Vì sao ngày càng nhiều máy bay bị nhiễu loạn không khí?

Các chuyên gia dự đoán hiện tượng ấm lên toàn cầu có thể làm tăng số ca nhiễu động, ảnh hưởng tới giao thông hàng không trong tương lai.

Hiện tượng nhiễu loạn không khí (sự chuyển động hỗn loạn của không khí) là một phần bình thường và đôi khi không thể tránh của các máy bay.


Hiện tượng máy bay gặp nhiễu loạn không khí đang gia tăng - (Ảnh: PILOT INSTITUTE).

Nhiễu loạn gây ra từ một sự thay đổi về tốc độ và hướng gió, xảy ra trong một khoảng cách ngắn ở bầu khí quyển. Khi máy bay va phải những luồng gió mạnh này, nó có thể đẩy hoặc kéo máy bay theo các hướng khác nhau.

Máy bay thương mại thường bay cao hơn các mô hình thời tiết này để tránh hiện tượng nhiễu loạn xảy ra thường xuyên. Tuy nhiên, sự nhiễu loạn cũng có thể xảy ra ở nhiều độ cao khác nhau.

Trong một nghiên cứu được công bố trên tạp chí Nature, các nhà khoa học tại Đại học Reading ở Anh phát hiện ra sự nhiễu loạn không khí đã tăng 15% kể từ lần quan sát đầu tiên vào năm 1979.

Gây thiệt hại tới 150-500 triệu USD/năm

Tiến sĩ Mark Prosser - người đứng đầu nhóm nghiên cứu cho biết: “Nhiễu loạn không khí khiến các chuyến bay xóc nảy hơn và có thể gây nguy hiểm cho hành khách, thành viên phi hành đoàn”.

Theo hãng tin Straits Times, nhiễu loạn không khí tiềm ẩn nhiều mối đe dọa tới an toàn hàng không vì thiết bị đảm bảo an toàn vẫn còn nhiều hạn chế trong khả năng phát hiện hiện tượng này.

Ngoài ra, hiện tượng nhiễu loạn không khí có tính chất cục bộ, gây khó khăn trong quá trình dự báo, không như nhiễu loạn không khí do bão gây ra dễ phát hiện, theo dõi hơn và nhờ đó, có thể cảnh báo sớm hơn.

Đồng tác giả của nghiên cứu, Paul Williams, giáo sư khoa học khí quyển tại khoa khí tượng tại Đại học Reading, nói với báo Newsweek: "Chúng tôi đã tích lũy được một lượng lớn bằng chứng khoa học cho thấy nhiễu loạn đang gia tăng do biến đổi khí hậu. Hiện tượng nhiễu loạn nghiêm trọng tăng hơn 15% so với năm 1979".


Hiện tượng nhiễu loạn nghiêm trọng tăng hơn 15% so với năm 1979.

Các nhà khoa học kiến nghị cần đẩy mạnh đầu tư vào cải thiện khả năng dự báo nhiễu loạn không khí, hệ thống phát hiện nhiễu loạn không khí để tránh rủi ro cho các chuyến bay trong những thập kỷ tới.

Đã có một số sự cố trong những tháng gần đây liên quan đến nhiễu loạn không khí nghiêm trọng.

Sự gia tăng nhiễu động nhiều khả năng liên quan tới ảnh hưởng của biến đổi khí hậu tới tốc độ gió ở tầng thượng quyển. Số lượng ca nhiễu động trời trong tăng rõ rệt nhất trong những thập kỷ gần đây ở khu vực vĩ độ trung, bao gồm Bắc Đại Tây Dương và lộ trình bay qua Mỹ.

Kết quả nghiên cứu chỉ ra hiện tượng ấm lên toàn cầu có thể khiến dòng tia trở nên bất ổn. Dòng tia là dòng khí di chuyển nhanh vòng quanh Trái Đất ở Bắc bán cầu, theo Mark Prosser, đồng tác giả nghiên cứu ở Đại học Reading, Anh.

Dòng tia thổi như một dòng sông khí theo hướng từ tây sang đông, được tiếp sức bởi chênh lệch nhiệt độ giữa khu vực mát hơn ở phía bắc và khối khí ấm hơn ở phía nam. Biến đổi khí hậu có thể làm dòng tia mất cân bằng, ảnh hưởng lớn tới giao thông hàng không trong tương lai. "Các máy bay thường bay theo dòng tia nhưng nơi máy bay bay qua cũng là nơi xuất hiện nhiễu động", Prosser cho biết.

Giới chuyên gia dự đoán tình trạng mất ổn định của dòng tia sẽ tiếp tục tăng khi thế giới ấm lên. Đồng nghiệp của Prosser ở Đại học Reading sử dụng mô hình khí hậu để dự đoán nhiễu động trời trong ở nửa cuối thế kỷ có thể thay đổi như thế nào nếu hiện tượng ấm lên toàn cầu tiếp diễn.

Vào đầu tháng 3-2023, bảy người phải nhập viện sau khi nhiễu loạn nghiêm trọng xảy ra trên chuyến bay Lufthansa từ Austin, Texas, đến Frankfurt, Đức, Đài truyền hình NBC đưa tin. Chuyến bay chở 184 người buộc phải chuyển hướng và cuối cùng hạ cánh an toàn.

