Những kiểu thời tiết đáng sợ trong Hệ Mặt trời

Thời tiết Trái đất có thể rất khắc nghiệt, thậm chí gây chết người, nhưng ở một số nơi khác trong Hệ Mặt trời, thời tiết còn đáng sợ hơn.

Mưa axit trên sao Kim


Tàu thăm dò Akatsuki (Nhật Bản) chụp ảnh các đám mây sao Kim trong ánh sáng cực tím. (Ảnh: JAXA/ISAS/DARTS/Damia Bouic).

Mây trên sao Kim chứa axit sunfuric và chúng bao trùm cả hành tinh. Những đám mây này có thể gây ra mưa axit. Tuy nhiên, sao Kim nóng đến mức mưa axit sẽ bốc hơi khi vẫn còn cách bề mặt hàng chục km. Thêm vào đó, khí quyển sao Kim đặc đến mức áp suất trên hành tinh này sẽ giống như ở độ sâu 900 m dưới nước.

Bão rộng hơn Trái đất trên sao Mộc


Siêu bão Vết Đỏ Lớn ở phía nam sao Mộc. (Ảnh: NASA).

Hệ thống Doppler on Wheels (DOW) của Trung tâm Nghiên cứu Thời tiết Khắc nghiệt (CSWR) ghi nhận tốc độ gió cao nhất trên Trái đất là 484 km/h vào ngày 3/5/1999, thuộc về đợt gió giật kéo dài ba giây trong một cơn lốc xoáy tại thành phố Oklahoma. Nếu lấy mức trung bình hàng ngày thì kỷ lục về tốc độ gió thấp bằng khoảng 1/3, với mức 174 km/h được ghi nhận tại trạm nghiên cứu Port Martin (châu Nam Cực) vào ngày 21 và 22/3/1951. Những cơn gió này vẫn rất khiêm tốn so với gió trên các hành tinh khí khổng lồ.

Vết Đỏ Lớn là cơn bão xoáy nghịch khổng lồ trên sao Mộc, lớn đến mức có thể chứa vừa Trái đất và sao Kim bên trong mà vẫn còn chỗ trống. Nó đã tồn tại ít nhất 200 năm, thậm chí có thể lâu đời gần gấp đôi con số đó. Gió trong Vết Đỏ Lớn có thể dễ dàng đọ sức với những cơn gió trong trận lốc xoáy mạnh nhất Trái đất, còn ở rìa ngoài, sức gió có thể đạt mức 450 km/h.


Mô phỏng bão trên sao Mộc. (Video: NASA).

Gió siêu thanh trên sao Hải Vương

Để trải nghiệm những cơn gió thực sự kinh hoàng, con người cần đến sao Hải Vương. Theo ước tính của NASA, ở độ cao lớn, tốc độ gió trên sao Hải Vương có thể vượt quá 1.770 km/h. Điều này đồng nghĩa gió trên sao Hải Vương đạt mức siêu thanh. Trong khi trên Trái đất, sức gió 800 km/h đã có thể dễ dàng nhấc bổng người.

Mưa kim cương

Sao Hải Vương và sao Thiên Vương còn có một hiện tượng thời tiết kỳ lạ khác. Giới chuyên gia tin rằng trong khí quyển của hai hành tinh này, khi áp suất đủ cao, carbon biến thành kim cương và rơi xuống trung tâm hành tinh, trở thành mưa kim cương.

Sét mạnh gấp 1.000 lần trên Trái đất

Trên Trái đất, sét xuất hiện ở những đám mây tương đối thấp, nơi nước tồn tại ở cả ba trạng thái (lỏng, rắn, khí), nhưng sao Mộc không bị hạn chế như vậy. Hành tinh này có những đám mây amoniac và nước, trong đó amoniac hoạt động như một chất chống đông cho phép sét xảy ra ở độ cao lớn hơn. Trên Trái đất, các cơn giông sét phổ biến hơn rất nhiều so với trên sao Thổ và sao Mộc, nhưng tia sét cũng yếu hơn rất nhiều. Giới nghiên cứu ước tính, sét trên hai hành tinh khí khổng lồ này có thể mạnh gấp 1.000 lần so với sét trên Trái đất.

Các hiện tượng liên quan đến sét trên sao Mộc cũng rất ấn tượng khi quan sát dưới ánh sáng cực tím. Các nhà khoa học hành tinh từng phát hiện sét dị hình sprite bay lên từ đỉnh mây của hành tinh này. Trên Trái đất, sét dị hình sprite là những tua sáng dài màu đỏ trông giống con sứa. Chúng xuất hiện khi sét tạo ra một trường chuẩn tĩnh điện ở độ cao lớn.

TIN CŨ HƠN
Điểm lại 5 thành tựu lớn của Kính viễn vọng Không gian James Webb sau một tháng hoạt động

Điểm lại 5 thành tựu lớn của Kính viễn vọng Không gian James Webb sau một tháng hoạt động

Bằng việc thu thập ánh sáng hồng ngoại vốn vô hình trong mắt người, kính Webb đã nhìn thấu không gian và thời gian, thu được dữ liệu của một vũ trụ còn non trẻ.

Đăng ngày: 28/10/2025
Liệu có thể bắn đạn xuyên qua sao Mộc không?

Liệu có thể bắn đạn xuyên qua sao Mộc không?

Sao Mộc là một trong những hành tinh khí khổng lồ của Hệ Mặt trời, nó có kích thước lớn gấp nhiều lần so với Trái đất và bao quanh nó là một lớp khí dày. Do vậy, đi xuyên qua sao Mộc không hề dễ dàng.

Đăng ngày: 28/10/2025
Phát hiện ngoại hành tinh đầu tiên chứa heli

Phát hiện ngoại hành tinh đầu tiên chứa heli

Nhóm nghiên cứu đã sử dụng Kính thiên văn vũ trụ Hubble của NASA để quan sát ngoại hành tinh WASP-107b.

Đăng ngày: 27/10/2025
Vụ nổ Big Bang là gì?

Vụ nổ Big Bang là gì?

Vũ trụ là gì? Một câu hỏi lớn đã từng đặt ra trước nhân loại suốt bao nhiêu thế kỷ. Thời xưa ở Trung Hoa cổ đại, nhà triết học Lão Tử đã cho vũ trụ là một tồn tại "vô thuỷ, vô chung, vô cùng, vô tận".

Đăng ngày: 27/10/2025
Lần đầu tiên phát hiện lỗ đen

Lần đầu tiên phát hiện lỗ đen "ngủ đông" ẩn nấp gần Trái đất

Một nhóm khoa học gia có biệt danh cảnh sát lỗ đen đã phát hiện một vật thể kỳ dị, hoàn toàn vô hình lẩn trốn trong vùng không gian tối đen ngay bên ngoài thiên hà chứa Trái Đất Milky Way.

Đăng ngày: 26/10/2025
Phát hiện

Phát hiện "mặt trăng nham thạch" ngoài Hệ Mặt trời

Các nhà thiên văn học tìm thấy bằng chứng về sự tồn tại của một mặt trăng chưa từng được biết tới với đầy rẫy núi lửa hoạt động.

Đăng ngày: 26/10/2025
Phát hiện một

Phát hiện một "Trái đất khác" cách chúng ta chỉ 72 năm ánh sáng

Một nhóm các nhà thiên văn học đến từ Mỹ và Nhật Bản đã tìm thấy một hành tinh mới giống Trái đất, quay quanh một ngôi sao lùn đỏ rất mát.

Đăng ngày: 25/10/2025
Khoa Học News