"Xác ướp lửa" trên đỉnh núi Phillipines có nguy cơ bị phá hủy

Hàng chục xác ướp lửa tồn tại từ 150 - 200 năm trước ở Kabayan có thể bị phá hủy bởi biến đổi khí hậu và tác động của con người.

Rải rác trên khắp vùng đồi núi Kabayan ở Philippines là hàng chục "xác ướp lửa" nằm nguyên tại chỗ mấy trăm năm. Được gọi là meking bởi người dân địa phương, những thi thể bảo quản nguyên vẹn này là tổ tiên cổ đại của người bản xứ Ibaloi, tuy nhiên, giờ đây thay đổi môi trường đang đe dọa phá hủy các xác ướp thiêng liêng, IFL Science hôm 24/1 đưa tin.

Xác ướp lửa trên đỉnh núi Phillipines có nguy cơ bị phá hủy
Nhiều xác ướp Kabayan có hình xăm bao phủ. (Ảnh: Alexis DUCLOS/Gamma-Rapho).

Tên gọi "xác ướp lửa" bắt nguồn từ quá trình bảo quản thi thể. Dù phương pháp ướp xác chính xác chưa bao giờ được ghi lại và hiện nay đã thất truyền, giới nghiên cứu cho rằng meking được hun khói trong thời gian dài, dẫn tới trạng thái bảo quản cực tốt. Xác ướp sau đó đặt trong hang động trên những đỉnh núi cao nhất vùng Benguet. Ở độ cao gần 3.000 m, điều kiện lạnh trên núi góp phần bảo vệ thi thể khỏi xuống cấp và phân hủy, dù biến đổi khí hậu và sự can thiệp của con người đang khiến một số xác ướp nhiễm nấm mốc và côn trùng.

Trong nỗ lực bảo quản meking, nhóm nghiên cứu đến từ Đại học Melbourne lắp đặt thiết bị theo dõi môi trường ở một số hang động chứa xác ướp cổ đại. Điều này sẽ cho phép các nhà khoa học theo dõi thay đổi về độ ẩm và nhiệt độ trước khi quyết định biện pháp tốt nhất để bảo vệ xác ướp. Dù nhóm nghiên cứu hy vọng có thể bảo vệ xác ướp lửa an toàn trong tương lai, các chuyên gia khác vẫn tìm cách xâu chuỗi lịch sử của chúng. Do bí mật quá trình ướp xác Kabayan chỉ được truyền miệng, tập tục truyền thống này không có người tiếp nối khiến nhiều chi tiết bị thất lạc.

Ví dụ, không ai biết có bao nhiêu xác ướp tồn tại và hang động chứa thi thể nằm ở đâu. Giới nghiên cứu cũng không rõ tập tục bắt đầu như thế nào và khi nào, dù giai thoại ở địa phương cho thấy người đầu tiên trở thành xác ướp lửa là một tù trưởng ở thế kỷ 12 tên Apu Anno. Tương tự nhiều xác ướp lửa khác, thi thể của Apu Anno được bảo quản hoàn hảo đến mức vẫn có thể nhìn rõ những hình xăm bao phủ cơ thể ông. Bị trộm khỏi nơi yên nghỉ năm 1918, xác ướp tù trưởng sau đó trải qua cuộc diễu hành ở Manila trước khi chuyển tới một cửa hàng đồ cổ, sau cùng được trả về Ibaloi năm 1999.

Tuy nhiên, hiện nay xác ướp của Apu Anno chứa đầy bào tử nấm và nằm trong hang động mà cộng đồng không thể tiếp cận. Gần đây, các nhà nghiên cứu không thể tính chính xác niên đại xác ướp của Apu Anno, dù kết quả kiểm tra bằng đồng vị carbon với các xác ướp lửa khác cho thấy chúng có niên đại 150 - 200 năm.

Các nhà khoa học suy đoán thi thể được buộc vào vật cố định gọi là "ghế chết" trong khi làm sạch bằng nước muối và sấy khô bằng khói bốc lên từ thảo dược đốt cháy. Không ai biết chắc chắn người cổ đại sử dụng cây cỏ nào, dù một số người bản xứ lớn tuổi chia sẻ nhiều nguyên liệu, bao gồm loại cây địa phương tên Embelia philippinensis được lựa chọn cẩn thận dựa trên đặc tính kháng khuẩn.

Từ khóa liên quan:
Loading...
TIN CŨ HƠN
Đan Mạch phát hiện chữ viết cổ nhất vùng Scandinavia trên con dao 2.000 năm tuổi

Đan Mạch phát hiện chữ viết cổ nhất vùng Scandinavia trên con dao 2.000 năm tuổi

Nhà khảo cổ học Jakob Bonde cho biết trên lưỡi con dao cổ có 5 chữ rune và chúng là những chữ cổ nhất mà các nhà khảo cổ có được ở Đan Mạch.

Đăng ngày: 26/01/2024
Mua hàng online, nhận được quái thú chưa từng thấy trên thế giới

Mua hàng online, nhận được quái thú chưa từng thấy trên thế giới

Loài quái thú mới có biệt danh bí hiểm là " con gà bình minh từ địa ngục của pharaoh", 66 triệu năm tuổi.

Đăng ngày: 25/01/2024
Đây là bản đồ cổ nhất thế giới được biết đến, được sản xuất tại Babylon khoảng 2.600 năm trước

Đây là bản đồ cổ nhất thế giới được biết đến, được sản xuất tại Babylon khoảng 2.600 năm trước

Bản đồ thế giới lâu đời nhất còn tồn tại là Bản đồ thế giới của người Babylon, còn được gọi là " Imago Mundi".

Đăng ngày: 25/01/2024
Ghép thành công áo giáp La Mã cực hiếm từ thế kỷ thứ 2

Ghép thành công áo giáp La Mã cực hiếm từ thế kỷ thứ 2

Các nhà bảo tồn tại Bảo tàng Quốc gia Scotland đã tái tạo lại một mảnh áo giáp La Mã 1.800 năm tuổi đã bị vỡ thành hơn 100 mảnh. Tác phẩm hoàn thành là một phần của cuộc triển lãm sắp tới.

Đăng ngày: 25/01/2024
Quái thú 218 triệu tuổi đầu đại bàng, mình cá sấu lộ diện ở Mỹ

Quái thú 218 triệu tuổi đầu đại bàng, mình cá sấu lộ diện ở Mỹ

Một loài quái thú được tìm thấy ở bang Texax - Mỹ đã làm các nhà khoa học bối rối hơn 3 thập kỷ.

Đăng ngày: 24/01/2024
Đang lặn dưới biển, nhà khảo cổ giật mình phát hiện “thủy quái” núp trong con tàu đắm 500 tuổi

Đang lặn dưới biển, nhà khảo cổ giật mình phát hiện “thủy quái” núp trong con tàu đắm 500 tuổi

Khi tiến vào bên trong con tàu, các nhà khảo cổ bất ngờ tìm thấy một con thủy quái.

Đăng ngày: 24/01/2024
Găng tay bọc thép

Găng tay bọc thép "phi thường" thế kỷ 14 được khai quật ở Thụy Sĩ

Một chiếc găng tay bọc thép độc đáo có từ thế kỷ 14 được bảo quản tốt vừa được phát hiện tại Lâu đài Kyburg ở Pfäffikon, Thụy Sĩ.

Đăng ngày: 24/01/2024
Tiêu điểm
Khoa Học News