Vụ phun trào dưới nước lớn nhất lịch sử tạo ra núi lửa mới

Ngọn núi lửa cao 820m hình thành ở vùng biển phía đông đảo Mayotte, Ấn Độ Dương, sau các sự kiện địa chất năm 2018.

Vụ phun trào lớn nhất dưới nước từng ghi nhận đã tạo ra một núi lửa mới cao 820 m dưới đáy biển, gấp đôi tòa nhà Empire State ở New York, Newsweek hôm 1/10 đưa tin. Ngọn núi xuất hiện ở vùng biển phía đông của đảo Mayotte thuộc Pháp, Ấn Độ Dương, sau một sự kiện địa chất làm rung chuyển hòn đảo vào năm 2018. Nghiên cứu mới xuất bản trên tạp chí Nature Geoscience.


Bản đồ độ cao năm 2014 (trái) và năm 2019 (phải) cho thấy sự xuất hiện của núi lửa mới gần đảo Mayotte. (Ảnh: Nature Geoscience)

Ngọn núi lửa mới nằm trên một dải đất dài 50km được tạo ra bởi các dòng chảy dung nham. Cấu trúc này nằm giữa vết nứt Madagascar và Đông Phi, có thể giúp các nhà nghiên cứu hiểu thêm về những quá trình ảnh hưởng đến hoạt động kiến tạo trên Trái Đất.

"Các vụ phun trào núi lửa định hình bề mặt Trái Đất và cung cấp thêm thông tin về những hiện tượng diễn ra sâu bên trong hành tinh. Đây là vụ phun trào dưới biển lớn nhất từng ghi nhận", nhóm nghiên cứu cho biết.

Các rung chấn bắt đầu vào ngày 10/5/2018. Một trận động đất 5,8 độ xảy ra sau đó 5 ngày. Trưởng nhóm nghiên cứu Nathalie Feuillet, nhà địa vật lý tại Đại học Paris, cùng đồng nghiệp đã đặt một loạt thiết bị công nghệ, trong đó có các địa chấn kế, dưới đáy biển để xác định nguồn gốc của hoạt động địa chấn. Họ cũng khảo sát khu vực này với một thiết bị đo hồi âm sử dụng tín hiệu radar.

Từ cuối tháng 2 đến đầu tháng 5/2019, nhóm nghiên cứu phát hiện khoảng 17.000 sự kiện địa chấn ở độ sâu khoảng 20 - 50km dưới đáy biển, sâu hơn phần lớn các trận động đất. Khi tìm kiếm với tần số thấp hơn, họ phát hiện thêm 84 sự kiện khác.

Dữ liệu thu được giúp nhóm nghiên cứu liên kết các sự kiện và suy luận ra cách núi lửa mới hình thành. Họ tin rằng các quá trình kiến tạo có thể đã làm tổn hại phần rắn bên ngoài của Trái Đất gồm lớp vỏ và lớp phủ gọi là thạch quyển. Điều đó khiến các bể magma bên dưới lớp này dâng lên các lớp trên và khiến những đứt gãy tồn tại sẵn trong lớp phủ được kích hoạt trở lại. Chúng gây ra nhiều trận động đất, khiến magma chảy tới đáy biển và phun trào, tạo ra hơn 4 km3 dung nham và một ngọn núi lửa mới.

Tháng 5/2021, khi nhóm nhà khoa học bắt đầu viết nghiên cứu, những trận động đất vẫn tiếp diễn và đáy biển tiếp tục biến dạng. Ngoài việc tạo ra núi lửa mới, sự kiện còn đánh dấu lần đầu tiên đo được động đất ở ngoài khơi đảo Mayotte kể từ năm 1972. Hoạt động núi lửa gần đây nhất trong vùng cũng xảy ra 4.000 - 6.000 năm trước.

"Các tình huống có thể xuất hiện trong tương lai là một miệng núi lửa mới sụp xuống, các vụ phun trào dưới biển ở sườn dốc trên hoặc trên bờ xảy ra. Những dòng dung nham lớn cùng nón núi lửa ở sườn dốc trên và ở đảo Mayotte cho thấy điều này đã xảy ra trong quá khứ", nhóm nghiên cứu kết luận.

Từ khóa liên quan:
TIN CŨ HƠN
Cá nóc hòm vàng - Loài cá có hình vuông kỳ lạ

Cá nóc hòm vàng - Loài cá có hình vuông kỳ lạ

Dù sở hữu cơ thể khá cồng kềnh, cá nóc hòm vàng vẫn bơi nhanh như tên bắn để bắt mồi nhờ sử dụng vây đuôi.

Đăng ngày: 10/12/2025
Bắt được 3 con cá mặt trăng hiếm trong cùng 1 ngày

Bắt được 3 con cá mặt trăng hiếm trong cùng 1 ngày

Ba con cá mặt trăng mà ông Snodgrass và nhóm bạn câu được trong cùng ngày là loài cá hiếm có trọng lượng từ 55 đến 80kg.

Đăng ngày: 02/12/2025
Rái cá biển

Rái cá biển "bảo vệ trái đất"

Khi săn lùng nhím biển, rái cá chẳng những giải quyết cơn đói của chúng, mà còn giúp loài người giảm đà ấm lên của địa cầu, các nhà khoa học khẳng định. Nhím biển ăn tảo bẹ, loài thực vật hấp thụ mạnh khí CO2 từ không khí.

Đăng ngày: 02/12/2025
5 sự thật khó tin về cá mập hổ ít ai biết

5 sự thật khó tin về cá mập hổ ít ai biết

Cá mập hổ thuộc dòng họ Carcharhinidae, nằm trong những loại cá sát thủ, hiếu chiến nhất của đại dương.

Đăng ngày: 30/11/2025
Khe vực Mariana - Nơi sâu nhất đại dương có điều gì huyền bí?

Khe vực Mariana - Nơi sâu nhất đại dương có điều gì huyền bí?

Ngày 26/3/2012, đạo diễn Hollywood James Cameron đã điều khiển con tàu Deepsea Challenger đi xuống độ sâu 10.898 mét và thiết lập một kỷ lục thế giới về việc lặn một mình xuống nơi sâu nhất đại dương – khe vực Mariana.

Đăng ngày: 30/11/2025
Loài cá phát huỳnh quang đỏ

Loài cá phát huỳnh quang đỏ

Các nhà khoa học đã phát hiện rằng đỏ chính là màu ưa thích của nhiều loài cá, và một số loài phát huỳnh quang màu sặc sỡ.

Đăng ngày: 29/11/2025
Một loài nhuyễn thể được phát hiện sống tại vực thẳm Nam Cực

Một loài nhuyễn thể được phát hiện sống tại vực thẳm Nam Cực

Các nhà khoa học mới đây đã khám phá ra loài nhuyễn thể Nam Cực (Euphausia superba) sống và kiếm ăn ở độ sâu 3000 mét ở vùng biển bán đảo Nam Cực. Cho đến nay loài giáp xác giống tôm này được cho l&agra

Đăng ngày: 28/11/2025
Khoa Học News