Vì sao dễ say nắng khi chạy bộ đường dài?

Khi chạy đường dài, rất nhiều người có nguy cơ bị say nắng, thậm chí nguy hiểm đến tính mạng. Làm thế nào để giảm nguy cơ say nắng, dấu hiệu say nắng như thế nào và phải sơ cứu sao cho hiệu quả.

Bác sĩ Ngô Tiến Thái, chuyên gia điều hành y tế cho nhiều giải chạy marathon cho biết, chạy đường dài trong mùa nắng nóng, mọi người sẽ đối mặt với nguy cơ bị say nắng.

Khi chạy, nhiệt độ cơ thể tăng lên trên nền nhiệt nóng, mất nước, nắng nóng... sẽ làm người chạy bị sốc nhiệt, say nắng.


Khi chạy bộ, cần đảm bảo uống đủ nước, theo dõi các dấu hiệu của cơ thể (Ảnh minh họa: Getty).

BS Thái cho biết, dấu hiệu cảnh báo sốc nhiệt là khi nhiệt độ cơ thể tăng dần lên, khi thân nhiệt trên 40 độ C là sốc nhiệt. Nhưng ở trên đường chạy không có cách gì để chúng ta kiểm tra nhiệt độ cơ thể. Chúng ta phải cảm nhận bản thân như da mặt đỏ bừng, vã mồ hôi, buồn nôn chóng mặt, xây xẩm mặt mày.

Ngay khi có dấu hiệu của pha đầu tiên của sốc nhiệt, mỗi người phải có phương án bảo vệ cho bản thân như che chắn ở đầu, gáy. Nếu nhịp tim cao, thân nhiệt cao và không gắng sức được nữa thì ngay lập tức vào bóng râm nghỉ ngơi, uống nước điện giải, làm mát cơ thể, để dấu hiệu sinh tồn về an toàn mới tiếp tục.

Còn khi đã bị sốc nhiệt, chính người chạy không có khả năng chăm sóc cho bản thân, nếu bị ngất ở môi trường đó khả năng tử vong rất cao.

Nếu đồng đội phát hiện người say nắng cần đưa ngay vào bóng râm và cởi bớt trang phục không cần thiết để làm mát cơ thể cho bệnh nhân và chườm mát 2 bên cổ, 2 bên nách và bẹn. Đây là nơi có động mạch lớn, chúng ta dùng khăn ướt chườm mát khu vực đó.

Thứ hai là quạt mát cho người say nắng. Khi tri giác người say nắng, sốc nhiệt không tỉnh táo thì tuyệt đối không cho ăn hay uống vì nguy cơ sặc vào phổi rất cao. Khi phát hiện người cần hỗ trợ y tế thì cần hô hoán lên để có sự chung sức của các vận động viên khác.

Theo Tiến sĩ khoa học dữ liệu, HLV chạy địa hình Vũ Tiến Việt Dũng, sẽ rất nhiều nguy cơ nếu chạy ở trên núi không có rừng cây che, cơ thể phơi dưới nắng nhiều tiếng đồng hồ.

"Chúng ta cần chuẩn bị quần áo, mũ, trang phục che chắn. Khi trời nắng thì bắt buộc phải chạy chậm lại, chúng ta không có nhiều máu nuôi cơ bắp nữa.

Chúng ta hãy luôn cảm nhận xem cơ thể có đủ nước không, có choáng váng không, mồ hôi có ra không. Cảm nghĩ về việc thở và không bị choáng là rất quan trọng.

Như bản thân tôi dù đang đua top vẫn luôn phải tìm gốc cây để nghỉ tránh nắng khi thấy cơ thể mệt mỏi. Nói vậy để nhấn mạnh yếu tố quan trọng là bảo vệ sự an toàn của bản thân", HVL Việt Dũng chia sẻ.

Vì thế, khi chạy trong thời tiết nắng nóng, trước hết mọi người cần lựa chọn trang phục phù hợp, mát, thoát hồ hôi, có mũ che chắn vùng đầu, gáy.

Tiếp đó, hãy luôn uống đủ nước. Nước oresol là lựa chọn tốt do cơ thể mất nước qua mồ hôi kèm theo các chất điện giải như đường, muối, kali, việc uống oresol sẽ giúp bổ sung điện giải.

