Bề mặt Trái đất thay đổi thế nào trong 100 triệu năm qua?

Để chứng minh bề mặt Trái đất thường xuyên dịch chuyển, các nhà khoa học ở Đại học Sydney lập mô hình sự thay đổi của cảnh quan Trái đất trong 100 triệu năm qua.


Video: Đại học Australia

Mô hình công bố hôm 2/3 trên tạp chí Science xem xét tác động của khí hậu tới chuyển dịch của trầm tích ở sông và biển, cũng như chuyển động của mảng kiến tạo. Nhóm nghiên cứu hy vọng mô hình của họ sẽ cho phép kiểm tra chính xác những giả thuyết về tác động tương lai của biến đổi khí hậu lên bề mặt Trái đất.

"Để dự đoán tương lai, chúng ta phải hiểu rõ quá khứ", tiến sĩ Tristan Salles, trưởng nhóm nghiên cứu, chia sẻ. "Mô hình địa chất của chúng tôi chỉ cung cấp một phần hiểu biết về quá trình hình thành những đặc điểm địa lý gần đây của Trái đất".

Cảnh quan Trái đất ngày nay là kết quả của hàng triệu năm biến đổi khí hậu và chuyển động mảng kiến tạo. Những mảng kiến tạo này bao gồm vỏ Trái đất và phần trên của lớp phủ, lớp đất đá thứ hai trôi nổi bên trên vành đai đá sệt và nóng gọi là quyển mềm. Quyển mềm khiến các mảng kiến tạo va chạm và cọ xát, biển đổi cảnh quan với sự hình thành của đồi núi, núi lửa và động đất. Mặt khác, khí hậu có thể ảnh hưởng tới quá trình phong hóa trầm tích, khiến chúng vỡ ra và chảy xuống nước, đồng thời tạo ra sông ngòi, lũ lụt và thay đổi tốc độ chảy của nước.


Quá trình thay đổi của bề mặt Trái đất trong 100 triệu năm qua.

Trong mô hình, nhóm nghiên cứu cho thấy cảnh quan địa vật lý hiện nay tiến hóa như thế nào ở độ phân giải cao nhất. Họ sử dụng ghi chép địa chất để mô phỏng cách độ cao mặt đất thay đổi theo thời gian, sau đó đưa thêm dữ liệu khí hậu cổ đại từ một mô hình máy tính riêng biệt. Mô hình cuối cùng được hiệu chỉnh và kiểm tra thông qua so sánh những dự đoán của nó với ví dụ tự nhiên về sự hình thành trầm tích và dòng chảy của nước trong thế giới thực. Video timelapse với độ phân giải cao cho thấy xói mòn sâu tới 5km và địa tầng trầm tích cao 5km. Mỗi khung hình đại diện cho sự biến chuyển trong một triệu năm trên Trái đất.

Biến đổi khí hậu do con người gây ra đang thay đổi thành phần hóa học của đại dương và những quá trình diễn ra bên trong. Nhóm nghiên cứu hy vọng mô hình sẽ giúp hiểu rõ hơn về tác động đối với các quá trình trầm tích ngày nay và tương lai. Theo Salles, đây sẽ là nền tảng để các nhà khoa học ở lĩnh vực khác chuẩn bị và kiểm tra giả thuyết như chu kỳ hóa sinh học hoặc tiến hóa sinh học.

TIN CŨ HƠN
Bao tiền một

Bao tiền một "con" Airbus?

Theo xếp hạng của Forbes năm 2013, EADS là doanh nghiệp có vốn hóa thị trường đứng thứ 135 trên thế giới và là tập đoàn hàng không lớn thứ 2 thế giới.

Đăng ngày: 24/11/2025
Giải mã vì sao trên cơ thể có sẹo không thể làm được phi công

Giải mã vì sao trên cơ thể có sẹo không thể làm được phi công

Theo quy định, các phi công lái máy bay không được có sẹo trên cơ thể. Vậy nguyên nhân do đâu.

Đăng ngày: 24/11/2025

"Vén màn" sự thật đau đớn đằng sau thí nghiệm tạo ra tia X-quang đầu tiên trên thế giới

Tia X đã giúp nền y học hiện đại rất nhiều nhưng những thí nghiệm thuở ban đầu để phát hiện ra nó đã phải trả bằng sinh mạng của chính con người.

Đăng ngày: 24/11/2025
Tính ra được 31,4 triệu triệu chữ số của Pi, cô nhân viên của Google lập kỷ lục Guinness

Tính ra được 31,4 triệu triệu chữ số của Pi, cô nhân viên của Google lập kỷ lục Guinness

Một nhân viên Google vừa phá kỷ lục thế giới cũ về đếm số pi, và dường như chưa đủ ấn tượng: cô phá kỷ lục để kỷ niệm ngày duy nhất trong năm liên quan tới số 3,14, tháng Ba ngày 14.

Đăng ngày: 24/11/2025
Đâu là ranh giới giữa vũ trụ và bầu trời?

Đâu là ranh giới giữa vũ trụ và bầu trời?

Đó là nơi bầu khí quyển của Trái đất kết thúc và không gian bắt đầu. Nhưng nó ở đâu?

Đăng ngày: 24/11/2025
Tìm ra con số may mắn được

Tìm ra con số may mắn được "ưa chuộng" nhất

Hẳn mỗi người trong chúng ta đều có một con số ưa thích của riêng mình, đó có thể là số nhà, số tuổi hoặc một con số mang ý nghĩa nhất định trong cuộc sống

Đăng ngày: 23/11/2025
Chân dung những vị tướng vĩ đại trong lịch sử thế giới

Chân dung những vị tướng vĩ đại trong lịch sử thế giới

Chân dung của 10 thiên tài quân sự, những người đã làm thay đổi cả trật tự thế giới.

Đăng ngày: 23/11/2025
Khoa Học News