Xây dựng hệ thống kính viễn vọng khổng lồ có hơn 131.000 ăng-ten

Đài thiên văn SKA với hai hệ thống kính viễn vọng ở Tây Australia và Nam Phi sẽ giúp nghiên cứu vũ trụ sơ khai, sự sống ngoài Trái đất.

Việc xây dựng đài thiên văn vô tuyến khổng lồ Square Kilometer Array (SKA) bắt đầu tại Australia hôm 5/12, sau 3 thập kỷ phát triển. SKA được đánh giá là một trong những dự án khoa học lớn nhất thế kỷ này. Công trình sẽ cho phép giới khoa học tìm hiểu vũ trụ thời sơ khai, khi những ngôi sao và thiên hà đầu tiên hình thành. Đài thiên văn cũng sẽ giúp nghiên cứu năng lượng tối và lý do vũ trụ giãn nở, đồng thời có thể tìm kiếm sự sống ngoài Trái đất.


Minh họa hệ thống kính viễn vọng SKA-Thấp tại Tây Australia với những ăng-ten hình cây thông. (Ảnh: Department of Industry, Science and Resources)

SKA gồm hai hệ thống kính viễn vọng. Hệ thống thứ nhất là SKA-Thấp, nằm ở Tây Australia, gồm 131.072 ăng-ten với hình dạng giống cây thông. SKA-Thấp được đặt tên như vậy do nhạy với tín hiệu vô tuyến tần số thấp, từ 50 - 350 megahertz. Hệ thống sẽ nhạy gấp 8 lần các kính viễn vọng tương tự hiện nay và lập bản đồ bầu trời nhanh gấp 135 lần. Hệ thống thứ hai, SKA-Trung, gồm 197 đĩa ăng-ten truyền thống và xây dựng ở vùng Karoo, Nam Phi. SKA-Trung hoạt động ở tần số từ 350 megahertz đến 14 gigahertz.

"Các kính viễn vọng SKA đủ nhạy để phát hiện một radar sân bay trên một hành tinh quay quanh ngôi sao cách xa hàng chục năm ánh sáng. Vì vậy, nó thậm chí có thể trả lời câu hỏi lớn nhất: Con người có đơn độc trong vũ trụ không?", tiến sĩ Sarah Pearce, giám đốc hệ thống SKA-Thấp, cho biết.

"Về độ nhạy, SKA có thể phát hiện một chiếc điện thoại di động trong túi phi hành gia trên sao Hỏa, cách xa 225 triệu km. Thú vị hơn, nếu tồn tại những xã hội thông minh trên các ngôi sao lân cận với công nghệ tương tự của con người, SKA có thể phát hiện bức xạ 'rò rỉ' từ các mạng viễn thông và vô tuyến của họ. Đây là kính viễn vọng đầu tiên đủ nhạy để làm được điều này", tiến sĩ Danny Price tại Viện Thiên văn Vô tuyến Curtin nói.

Giáo sư Alan Duffy, giám đốc viện công nghiệp và công nghệ vũ trụ thuộc Đại học Công nghệ Swinburne, nhận định, SKA có thể sẽ là kính viễn vọng lớn nhất được chế tạo, giúp kết nối xuyên lục địa để tạo ra một cơ sở trải rộng khắp thế giới, cho phép con người quan sát gần như mọi khu vực có thể quan sát của vũ trụ.

Kế hoạch ban đầu là xây dựng hệ thống kính viễn vọng vào năm 2021, nhưng bị hoãn lại do ảnh hưởng của Covid-19. Tại Australia, Tổ chức SKA hợp tác với Tổ chức Nghiên cứu Khoa học và Công nghiệp Australia (CSIRO) để xây dựng và vận hành các kính viễn vọng.

TIN CŨ HƠN
15 công trình cổ đại bí ẩn trên thế giới thách thức giới khoa học

15 công trình cổ đại bí ẩn trên thế giới thách thức giới khoa học

Những người sống trên Trái Đất vào hàng ngàn năm trước đã tạo ra những công trình có quy mô đồ sộ và hết sức công phu.

Đăng ngày: 24/10/2025
Hầm chứa chất thải hạt nhân an toàn trong 100.000 năm

Hầm chứa chất thải hạt nhân an toàn trong 100.000 năm

Phần Lan sẽ sớm trở thành nước đầu tiên trên thế giới tìm cách chôn chất thải hạt nhân trong nấm mồ sâu dưới lòng đất, nơi có thể lưu trữ nó trong 100.000 năm tới.

Đăng ngày: 24/10/2025
Kính viễn vọng James Webb và Hubble: Sự so sánh đầy suy nghĩ!

Kính viễn vọng James Webb và Hubble: Sự so sánh đầy suy nghĩ!

Ống kính của James Webb có thể nhìn chi tiết hơn nhiều và quay ngược thời gian xa hơn bất kỳ kính thiên văn nào khác trên thế giới

Đăng ngày: 23/10/2025
Công trình đê biển kỳ vĩ của Hà Lan có thể nhìn thấy từ vũ trụ

Công trình đê biển kỳ vĩ của Hà Lan có thể nhìn thấy từ vũ trụ

Nói đến Hà Lan, người ta thường nghĩ đến bản lĩnh và quyết tâm của người dân nơi đây trong việc chế ngự các thảm kịch do bão lũ và nước biển dâng.

Đăng ngày: 17/10/2025
Công trường xây dựng trạm thủy điện lớn thứ hai thế giới

Công trường xây dựng trạm thủy điện lớn thứ hai thế giới

Bạch Hạc Than là công trình thủy điện đang được Trung Quốc xây dựng trên sông Kim Sa một nhánh thượng nguồn sông Dương Tử, nằm giữa tỉnh Tứ Xuyên và Vân Nam.

Đăng ngày: 15/10/2025
Truyền thuyết bí ẩn về Vườn treo Babylon

Truyền thuyết bí ẩn về Vườn treo Babylon

Vườn treo Babylon được ghi chép lại rất nhiều trong các tài liệu của các nhà sử học Hy Lạp như Strabo và Diodorus Siculus, nhưng mặc khác lại có ít bằng chứng về sự hiện diện của chúng.

Đăng ngày: 11/10/2025
Trồng rau trong nhà kính dưới đáy biển

Trồng rau trong nhà kính dưới đáy biển

Các nhà khoa học Italy đang thí nghiệm trồng rau trong nhà kính dưới đáy biển, nơi có nhiệt độ và độ ẩm lý tưởng, lại không có sâu hại và không tốn diện tích đất.

Đăng ngày: 27/09/2025
Khoa Học News