Vì sao con người có răng khôn?

Răng khôn tồn tại từ thời cổ đại, bởi tổ tiên của con người thường có bộ hàm lớn, thường cần đủ ba răng hàm để nhai và cắn thức ăn cứng.

Răng khôn là răng hàm thứ ba, nằm cuối, hình dạng giống với các răng hàm còn lại, nhưng đôi khi nhỏ hơn. Chúng thường được gọi là răng khôn bởi mọc cuối cùng trong số 32 răng vĩnh viễn, xuất hiện trong khoảng từ 17 đến 25 tuổi, khi con người trưởng thành hơn. Không phải ai cũng mọc đủ 4 răng khôn, trong khi nhiều người phải nhổ bỏ chúng.

Thực tế, con người có cùng các đặc điểm với loài linh trưởng. Khỉ, khỉ đột và tinh tinh đều có răng khôn. Vài triệu năm trước, tổ tiên loài người có hàm và răng lớn hơn so với ngày nay. Ví dụ, loài Australopithecus afarensis, sống cách đây khoảng 3 đến 4 triệu năm, có hàm răng lớn và dày hơn nhiều so với con người hiện đại. Chúng có ba răng hàm lớn với men răng dày. Theo bằng chứng thu được trên hộp sọ hóa thạch của một số loài linh trưởng thuộc nhóm này, cơ nhai của chúng rất khỏe.

Các nhà khoa học cho rằng, hàm răng lớn và khỏe giúp họ thích nghi với điều kiện sống lúc bấy giờ. Thịt và thực vật thời cổ đại khó nhai hơn nhiều so với ngày nay. Con người cần đủ ba răng hàm, kể cả răng khôn để nhai thức ăn.


Minh họa răng khôn mọc lệch, đâm vào răng hàm bên cạnh. (Ảnh: Englishoms).

Thời hiện đại, thức ăn mềm hơn, dễ nhai hơn, khiến "nhiệm vụ" của răng ít khó khăn. Kết quả, hàm của con người hiện đại tiến hóa nhỏ hơn, khiến khuôn mặt phẳng hơn so với tổ tiên. Những thay đổi ngày diễn ra rất chậm trong hàng triệu năm. Đến một thời điểm, răng hàm thứ ba hay răng khôn không còn quan trọng như trước.

Theo nghiên cứu, khoảng 25% dân số thế giới hiện thiếu ít nhất một răng khôn. Các nhà khoa học không chắc chắn về lý do, song họ cho rằng hiện tượng này liên quan đến gene thừa hưởng từ cha mẹ. Một số chuyên gia lập luận, việc thiếu răng khôn là một lợi thế cho con người hiện đại với hàm nhỏ hơn, khiến cử động nhai dễ dàng hơn.

Đôi khi, do thiếu không gian, răng khôn có thể bị mắc kẹt bên trong xương hàm và không bao giờ mọc lên hoàn toàn, hoặc chỉ mọc lên một phần. Răng khôn mọc lệch xảy ra ở hàm dưới thường xuyên hơn hàm trên. Răng khôn mọc một phần có thể gây tình trạng đau hàm, sâu răng, viêm lợi. Đó là lý do nha sĩ thường chỉ định nhổ răng khôn.

TIN CŨ HƠN
Nước Nga đất rộng người thưa, tại sao người dân lại

Nước Nga đất rộng người thưa, tại sao người dân lại "đổ xô" tới sống ở các thành phố chật chội và đắt đỏ?

Nga là nước rộng lớn nhất thế giới với tổng diện tích đất là 16.299.981km2. Thế nhưng dân số ở đây phân bố không đồng đều với 74,93% dân số sống ở thành thị.

Đăng ngày: 10/11/2025
Tại sao nhân loại luôn cố gắng để có thể hạ cánh ở cực nam của Mặt trăng?

Tại sao nhân loại luôn cố gắng để có thể hạ cánh ở cực nam của Mặt trăng?

Theo giới khoa học hiện đại, cực nam của Mặt trăng có các nguồn tài nguyên có thể hỗ trợ việc xây dựng các căn cứ trên Mặt Trăng và các sứ mệnh sao Hỏa trong tương lai.

Đăng ngày: 10/11/2025
Khi cá bất ngờ nhảy lên khỏi mặt nước, vì sao không nên vung cần câu?

Khi cá bất ngờ nhảy lên khỏi mặt nước, vì sao không nên vung cần câu?

Vì sao không nên vung cần câu khi cá nhảy lên khỏi mặt nước? Hóa ra việc này có nguyên nhân mà ít người biết đến.

Đăng ngày: 09/11/2025
Tại sao khoa học không công nhận bằng chứng về nền văn minh tiền sử tiên tiến?

Tại sao khoa học không công nhận bằng chứng về nền văn minh tiền sử tiên tiến?

Trong lịch sử loài người, có nhiều giả thuyết và lý thuyết cho rằng đã có những nền văn minh phát triển với trình độ công nghệ rất cao và vượt trội so với trình độ của con người hiện đại.

Đăng ngày: 09/11/2025
Vì sao thanh kiếm hơn 2.400 năm vẫn sắc bén, vừa chạm vào liền đứt tay?

Vì sao thanh kiếm hơn 2.400 năm vẫn sắc bén, vừa chạm vào liền đứt tay?

Thanh kiếm này khiến giới khoa học và khảo cổ vô cùng kinh ngạc. Sau hơn 2.400 năm, bảo vật này không hề bị rỉ sét và rất sắc bén.

Đăng ngày: 09/11/2025
Vì sao phi tần tuẫn táng cùng Tần Thủy Hoàng đều không khép chân sau khi bị chôn sống?

Vì sao phi tần tuẫn táng cùng Tần Thủy Hoàng đều không khép chân sau khi bị chôn sống?

Tục tuẫn táng là một trong những phong tục tàn khốc nhất thời xưa, bất kỳ người phụ nữ nào bị tuẫn táng cũng sẽ cực kỳ đáng thương.

Đăng ngày: 08/11/2025
Tại sao nhân loại lại cần đến máy tính lượng tử, chúng được dùng để làm gì?

Tại sao nhân loại lại cần đến máy tính lượng tử, chúng được dùng để làm gì?

Điện toán lượng tử hiện tại vẫn còn cách xa khả năng ứng dụng rộng rãi, nhưng tiềm năng mà nó mang lại là không thể phủ nhận.

Đăng ngày: 06/11/2025
Khoa Học News