Ảnh chụp tia X đầu tiên về tàn dư siêu tân tinh

"Con mắt tia X" mới trên tàu vũ trụ IXPE cho phép các nhà thiên văn học quan sát những vật thể cực đoan nhất như Cassiopeia A.


Ảnh chụp tia X của IXPE về tàn dư siêu tân tinh Cassiopeia A. (Ảnh: NASA).

Chỉ hơn hai tháng sau khi phóng lên vũ trụ, tàu chụp ảnh phân cực tia X (IXPE) của NASA đã gửi về Trái đất ảnh chụp đầu tiên của nó, bổ sung cái nhìn mới đầy ấn tượng về Cassiopeia A, tàn dư nổi tiếng của một siêu tân tinh hay ngôi sao phát nổ cách Trái đất khoảng 11.000 năm ánh sáng.

Hình ảnh trên, được NASA công bố hôm 14/2, cho thấy cường độ tia X phát ra từ Cassiopeia A, trong đó các màu tím lạnh, xanh lam, đỏ và trắng tương ứng với độ sáng tăng dần.

Khi kết hợp với dữ liệu từ Đài quan sát tia X Chandra trên quỹ đạo, những đám mây khí màu tím phát sáng bao trùm phần còn lại của ngôi sao phát nổ hiện lên nổi bật hơn bao giờ hết. Chúng được tạo ra khi các sóng xung kích từ vụ nổ làm nóng khí xung quanh đến nhiệt độ cực cao.

Dữ liệu mà IXPE thu thập về Cassiopeia A có thể giúp các nhà khoa học đo lường mức độ phân cực thay đổi như thế nào trên tàn dư.


Hình ảnh tổng hợp về Cassiopeia A, kết hợp dữ liệu tia X của IXPE với các quan sát từ Đài quan sát tia X Chandra. (Ảnh: NASA).

Tàu vũ trụ IXPE, một dự án hợp tác giữa NASA và Cơ quan Vũ trụ Italy, được trang bị ba kính viễn vọng giống hệt nhau. Sứ mệnh của nó là cung cấp hiểu biết mới về những vật thể cực đoan nhất trong vũ trụ, chẳng hạn như siêu tân tinh, hố đen và sao neutron.

Tia X là sóng ánh sáng năng lượng cao sinh ra từ các điều kiện cực đoan. Trong không gian, những điều kiện này bao gồm từ trường mạnh, va chạm giữa các vật thể, vụ nổ, nhiệt độ cao và tốc độ quay nhanh.

Ánh sáng tia X khi chiếu tới Trái đất bị ngăn lại bởi bầu khí quyển. Đó là lý do tại sao các nhà khoa học dựa vào kính thiên văn tia X để quan sát chúng trong không gian.

Sử dụng IXPE để nghiên cứu sự phân cực của tia X vũ trụ có thể giúp các nhà khoa học hiểu rõ hơn về tàn dư của các ngôi sao đã phát nổ, như hố đen và sao neutron, cũng như môi trường của chúng và cách chúng tạo ra tia X. Khám phá về những vật thể cực đoan này cũng có thể giúp trả lời những câu hỏi lớn hơn về vật lý.

TIN CŨ HƠN
Sự sống Trái đất bắt nguồn từ vi khuẩn vũ trụ

Sự sống Trái đất bắt nguồn từ vi khuẩn vũ trụ

Loài người trên Trái đất từ lâu vẫn nghĩ rằng mình cô đơn trong vũ trụ và hiện vẫn đang cố gắng một cách vô vọng tìm kiếm những nền văn minh ngoài hành tinh. Trong khi đó có thể chính họ là những người ngoài hành tinh thứ thiệt.

Đăng ngày: 08/12/2025
Số phận tàu con thoi Buran huyền thoại

Số phận tàu con thoi Buran huyền thoại

Tháng 9/1988, Liên Xô công bố tin chấn động về tàu con thoi có thể sử dụng nhiều lần do họ chế tạo.

Đăng ngày: 08/12/2025
Dải Ngân hà là gì? Ngân hà và Thiên hà khác gì nhau?

Dải Ngân hà là gì? Ngân hà và Thiên hà khác gì nhau?

Trong bài viết này chúng ta sẽ tìm hiểu dải Ngân hà và Thiên hà, Ngân hà và Thiên hà khác nhau như thế nào? Mời các bạn cùng tham khảo.

Đăng ngày: 07/12/2025
Nostradamus:

Nostradamus: "Người ngoài hành tinh sẽ đến Trái đất vào tháng 9 năm 2017"

[Videos] "Người ngoài hành tinh sẽ đến Trái đất vào tháng 9 năm 2017" - xác nhận lời tiên đoán của nhà tiên tri Nostradamus.

Đăng ngày: 02/12/2025
Sẽ ra sao nếu có người chết ngoài vũ trụ?

Sẽ ra sao nếu có người chết ngoài vũ trụ?

Với viễn cảnh du lịch vũ trụ phổ biến trong tương lai, cần có những quy trình rõ ràng để điều tra, xử lý người chết ngoài không gian.

Đăng ngày: 02/12/2025
Phát hiện khoáng sản có trên sao Hỏa

Phát hiện khoáng sản có trên sao Hỏa

Robot thăm dò sao Hỏa của NASA vừa khám phá ra một khoáng chất mới, thay đổi hoàn toàn những gì mà nhân loại đã biết về hành tinh Đỏ.

Đăng ngày: 01/12/2025
Tổng quan về sao Diêm Vương

Tổng quan về sao Diêm Vương

Trước kia nó từng được xếp hạng là một hành tinh, sao Diêm Vương hiện được coi là thành viên lớn nhất của một vùng riêng biệt được gọi là Vành đai Kuiper.

Đăng ngày: 24/11/2025
Khoa Học News