Biến đổi khí hậu làm muỗi ngày càng di chuyển lên vùng cao hơn

Đây là kết quả của sự hợp tác nghiên cứu giữa tổ chức Grist và tờ AP. Theo đó việc biến đổi khí hậu làm cho nguy cơ lây lan các bệnh truyền nhiễm đến nhiều nơi trên Trái đất hơn. Việc này rất đáng lo ngại bởi có rất nhiều vùng chưa hề có kinh nghiệm chống những dạng bệnh đó. Ví dụ điển hình ở đây là việc muỗi di cư lên vùng cao làm các khu vực miền núi xuất hiện những đợt dịch sốt rét, vốn là thứ rất hiếm gặp từ trước đến giờ.


Tính trung bình muỗi đang di chuyển lên vùng cao hơn với tốc độ ~7m mỗi năm.

Trong các dữ liệu thu được thì việc di cư này xảy ra rộng khắp, từ các cao nguyên nhiệt đới ở Nam Mỹ đến vùng núi đông dân tại Đông Phi. Các nhà khoa học còn đưa ra 1 con số khá cụ thể đó là tính trung bình muỗi đang di chuyển lên vùng cao hơn với tốc độ ~7m mỗi năm. Với căn bệnh sốt rét, tuy hầu hết các nước đều đã kiểm soát được và cũng có nhiều nước đã tuyên bố loại trừ xong sốt rét nhưng với khí hậu biến đổi quá nhanh như hiện tại chưa rõ tình hình trong tương lai sẽ như thế nào.

Cũng phải kể đến những thành tựu của loài người trong việc phòng chống căn bệnh này như việc số ca tử vong vì sốt rét đã giảm 27% trong khoảng từ 2002 đến 2021. Giờ mỗi năm có khoảng gần 700 nghìn người tử vong vì căn bệnh này, trong đó 95% là ở Châu Phi. Tại Việt Nam chúng ta hiện cũng đang ngấp nghé tới ngưỡng loại trừ căn bệnh này và hầu hết các ca bệnh đều ở khu vực miền Nam, là vùng núi thấp và nóng ẩm như Bình Phước. Tuy nhiên năm ngoái có 1 đợt bùng phát không bình thường tại Lai Châu, vốn được tính là khu vực lạnh và ít có khả năng bùng dịch. Đây cũng là 1 ví dụ điển hình của việc muỗi đang di chuyển lên khu vực cao hơn, so với các địa bàn quen thuộc từ trước đến giờ.

Nghiên cứu được công bố vào năm 2016 tại Châu Phi cũng cho thấy loài muỗi mang ký sinh trùng sốt rét đã xuất hiện ở vùng cao của núi Kilimanjaro, vốn là ngọn núi cao nhất tại châu lục này. Việc này được cho là đã tạo nên nguy cơ nhiễm sốt rét đối với cư dân tại đây nhiều hơn trước đây bởi thường họ không có nhiều kinh nghiệm phòng chống sốt rét như thói quen nằm màn hay vệ sinh xung quanh nhà vốn đã được phổ biến ở người dân khu vực thấp.

Tất nhiên cũng có các lý do khác ngoài việc nhiệt độ tăng lên làm muỗi phải di chuyển. Đó có thể là việc thất thường về khí hậu khi bị biến đổi bởi con người làm cho có những năm mùa mưa kéo quá dài giúp muỗi phát triển mạnh hơn. Kể cả khi mùa khô kéo quá dài cũng có thể giúp việc này bởi khi đó loài người thường có thói quen trữ nước trong các lu vại nhiều hơn, vốn cũng là nơi rất phù hợp để muỗi sinh nở. Nhưng phần lớn lý do của việc muỗi di cư lên vùng cao hơn đó là do nhiệt độ những khu vực này đã thay đổi và ấm dần lên, phù hợp với ngưỡng từ 20 đến 25 độ, là nhiệt độ lý tưởng để muỗi phát triển.

Hiện đã có nhiều nghiên cứu khẳng định hiện tượng di chuyển này của muỗi được đăng tải trên nhiều tạp chí chuyên ngành. Vậy nên mục tiêu bây giờ không còn là xem có phải muỗi đã thay đổi nơi sống hay không mà là cần có những cách phòng ngừa và chống lại như thế nào đối với những khu vực chưa quen với sự xuất hiện của muỗi và những bệnh đi theo chúng.

Loading...
TIN CŨ HƠN
Virus mới tại châu Phi nguy hiểm thế nào?

Virus mới tại châu Phi nguy hiểm thế nào?

Marburg là virus bắt nguồn từ dơi ăn quả ở châu Phi, lây lan từ người sang người qua dịch thể hô hấp, gây bệnh xuất huyết "giống ma" với tỷ lệ tử vong gần 90%.

Đăng ngày: 20/05/2025
Khoa học đánh thức virus 48.500 năm tuổi

Khoa học đánh thức virus 48.500 năm tuổi "ngủ quên" vì lý do bất ngờ

Một số virus cổ đại bị giam giữ trong lớp băng vĩnh cửu ở Siberia kể từ Kỷ băng hà đã được hồi sinh nhằm đối phó với những hệ quả của biến đổi khí hậu.

Đăng ngày: 20/05/2025
Chanh ngón tay - Loại chanh giống trứng cá hồi đắt nhất thế giới

Chanh ngón tay - Loại chanh giống trứng cá hồi đắt nhất thế giới

Giá thành cho 1kg của loại quả này tới hàng triệu đồng nhưng giới nhà giàu Trung Quốc vẫn săn lùng đặt mua cho bằng được.

Đăng ngày: 19/05/2025
Cây lưỡi hổ là gì? Ý nghĩa phong thủy và lưu ý khi trồng cây

Cây lưỡi hổ là gì? Ý nghĩa phong thủy và lưu ý khi trồng cây

Cây xanh không chỉ đẹp, mà còn mang lại không khí trong lành. Lưỡi hổ là một trong số đó, hãy cùng chúng tôi tìm hiểu về loài cây này nhé!

Đăng ngày: 17/05/2025
Khám phá thú vị về cây quất cảnh ngày Tết

Khám phá thú vị về cây quất cảnh ngày Tết

Cây quất là cây xanh, cây ăn quả rất quen thuộc với người dân Việt Nam, đặc biệt là mỗi dịp Tết đến xuân về.

Đăng ngày: 15/05/2025
Cận cảnh quá trình ve sầu

Cận cảnh quá trình ve sầu "thoát xác"

Trong một dịp đi nghiên cứu về các loài sinh vật, côn trùng, nhà nhiếp ảnh Thomas Marent đã may mắn chứng kiến quá trình một chú ve sầu lột xác.

Đăng ngày: 13/05/2025
Những khu rừng đầu tiên trên Trái đất xuất hiện khi nào?

Những khu rừng đầu tiên trên Trái đất xuất hiện khi nào?

Thực vật xuất hiện trên cạn khoảng 470 triệu năm trước, nhưng cây gỗ và rừng cây vẫn chưa hình thành cho đến cách đây gần 390 triệu năm.

Đăng ngày: 12/05/2025
Tiêu điểm
Khoa Học News