Vì sao con người mê tín?

Các nhà khoa học cho hay mê tín dị đoan xảy ra ở nhiều nhóm người khác nhau, nhất là những người hay lo lắng, và hiện tượng này thậm chí còn tồn tại cả trong giới động vật.

Mê tín dị đoan dường như gắn kết với loài người xuyên suốt chiều dài lịch sử và trong tất cả truyền thống văn hóa khác nhau. Ngay cả trong thời buổi hiện đại, mê tín dị đoan vẫn tồn tại phổ biến trong ý thức người dân.

Dù sở hữu bộ não có cấu tạo tinh vi, công nghệ kỹ thuật hiện đại và đời sống khoa học phát triển, loài người vẫn còn mê tín dị đoan, tin vào những điều không có cơ sở.

“Một cuột khảo sát của Mỹ cho thấy khoảng một nửa dân số nói rằng họ cảm thấy mình khá mê tín. Trong một cuộc thăm dò ý kiến năm 2007, có 13% người Mỹ cảm thấy khó chịu khi ở trên tầng thứ 13 của khách sạn, 9% sẽ yêu cầu chuyển sang phòng khách nếu cần”, Live Science dẫn lời Stuart Vyse, giáo sư tâm lý học tại Cao đẳng Connecticut.


Bùa Nazar được dùng phổ biến ở các vung Trung Đông với niềm tin rằng nó có thể đẩy lùi “những đôi mắt hiểm độc” từ sự ghen tị và tham lam. (Ảnh: Live Science)

Gốc rễ của mê tín dị đoan là sự thiếu kiểm soát. Con người luôn muốn được kiểm soát tốt hơn trong các hoàn cảnh bất an. Khi gặp điều gì đó quan trọng nhưng không chắc chắn, mê tín dị đoan sẽ được dùng để lấp vào khoảng trống sợ hãi và làm chúng ta cảm thấy tốt hơn, Vyse cho biết.

Mê tín dị đoan tồn tại phổ biến và đa dạng trong các nhóm người khác nhau, từ các bộ tộc cổ xưa thường dùng bùa chú để đạt được mục đích riêng, đến những người hiện đại, vận động viên, người nổi tiếng.

Có thể dễ dàng liệt kê một số người nổi tiếng có niềm tin kỳ quặc như họa sĩ Pablo Picasso luôn lưu giữ móng tay và lọn tóc của mình, nữ diễn viên Jennifer Aniston luôn bước lên máy bay bằng chân phải đầu tiên, hay Chris Martin luôn đánh răng trước khi xuất hiện trên sân khấu, và Cameron Diaz gõ vào mặt gỗ suốt cả ngày...

Những hành động như trên có thể ít nhiều làm người ta nghĩ đến các triệu chứng tâm thần, rối loạn trong hành vi. Tuy nhiên, có rất ít bằng chứng khoa học khẳng định liên kết giữa mê tín dị đoan và bệnh tâm thần.

“Không có sự liên hệ trực tiếp nào giữa mê tín và bệnh tâm thần”, Vyse khẳng định.

Theo các nhà khoa học, mê tín dị đoan ảnh hưởng đến những người khác nhau trên các mức độ khác nhau. Phụ nữ có xu hướng mê tín dị đoan hơn. Những người thường xuyên lo lắng, trầm cảm hoặc cảm thấy mình không làm chủ số phận, có khả năng mê tín nhiều hơn.

Thậm chí những người có đầu óc lý trí cứng nhắc cũng có thể rơi vào mê tín dị đoan trong một số trường hợp. Yếu tố xã hội hóa cũng góp phần quan trọng, nếu ở trong một gia đình mê tín dị đoan, chúng ta sẽ có nhiều khả năng trở thành một phần trong niềm tin đó.

Mặc dù có cơ sở bất hợp lý, mê tín dị đoan vẫn hữu ích trong một số hoàn cảnh. Mê tín có thể có lợi cũng như gây hại tùy vào mục đích sử dụng và cường độ tin tưởng của con người.

“Mê tín đem lại sự tự tin cho con người, giúp phát huy khả năng trình diễn trong các hoạt động đòi hỏi kỹ năng, ví dụ như đánh golf. Tuy nhiên, nếu mê tín dị đoan thái quá, lấn át cả nỗ lực bản thân, như trong các trò bài bạc, có thể gây hại cho người tin tưởng nó”, Vyse cho biết.

Ngoài ra, một số thí nghiệm cho thấy mê tín dị đoan không chỉ xảy ra ở con người mà còn ở động vật.

Loading...
TIN CŨ HƠN
Truyền thuyết và ý nghĩa của hoa Tulip

Truyền thuyết và ý nghĩa của hoa Tulip

Hoa Tulip tượng trưng cho sự nổi tiếng, giàu có và tình yêu hoàn hảo. Có lẽ vì nó nở vào mùa xuân, khi bóng tối của những ngày đông đã bị xóa nhòa, Tulip còn trở thành biểu tượng cho cuộc sống vĩnh hằng.

Đăng ngày: 21/04/2025
Những cấm kị nên biết khi tặng tiền lì xì

Những cấm kị nên biết khi tặng tiền lì xì

Lì xì là một tục lệ đẹp trong dịp Tết Nguyên đán ở nhiều nước châu Á. Tuy nhiên, không ít người chú ý đến những việc nên và không nên khi tặng bao lì xì.

Đăng ngày: 21/04/2025
12 mưu kế nổi tiếng nhất thời đại Gia Cát Lượng vẫn còn giá trị đến ngày nay (Phần 3)

12 mưu kế nổi tiếng nhất thời đại Gia Cát Lượng vẫn còn giá trị đến ngày nay (Phần 3)

Sau đây là những mưu kế nổi bật nhất được đời đời truyền tụng, như những giai thoại có một không hai trong sử sách.

Đăng ngày: 20/04/2025
Bộ lạc cho phụ nữ

Bộ lạc cho phụ nữ "quan hệ" thoải mái trước khi lấy chồng

Trong nhiều thế kỷ qua, bộ lạc du mục Tuareg đã đi khắp sa mạc Sahara, sống rải rác từ Libya cho đến Algeria, Niger và Mali của châu Phi, theo trang Every Culture.

Đăng ngày: 20/04/2025
Bộ tộc sống giữa rừng sâu nhưng biết hết mọi việc diễn ra khắp thế giới

Bộ tộc sống giữa rừng sâu nhưng biết hết mọi việc diễn ra khắp thế giới

Mặc dù sống giữa núi thẳm rừng sâu, nhưng tộc người đặc biệt này khiến thế giới phải kinh ngạc khi họ có thể biết được mọi chuyện đã và đang diễn ra trên khắp Trái đất.

Đăng ngày: 19/04/2025
Thủ phạm gây ra ảo ảnh trên sa mạc

Thủ phạm gây ra ảo ảnh trên sa mạc

Hiện tượng phản xạ toàn phần là nguyên nhân gây ra ảo ảnh nhìn thấy nước ở sa mạc hoặc trên mặt đường vào ngày nắng nóng.

Đăng ngày: 19/04/2025
Những loài vật tượng trưng may mắn trong văn hóa thế giới

Những loài vật tượng trưng may mắn trong văn hóa thế giới

Mời bạn đọc cùng điểm qua một số loài tiêu biểu trong danh sách những loại động vật mang lại phúc lành.

Đăng ngày: 19/04/2025
Tiêu điểm
Khoa Học News