như trước.

Theo nghiên cứu, khoảng 25% dân số thế giới hiện thiếu ít nhất một răng khôn. Các nhà khoa học không chắc chắn về lý do, song họ cho rằng hiện tượng này liên quan đến gene thừa hưởng từ cha mẹ. Một số chuyên gia lập luận, việc thiếu răng khôn là một lợi thế cho con người hiện đại với hàm nhỏ hơn, khiến cử động nhai dễ dàng hơn.

Đôi khi, do thiếu không gian, răng khôn có thể bị mắc kẹt bên trong xương hàm và không bao giờ mọc lên hoàn toàn, hoặc chỉ mọc lên một phần. Răng khôn mọc lệch xảy ra ở hàm dưới thường xuyên hơn hàm trên. Răng khôn mọc một phần có thể gây tình trạng đau hàm, sâu răng, viêm lợi. Đó là lý do nha sĩ thường chỉ định nhổ răng khôn.

TIN CŨ HƠN
Vì sao không phải ai cũng có thể ăn dưa hấu mọc giữa sa mạc?

Vì sao không phải ai cũng có thể ăn dưa hấu mọc giữa sa mạc?

Ở các sa mạc trên khắp thế giới, có nhiều loại dưa hấu sa mạc khác nhau, mỗi loại có những đặc điểm và chiến lược sinh tồn riêng.

Đăng ngày: 18/11/2025
Vì sao người bị chó dại cắn cứ đến đám ma là phát dại?

Vì sao người bị chó dại cắn cứ đến đám ma là phát dại?

Theo BS Duy Anh (Bệnh viện E, Hà Nội), mặc dù chưa có cơ sở khoa học, y học cũng chưa có tài liệu nào đề cập tới, nhưng theo dân gian và ở góc độ tâm linh thì chuyện người bị chó dại cắn sẽ sớm phát cơn dại khi tới đám tang là có.

Đăng ngày: 18/11/2025
Tại sao mèo thường làm động tác nhào bột?

Tại sao mèo thường làm động tác nhào bột?

Chưa có câu trả lời chính xác tại sao mèo thường làm động tác như nhào bột trên các bề mặt mềm mại, nhưng có thể điều này xuất phát từ bản năng, có thể chúng đang đánh dấu lãnh thổ, đang tạo ra một nơi thoải mái để ngủ, hoặc cũng có thể đang thể hiện tình cảm.

Đăng ngày: 17/11/2025
Tại sao huyền thoại siêu thanh Concorde bay chậm khi sơn xanh?

Tại sao huyền thoại siêu thanh Concorde bay chậm khi sơn xanh?

Trong chiến dịch quảng bá đồ uống vào những năm 90, một máy bay Concorde được sơn lại thành màu xanh, khiến nó gặp hạn chế về tốc độ.

Đăng ngày: 17/11/2025
Tại sao Trung Quốc lại cấm sử dụng gạch đỏ để xây nhà trong tương lai?

Tại sao Trung Quốc lại cấm sử dụng gạch đỏ để xây nhà trong tương lai?

Xây nhà bằng gạch đỏ có nguy hiểm gì? Vì sao Trung Quốc lại cấm sử dụng loại vật liệu này?

Đăng ngày: 16/11/2025
Tại sao có rất nhiều người gốc Á sinh sống ở Nga?

Tại sao có rất nhiều người gốc Á sinh sống ở Nga?

Dù là một quốc gia châu Âu nhưng rất nhiều công dân Nga lại sở hữu đặc điểm của người châu Á.

Đăng ngày: 16/11/2025
Vì sao khi ăn cá, các loài động vật không sợ bị hóc xương?

Vì sao khi ăn cá, các loài động vật không sợ bị hóc xương?

Hầu hết mọi người đều đã từng trải qua cảm giác bị hóc xương cá, thực sự rất khó chịu, có người đã mất mạng vì bị hóc xương cá

Đăng ngày: 14/11/2025
Khoa Học News