Ngoài ra, hãy theo dõi, cảm nhận nhịp tim. "Trong trường hợp không có đồng hồ theo dõi  nhịp tim, tôi hay hướng dẫn học viên cảm nhận sự gắng sức, đánh giá mình đang gắng ở mức độ nào.

Từng mức độ gắng sức liên quan đến các biểu hiện cơ thể như hơi thở, khả năng nói. Chúng ta có thể chạy bộ hít thở bình thường, thỉnh thoảng nói chuyện cả câu, cảm nhận chạy rất lâu. Nhưng khi chạy mà chỉ nói được vài từ thì chắc chắn là rất mệt. Sự cảm nhận cơ thể đang mệt mỏi quan trọng hơn là con số, và hãy điều chỉnh, giảm tốc độ để đảm bảo cuộc chạy an toàn", HLV Việt Dũng chia sẻ.

TIN CŨ HƠN
Vì sao cá được nuôi trong giếng hay bể nước mưa không thể lớn?

Vì sao cá được nuôi trong giếng hay bể nước mưa không thể lớn?

Đối với cá trong giếng, bể nước mưa, chúng thường không thể sinh trưởng và phát triển toàn diện do môi trường và thức ăn hạn chế.

Đăng ngày: 24/11/2025
Vì sao lợn rừng lông kim được coi là loài động vật có vú đặc biệt nhất trên Trái đất?

Vì sao lợn rừng lông kim được coi là loài động vật có vú đặc biệt nhất trên Trái đất?

Trong số rất nhiều loài động vật có vú kỳ lạ trên Trái Đất, có một sinh vật nổi bật như thể nó đến từ một thế giới bí ẩn khác, đó chính là loài lợn rừng lông kim (Peccary).

Đăng ngày: 24/11/2025
Tại sao hổ không chết đói khi về già nhưng sư tử thì có?

Tại sao hổ không chết đói khi về già nhưng sư tử thì có?

Hổ và sư tử, hai chúa tể trong thế giới động vật, đã khơi dậy sự tò mò và trí tưởng tượng của vô số người.

Đăng ngày: 24/11/2025
Tại sao lại có 12.000 con cá sấu sông Nile sinh sống trong hồ giữa sa mạc?

Tại sao lại có 12.000 con cá sấu sông Nile sinh sống trong hồ giữa sa mạc?

Cá sấu là một trong những loài săn mồi hung dữ bậc nhất hành tinh, và tổ tiên của chúng là Deinosaurs thậm chí có thể cạnh tranh với khủng long ăn thịt cỡ lớn hay Titanoboa.

Đăng ngày: 23/11/2025
Tại sao ở trong môi trường chân không ngoài vũ trụ, các phi hành gia vẫn có thể gọi điện thoại?

Tại sao ở trong môi trường chân không ngoài vũ trụ, các phi hành gia vẫn có thể gọi điện thoại?

Ở trạng thái chân không, tất nhiên chúng ta sẽ không thể thở được chứ đừng nói đến việc nghe và gọi điện thoại. Tuy nhiên khi ở bên ngoài vũ trụ, mọi thứ sẽ khác.

Đăng ngày: 23/11/2025
Vì sao các tỷ phú thường ăn mặc đơn giản? Câu trả lời khiến bạn

Vì sao các tỷ phú thường ăn mặc đơn giản? Câu trả lời khiến bạn "mắt chữ A, mồm chữ O"

Không như chúng ta vẫn nghĩ, những người giàu có lại có phong cách ăn mặc khá giản dị, thoải mái.

Đăng ngày: 23/11/2025
Tại sao một số vùng trên Trái đất lại xuất hiện hiện tượng

Tại sao một số vùng trên Trái đất lại xuất hiện hiện tượng "mưa máu"?

Mưa máu là hiện tượng nước từ trên trời rơi xuống giống mưa, nhưng lại có màu đỏ như máu. Hiện tượng này từng xuất hiện ở một số khu vực trên thế giới.

Đăng ngày: 22/11/2025
Khoa Học News