Biến đổi khí hậu làm muỗi ngày càng di chuyển lên vùng cao hơn

Đây là kết quả của sự hợp tác nghiên cứu giữa tổ chức Grist và tờ AP. Theo đó việc biến đổi khí hậu làm cho nguy cơ lây lan các bệnh truyền nhiễm đến nhiều nơi trên Trái đất hơn. Việc này rất đáng lo ngại bởi có rất nhiều vùng chưa hề có kinh nghiệm chống những dạng bệnh đó. Ví dụ điển hình ở đây là việc muỗi di cư lên vùng cao làm các khu vực miền núi xuất hiện những đợt dịch sốt rét, vốn là thứ rất hiếm gặp từ trước đến giờ.


Tính trung bình muỗi đang di chuyển lên vùng cao hơn với tốc độ ~7m mỗi năm.

Trong các dữ liệu thu được thì việc di cư này xảy ra rộng khắp, từ các cao nguyên nhiệt đới ở Nam Mỹ đến vùng núi đông dân tại Đông Phi. Các nhà khoa học còn đưa ra 1 con số khá cụ thể đó là tính trung bình muỗi đang di chuyển lên vùng cao hơn với tốc độ ~7m mỗi năm. Với căn bệnh sốt rét, tuy hầu hết các nước đều đã kiểm soát được và cũng có nhiều nước đã tuyên bố loại trừ xong sốt rét nhưng với khí hậu biến đổi quá nhanh như hiện tại chưa rõ tình hình trong tương lai sẽ như thế nào.

Cũng phải kể đến những thành tựu của loài người trong việc phòng chống căn bệnh này như việc số ca tử vong vì sốt rét đã giảm 27% trong khoảng từ 2002 đến 2021. Giờ mỗi năm có khoảng gần 700 nghìn người tử vong vì căn bệnh này, trong đó 95% là ở Châu Phi. Tại Việt Nam chúng ta hiện cũng đang ngấp nghé tới ngưỡng loại trừ căn bệnh này và hầu hết các ca bệnh đều ở khu vực miền Nam, là vùng núi thấp và nóng ẩm như Bình Phước. Tuy nhiên năm ngoái có 1 đợt bùng phát không bình thường tại Lai Châu, vốn được tính là khu vực lạnh và ít có khả năng bùng dịch. Đây cũng là 1 ví dụ điển hình của việc muỗi đang di chuyển lên khu vực cao hơn, so với các địa bàn quen thuộc từ trước đến giờ.

Nghiên cứu được công bố vào năm 2016 tại Châu Phi cũng cho thấy loài muỗi mang ký sinh trùng sốt rét đã xuất hiện ở vùng cao của núi Kilimanjaro, vốn là ngọn núi cao nhất tại châu lục này. Việc này được cho là đã tạo nên nguy cơ nhiễm sốt rét đối với cư dân tại đây nhiều hơn trước đây bởi thường họ không có nhiều kinh nghiệm phòng chống sốt rét như thói quen nằm màn hay vệ sinh xung quanh nhà vốn đã được phổ biến ở người dân khu vực thấp.

Tất nhiên cũng có các lý do khác ngoài việc nhiệt độ tăng lên làm muỗi phải di chuyển. Đó có thể là việc thất thường về khí hậu khi bị biến đổi bởi con người làm cho có những năm mùa mưa kéo quá dài giúp muỗi phát triển mạnh hơn. Kể cả khi mùa khô kéo quá dài cũng có thể giúp việc này bởi khi đó loài người thường có thói quen trữ nước trong các lu vại nhiều hơn, vốn cũng là nơi rất phù hợp để muỗi sinh nở. Nhưng phần lớn lý do của việc muỗi di cư lên vùng cao hơn đó là do nhiệt độ những khu vực này đã thay đổi và ấm dần lên, phù hợp với ngưỡng từ 20 đến 25 độ, là nhiệt độ lý tưởng để muỗi phát triển.

Hiện đã có nhiều nghiên cứu khẳng định hiện tượng di chuyển này của muỗi được đăng tải trên nhiều tạp chí chuyên ngành. Vậy nên mục tiêu bây giờ không còn là xem có phải muỗi đã thay đổi nơi sống hay không mà là cần có những cách phòng ngừa và chống lại như thế nào đối với những khu vực chưa quen với sự xuất hiện của muỗi và những bệnh đi theo chúng.

Loading...
TIN CŨ HƠN
Những “kẻ khổng lồ” trong thế giới côn trùng

Những “kẻ khổng lồ” trong thế giới côn trùng

Trong suy nghĩ của nhiều người, côn trùng là những loài động vật không xương sống có kích thước từ rất nhỏ đến cực nhỏ.

Đăng ngày: 12/06/2025
Dê chuyển gen cung cấp sữa người

Dê chuyển gen cung cấp sữa người

Một cơ sở thực nghiệm tại Nga sắp tới có thể sản xuất các chất thay thế sữa mẹ sau khi đã thử thành công trên chuột.

Đăng ngày: 12/06/2025
Loại virus hiếm gây tử vong gần 100% bất ngờ

Loại virus hiếm gây tử vong gần 100% bất ngờ "tái xuất"

Virus Borna thường được cho là rất hiếm khi lây nhiễm sang người. Số ca bệnh ghi nhận đến nay là dưới 100 nhưng đa số đều tử vong.

Đăng ngày: 12/06/2025
Phát hiện đột phá về cơ chế muỗi chọn

Phát hiện đột phá về cơ chế muỗi chọn "nạn nhân" để hút máu

Phát hiện mới về hoạt động não của muỗi giúp loài vật này có thể phân biệt người và thú vật để hút máu có thể giúp các nhà nghiên cứu tìm ra các biện pháp chống lại các bệnh nguy hiểm và có khả năng gây chết người do muỗi gây ra.

Đăng ngày: 12/06/2025
Bạn sẽ không còn ước toàn bộ gián trên thế giới tuyệt chủng nếu biết được sự thật này về chúng

Bạn sẽ không còn ước toàn bộ gián trên thế giới tuyệt chủng nếu biết được sự thật này về chúng

Gián có lẽ là một trong những loài côn trùng bị ghét nhất Trái đất, và làm gì có ai không từng mong chúng tuyệt chủng cho rồi?

Đăng ngày: 09/06/2025
Từ hỗn loạn thành trật tự: Kiến tìm thức ăn như thế nào?

Từ hỗn loạn thành trật tự: Kiến tìm thức ăn như thế nào?

Loài kiến có tài chiến lược giải quyết các vấn đề phức tạp, điều này có thể áp dụng rộng rãi như là các kĩ thuật tối ưu hóa.

Đăng ngày: 09/06/2025
Top 5 loại thực vật có khả năng đặc biệt

Top 5 loại thực vật có khả năng đặc biệt

Dưới đây là một số khả năng đặc biệt của 5 loài thực vật mà các nhà khoa học đã phát hiện ra, hãy cùng tìm hiểu nhé.

Đăng ngày: 07/06/2025
Tiêu điểm
Khoa Học News