Vào tháng 12-2022, một chuyến bay của Hawaiian Airlines đi từ Phoenix, Arizona đến Honolulu, Hawaii (Mỹ) gặp phải nhiễu động nghiêm trọng khiến 25 người bị thương. Theo Hawaiian Airlines, chuyến bay chở 278 khách. Sự hỗn loạn nghiêm trọng đến mức làm hỏng phần bên trong của máy bay.

Vào năm 2021, một chuyến bay của American Airlines trên đường đến Florida đã phải chuyển hướng đến Louisiana sau khi nhiễu động khiến 10 người trên máy bay bị thương.

Năm 2019, ít nhất 35 người bị thương sau khi một chuyến bay của Air Canada, đi từ Toronto, Canada đến Sydney, Úc, bất ngờ gặp sóng gió. Chuyến bay buộc phải hạ cánh xuống Honolulu.

Thế giới đang đối diện với biến đổi khí hậu đang xấu đi nhanh chóng.

Kể từ năm 1880, nhiệt độ Trái đất đã tăng trung bình 0,08⁰C mỗi thập kỷ, theo trang web Climate.gov của Cục Quản lý Đại dương và Khí quyển quốc gia Mỹ.

Trường hợp tử vong do nhiễu động hiếm khi xảy ra, nhưng các vụ tai nạn lớn không phải ít phổ biến, theo Larry Cornman, nhà vật lý kiêm nhà khoa học dự án ở Trung tâm nghiên cứu khí quyển quốc gia của Hiệp hội khoa học Mỹ. Corman chuyên nghiên cứu những chuyển động quy mô nhỏ của khí quyển có thể đe dọa máy bay. Từ năm 2009, theo Ủy ban an toàn giao thông quốc gia, Mỹ chưa ghi nhận ca tử vong nào liên quan tới nhiễu động trên máy bay thương mại lớn. Trong số hàng triệu chuyến bay, nhiễu động gây ra 185 ca thương tích nặng từ năm 2009 đến năm 2023.

Các nhà nghiên cứu của Đại học Reading ước tính, biến đổi khí hậu do con người gây ra có thể khiến nhiễu loạn xấu tăng hơn gấp ba lần vào những năm 2050 đến 2080.

Loading...
TIN CŨ HƠN
Vì sao việc mang vũ khí bên mình thời xưa là chuyện nhỏ, nhưng

Vì sao việc mang vũ khí bên mình thời xưa là chuyện nhỏ, nhưng "tàng trữ" áo giáp là tội tày trời?

Thời xưa, áo giáp là tài sản quốc gia, nếu sở hữu riêng sẽ bị kết án tử hình.

Đăng ngày: 06/06/2025
Tại sao chó ngao Tây Tạng không sợ gió to, tuyết rơi và sống thoải mái ở âm 40 độ C?

Tại sao chó ngao Tây Tạng không sợ gió to, tuyết rơi và sống thoải mái ở âm 40 độ C?

Về sự ra đời của chó ngao Tây Tạng, có rất nhiều loại giả thuyết lan truyền trên Internet.

Đăng ngày: 04/06/2025
Tại sao bạn lại thấy mát khi đứng dưới bóng cây?

Tại sao bạn lại thấy mát khi đứng dưới bóng cây?

Chúng ta ai cũng biết rằng, đứng dưới tán cây thì sẽ mát hơn vào những ngày trời nắng nóng.

Đăng ngày: 04/06/2025
Vì sao phi hành gia Mỹ từng phải cách ly khi trở về Trái đất?

Vì sao phi hành gia Mỹ từng phải cách ly khi trở về Trái đất?

Trở về Trái đất vào tháng 7/1969, nhà du hành vũ trụ Neil Armstrong phải đón sinh nhật thứ 39 trong khu cách ly.

Đăng ngày: 04/06/2025
Vì sao ngựa thường ngủ đứng?

Vì sao ngựa thường ngủ đứng?

Tài phi của ngựa thì ai cũng biết vì ngựa có thân hình thon dài, bốn chân vững chắc. Nhưng ngựa có đặc tính không giống với các loài động vật khác, đó chính là thích ngủ đứng vào ban đêm

Đăng ngày: 02/06/2025
Vì sao Kangaroo nhảy liên tục mà không thấy mệt?

Vì sao Kangaroo nhảy liên tục mà không thấy mệt?

Kangaroo thuộc nhóm động vật được gọi là thú có túi. Chúng nuôi con non trong những chiếc túi nhỏ đằng trước trong cơ thể.

Đăng ngày: 01/06/2025
Vì sao vua Charles III không bao giờ ăn trưa?

Vì sao vua Charles III không bao giờ ăn trưa?

Với lịch trình làm việc dày đặc, Vua Charles III thường làm việc xuyên trưa và chỉ ăn thực phẩm hữu cơ, uống rượu có chừng mực.

Đăng ngày: 28/05/2025
Tiêu điểm
Khoa Học News