Vì sao động đất gia tăng trong những năm gần đây?

Sự tăng hoặc giảm tạm thời về địa chấn là một phần của sự biến động bình thường tần suất xuất hiện động đất. Cả việc tăng hay giảm tần suất này trên toàn thế giới đều không phải là dấu hiệu cao cho thấy một trận động đất lớn sắp xảy ra.

Vì sao có nhiều trận động đất?

Số liệu của Hệ thống địa chấn quốc gia tiên tiến của Mỹ (ANSS) cho thấy, số lượng các trận động đất gia tăng trong những năm gần đây, không phải vì có nhiều trận động đất hơn mà vì có nhiều công cụ đo địa chấn hơn và chúng có thể ghi lại nhiều trận động đất hơn.

Trung tâm thông tin động đất quốc gia của Mỹ (NEIC) hiện định vị khoảng 20.000 trận động đất trên toàn cầu mỗi năm hay khoảng 55 trận mỗi ngày. Nhờ những cải tiến trong thông tin liên lạc và sự quan tâm ngày càng tăng đối với các thảm họa thiên nhiên, công chúng hiện biết về động đất nhanh hơn bao giờ hết.


Động đất tại Thổ Nhĩ Kỳ, ngày 6/2/2023. (Ảnh: ANews).

Mỗi năm có khoảng bao nhiêu trận động đất có độ lớn từ 7?

Theo hồ sơ lưu trữ trong thời gian dài (kể từ khoảng năm 1900), Trung tâm Khảo sát địa chất Mỹ (USGS) ước tính có khoảng 16 trận động đất lớn trong mỗi năm. Bao gồm 15 trận động đất có độ lớn trong phạm vi 7 và một trận động đất có độ lớn 8,0 hoặc lớn hơn. Trong 40-50 năm qua, hồ sơ lưu trữ của USGS ghi nhận khoảng hơn 10 lần số trận động đất lớn trong một năm vượt quá số lượng trung bình kể trên.

Năm có tổng số trận động đất lớn nhiều nhất được ghi nhận là năm 2010, với 23 trận động đất lớn (có độ lớn lớn hơn hoặc bằng 7,0). Có một số năm, tổng số trận động đất lớn thấp hơn nhiều so với mức trung bình 16 trận động đất lớn hằng năm. Năm 1989 chỉ có 6 trận động đất lớn và 1988 chỉ có 7 trận.

Ở độ lớn nào thì thiệt hại bắt đầu xảy ra trong một trận động đất?

Vấn đề này không dễ xác định. Không có độ lớn nào mà ở mức đó thiệt hại sẽ xảy ra. Nó phụ thuộc vào các yếu tố khác, chẳng hạn như khoảng cách từ trận động đất, loại đất bạn đang ở, công trình xây dựng,... Thiệt hại được cho là thường không xảy ra cho đến khi độ lớn của động đất vào khoảng hơn 4 hoặc 5.

Liệu có thể xảy ra “siêu động đất” với độ lớn 10 hoặc hơn?

Không, các trận động đất có độ lớn từ 10 trở lên không thể xảy ra. Độ lớn của một trận động đất liên quan đến độ dài của đường đứt gãy mà nó xuất hiện trên đó. Tức là đường đứt gãy càng dài thì động đất càng lớn. Một đường đứt gãy là một vết nứt trong các tầng đá - thành phần tạo nên lớp vỏ Trái đất, dọc theo đường đứt gãy, đá ở hai bên di chuyển qua nhau. Chưa ghi nhận tồn tại một đường đứt gãy đủ dài nào để có thể tạo ra một trận động đất có độ lớn 10 và nếu có, đường đứt gãy này sẽ kéo dài chung quanh gần hết Trái đất.

Trận động đất lớn nhất từng được ghi nhận có độ lớn 9,5 vào ngày 22/5/1960 ở Chile trên một đường đứt gãy dài gần 1.000 dặm… là một “siêu động đất” theo đúng nghĩa của nó.

TIN CŨ HƠN
Vì sao dưa hấu mọc từ kẽ đá được ví như

Vì sao dưa hấu mọc từ kẽ đá được ví như "mỏ bạc" nhưng tuyệt nhiên không ai dám nhân rộng?

Dù thu về rất nhiều lợi nhuận song người nông dân trồng dưa vẫn phải ngậm ngùi bỏ qua món hời này.

Đăng ngày: 14/10/2025
Tại sao long diên hương đắt hơn vàng?

Tại sao long diên hương đắt hơn vàng?

Long diên hương chứa loại cồn không mùi ambrein có thể giúp nước hoa lưu lại lâu hơn nên có giá bán cực cao trên thị trường.

Đăng ngày: 13/10/2025
Vì sao truyện cổ tích Hàn Quốc không bắt đầu bằng

Vì sao truyện cổ tích Hàn Quốc không bắt đầu bằng "Ngày xửa ngày xưa..."

Truyện cổ tích Hàn Quốc thường bắt đầu bằng một cụm từ độc nhất vô nhị: "Xưa, xưa lắm ở cái thời mà loài hổ còn hút thuốc...".

Đăng ngày: 13/10/2025
Vì sao người châu Âu lại tiến hóa để có đôi mắt xanh?

Vì sao người châu Âu lại tiến hóa để có đôi mắt xanh?

Theo nhà thần kinh học Lance Workman thì khí hậu, bệnh trầm cảm và màu mắt có mối liên hệ chặt chẽ.

Đăng ngày: 12/10/2025
Vì sao chim gõ kiến gõ mãi mà không… nhức đầu?

Vì sao chim gõ kiến gõ mãi mà không… nhức đầu?

Khi tán tỉnh bạn tình, chim gõ kiến cần thực hiện nhiều hơn 12.000 cú gõ một ngày. Tuy nhiên, chúng vẫn “tỉnh táo” để chinh phục đối phương.

Đăng ngày: 07/10/2025
Vì sao châu chấu sa mạc không thể diệt?

Vì sao châu chấu sa mạc không thể diệt?

Sau khi tàn phá mùa màng ở Đông Phi và Trung Đông, những đám mây châu chấu tiếp tục di chuyển sang nhiều khu vực, chúng buộc nhiều máy bay phải chuyển hướng.

Đăng ngày: 07/10/2025
Vì sao họ tên người ở thời Tam quốc chỉ có 2 chữ? Phía sau là luật lệ quy định chế độ đặt tên cực kỳ nghiêm ngặt

Vì sao họ tên người ở thời Tam quốc chỉ có 2 chữ? Phía sau là luật lệ quy định chế độ đặt tên cực kỳ nghiêm ngặt

Những ai xem "Tam quốc diễn nghĩa" có lẽ đều có một thắc mắc: Vì sao thời Tam quốc, đa số họ tên người đều chỉ có 2 chữ? Tiêu biểu như Tào Tháo, Lưu Bị, Quan Vũ, Triệu Vân…

Đăng ngày: 05/10/2025
Khoa Học News