Vùng nước lạnh và mặn nhất thế giới đang ấm lên

Khối nước biển sâu ở châu Nam Cực đang ấm lên và co lại, có thể gây hậu quả lớn cho khí hậu và hệ sinh thái đại dương sâu.

"Nước đáy châu Nam Cực" - khối nước ở Nam Đại Dương bao quanh châu Nam Cực - là vùng nước lạnh nhất và mặn nhất hành tinh. Vùng nước này đóng vai trò trọng yếu trong khả năng hấp thụ nhiệt dư thừa và ô nhiễm carbon của đại dương. Ngoài ra, nơi này cũng giúp luân chuyển chất dinh dưỡng xuyên đại dương.


Vịnh hẹp Larsen ở biển Weddell, châu Nam Cực. (Ảnh: Sergio Pitamitz//VWPics/AP)

biển Weddell, dọc theo bờ biển phía bắc châu Nam Cực, khối nước quan trọng này đang suy giảm do những thay đổi dài hạn của gió và băng biển, theo nghiên cứu do Cơ quan Khảo sát Nam Cực của Anh (BAS) công bố hôm 12/6.

Nhóm nhà khoa học sử dụng dữ liệu mà tàu thuyền và vệ tinh thu thập suốt hàng chục năm để đánh giá khối lượng, nhiệt độ và độ mặn của nước đáy châu Nam Cực. Họ phát hiện thể tích của vùng nước đáy lạnh giá giảm hơn 20% trong ba thập kỷ qua. Họ cũng nhận thấy, nước biển sâu hơn 2.000m ấm lên nhanh gấp 4 lần so với phần còn lại của các đại dương trên thế giới.

Nghiên cứu mới cho thấy, vùng nước sâu thu hẹp do những thay đổi trong sự hình thành băng biển khi gió yếu đi. Gió mạnh có xu hướng đẩy băng ra xa khỏi thềm băng, để lại những vùng nước thoáng cho phép băng hình thành thêm. Gió yếu hơn đồng nghĩa những khoảng trống này nhỏ hơn, làm chậm quá trình tạo băng biển.

Băng biển mới rất quan trọng với sự hình thành khối nước cực mặn và lạnh của biển Weddell. Khi nước đóng băng, muối bị đẩy ra ngoài và do nước mặn đặc hơn, nó chìm xuống đáy đại dương.

Sự thay đổi ở những vùng nước sâu này có thể gây ra hậu quả lớn. Chúng là thành phần thiết yếu trong sự tuần hoàn của đại dương toàn cầu, vận chuyển lượng carbon mà con người tạo ra xuống vùng nước sâu, nơi carbon bị "giam giữ" nhiều thế kỷ, theo chuyên gia Alessandro Silvano tại Đại học Southampton, đồng tác giả nghiên cứu.

Nếu vòng tuần hoàn này yếu đi, biển sâu có thể hấp thụ ít carbon hơn, làm hạn chế sức mạnh của đại dương trong việc giảm sự ấm lên toàn cầu. Các đại dương đã hấp thụ hơn 90% lượng nhiệt dư thừa của thế giới từ những năm 1970 và hấp thụ gần 1/3 ô nhiễm carbon do con người tạo ra.

Vùng nước lạnh và đặc cũng đóng vai trò quan trọng trong việc cung cấp oxy cho biển sâu. "Chúng tôi vẫn chưa rõ làm thế nào và liệu các hệ sinh thái biển sâu có thể thích nghi với lượng oxy ít hơn hay không", Silvano nói thêm.

TIN CŨ HƠN
Trái đất đang bị đe dọa bởi kỷ băng hà mới?

Trái đất đang bị đe dọa bởi kỷ băng hà mới?

Các nhà khoa học dự báo 10 năm tới hoạt động của Mặt trời sẽ giảm xuống. Do vậy, liệu có lặp lại “thời kỳ tiểu băng hà” đã từng xảy ra vào thế kỷ XVII.

Đăng ngày: 09/12/2025
Rực vàng trong nắng mùa hoa Giáng Hương

Rực vàng trong nắng mùa hoa Giáng Hương

Loài thực vật nằm trong sách đỏ Việt Nam - Giáng hương quả to Pterocarpus macrocarpus bắt đầu thay áo mới và trang điểm bộ cánh màu xanh biếc bằng từng chùm bông hoa vàng rực rỡ. Với chiếc cuống dài và nhiều lông, vàng rực, đan xen trong từng kẽ lá. Những bông hoa đầu mùa không chỉ biết khoe sắc mà còn phát tán mùi hương thơm ngào ngạt cả góc rừng làm đánh thức lũ bướm ngái ngủ trong chiếc kén sau những ngày dài đói bụng...

Đăng ngày: 08/12/2025
5 thứ cần chuẩn bị khi bão lũ đến

5 thứ cần chuẩn bị khi bão lũ đến

Theo Trung tâm Kiểm soát và phòng ngừa dịch bệnh Mỹ (CDC), khi có thiên tai bão lũ, mọi người cần gia cố nhà cửa hoặc tìm một nơi trú ẩn an toàn.

Đăng ngày: 07/12/2025
Những cơn bão lớn nhất được ghi nhận trong lịch sử

Những cơn bão lớn nhất được ghi nhận trong lịch sử

Trong quá khứ có không ít cơn bão với sức gió mạnh kỷ lục nhưng lại không gây ra nhiều thiệt hại.

Đăng ngày: 05/12/2025
Sương mù là gì? Tại sao có sương mù?

Sương mù là gì? Tại sao có sương mù?

Có nhiều người nhận xét sương mù những năm gần đây dày đặc hơn so với trước. Vậy sương mù là gì? Nó có liên quan gì đến ô nhiễm môi trường không?

Đăng ngày: 04/12/2025
Sóng biển đóng vai trò quan trọng trong việc bẫy khí nhà kính

Sóng biển đóng vai trò quan trọng trong việc bẫy khí nhà kính

Trong nhiều thập kỷ qua, các nhà khoa học đã nghiên cứu ảnh hưởng của các đại dương trên thế giới trong việc hấp thụ khí nhà kính.

Đăng ngày: 02/12/2025
Cố đô Campuchia suy tàn vì hạn hán

Cố đô Campuchia suy tàn vì hạn hán

Những đợt hạn hán nghiêm trọng là một trong những nguyên nhân khiến Angkor, thành phố lớn nhất thế giới trong thời kỳ trước cách mạng công nghiệp, suy tàn và biến mất.

Đăng ngày: 01/12/2025
Khoa Học News