6 quái vật vũ trụ xuyên không 10 tỉ năm, hiện hình từ "thế giới đã mất"
Lần đầu tiên 6 vật thể thuộc về vũ trụ cổ đại đã hiện hình trước mắt người Trái đất thông qua ống kính cực nét của James Webb, kính viễn vọng không gian mạnh nhất thế giới.
Đó là 6 thiên hà thuộc về vũ trụ sơ khai, tồn tại vào thời điểm trên dưới 10 tỉ năm trước và có thể đã hoàn toàn bị hủy hoại hay chỉ còn là một "xác khô" trong hiện tại.
Theo Sci-News, nhóm nghiên cứu dẫn đầu bởi giáo sư Shardha Jogee từ Trường Đại học Texas ở Austin (Mỹ) đã truy lùng trong kho dữ liệu khổng lồ mà Kính viễn vọng không gian James Webb gửi về và xác định cùng lúc 6 quái vật vũ trụ chưa từng biết đến - những thiên hà rạng rỡ thuộc về thế giới cổ xưa, khi vũ trụ chỉ khoảng 25% tuổi đời hiện tại.
6 quái vật vũ trụ sơ khai - các thiên hà còn nguyên các cấu trúc ban đầu của quá trình tiến hóa - (Ảnh: NASA/ESA/CSA).
Các thiên hà này cách xa Trái đất 8,4 tỉ đến 11 tỉ năm ánh sáng, thuộc nhóm những vật thể xa nhất mà nhân loại từng quan sát được, hiện ra rất rõ và rất sáng trong hình ảnh James Webb, cho thấy nó đã được quan sát vào thời điểm "thanh xuân".
Khoảng cách 8,4-11 tỉ năm ánh sáng cũng đồng nghĩa ánh sáng mất chừng đó thời gian để đến với Trái đất, vì vậy thứ chúng ta nhìn thấy là hình ảnh "xuyên không" từ quá khứ chứ không phải hình ảnh hiện tại của chúng.
Rất có thể nhiều cái trong số đó đã không còn tồn tại, hoặc hiện nay đã chấm dứt hình thành sao từ lâu và trở thành một "xác khô", một bóng ma trong suốt và mờ ảo như một số "thiên hà ma quái" già cỗi từng được quan sát ở khoảng không gian gần hơn.
Hình ảnh rõ nét đến nỗi các nhà khoa học tìm thấy cả những "thanh sao" - một dải dài được tạo ra bởi các ngôi sao, trải từ trung tâm thiên hà cho đến đĩa bên ngoài.
"Các thanh sao đóng vai trò trung tâm trong quá trình tiến hóa thiên hà bằng cách phân phối lại khối lượng và động lượng một cách hiệu quả, điều khiển các dòng khí đi vào khu vực vòng tròn hạt nhân của thiên hà thông qua các mô-men xoắn và chấn động hấp dẫn" - giáo sư Jogee giải thích.
Các thanh sao này như một chuyến tàu tốc hành vận chuyển nhiên liệu thô vào trung tâm thiên hà, giúp hình thành các ngôi sao mới với tốc độ nhanh hơn 10 đến 100 lần so với phần còn lại của thiên hà, ngoài ra giúp hình thành và nuôi dưỡng lỗ đen siêu khối ở trung tâm thiên hà.
Các nhà khoa học đã lọc ra 6 quái vật vũ trụ sáng rõ này từ 348 vật thể sơ khai tiềm năng trong kho dữ liệu James Webb. Một số cái đã được kính viễn vọng xưa hơn 30 năm là Hubble tìm thấy, tuy nhiên không thấy được thanh sao do khả năng nhìn của Hubble thấp hơn James Webb rất nhiều.
James Webb là kính viễn vọng được điều hành chính của NASA, được hỗ trợ điều hành bởi hai cơ quan vũ trụ của châu Âu và Canada là ESA và CSA.
Phát hiện được cho là "làm rung chuyển" các kịch bản tiến hóa thiên hà, và cũng gợi ý những gì từng xảy ra hàng tỉ năm trước đối với các thiên hà sống động và to lớn như thiên hà chứa Trái đất Milky Way (Ngân Hà).
Nghiên cứu vừa công bô trên tạp chí khoa học Astrophysical Journal Letters.
Kế hoạch biến không khí và đất sao Hỏa thành sắt
Các nhà nghiên cứu Australia dự định sử dụng những yếu tố có sẵn trên hành tinh đỏ như không khí, đất và ánh sáng Mặt Trời để sản xuất sắt.
Ngôi sao nào trẻ nhất và già nhất vũ trụ?
Những ngôi sao trẻ nhất quan sát được khoảng 1 triệu tuổi, trong khi sao già nhất thậm chí có thể già hơn cả vũ trụ.
Khám phá các giai đoạn trong chu kỳ của Mặt Trăng
Các giai đoạn (pha) của Mặt Trăng thay đổi một cách tuần hoàn, phụ thuộc vào góc chiếu của Mặt Trời tới Mặt Trăng và vị trí quan sát trên Trái Đất.
Tổng quan về sao Thủy
Sao Thủy hay Thủy Tinh là hành tinh nhỏ nhất và gần Mặt Trời nhất trong tám hành tinh thuộc Hệ Mặt Trời, với chu kỳ quỹ đạo bằng 88 ngày Trái Đất.
Quan sát lỗ đen, kính viễn vọng bất ngờ bị "dội bom" bởi hiện tượng lạ
Một hiện tượng kỳ quặc được các nhà khoa học Harvard mô tả như tiếng ợ hơi của vũ trụ đã được ghi lại bởi hệ thống kính viễn vọng vô tuyến Very Large đặt tại New Mexico - Mỹ.
Một hành tinh rất gần Trái đất đang hóa quái vật, xé nát mặt trăng
Một nghiên cứu mới đã chỉ ra các bằng chứng rùng mình rằng mặt trăng Phobos - một trong những vệ tinh xui xẻo nhất hệ Mặt Trời - đã sắp thành dĩ vãng.
