Cá bọc giáp khổng lồ chuyên há miệng chờ mồi

Nhóm nghiên cứu ở Đại học Bristol và Đại học Zurich phát hiện Titanichthys, loài cá bọc giáp dài hơn 5m cuối kỷ Devon kiếm ăn tương tự cá mập phơi.

Từ lâu, Titanichthys đã được biết tới như một trong những động vật lớn nhất ở kỷ Devon, sinh sống ở đại dương cách đây 380 triệu năm. Kích thước chính xác của loài này rất khó xác định, nhưng chắc chắn dài hơn 5 m. Giống như cá mập phơi, hàm dưới của Titanichthys dài hơn một mét. Tuy nhiên, khác với Dunkleosteus, loài cá bọc giáp lớn không kém, trước đây các nhà nghiên cứu không tìm thấy bằng chứng về cách ăn của Titanichthys. Trong khi hàm dưới của Dunkleosteus có răng nanh rõ ràng và các tấm nghiền, hàm dưới của Titanichthys khá hẹp, thiếu răng hoặc cạnh sắc phù hợp với hoạt động cắn.


Cá Titanichthys là loài cá da phiến khổng lồ sống ở cuối kỷ Devon. (Ảnh: Mark Witton).

Do đó, giới nghiên cứu đến từ Anh và Thụy Sĩ cho rằng Titanichthys là loài kiếm ăn bằng cách chờ đợi, chuyên ăn động vật phù du nhỏ bằng cách bơi chậm rãi với chiếc miệng mở to trong nước để bắt lượng lớn phù du. Kỹ thuật này được gọi là ăn dạo liên tục. Tuy nhiên, đây vẫn chỉ là suy đoán chưa chắc chắn bởi không có bằng chứng hóa thạch nào về cấu tạo hàm phù hợp với cách kiếm ăn trên như mang lược kéo dài giống cá mập phơi hiện đại.

Thay vào đó, nhóm nghiên cứu tìm cách gián tiếp giải đáp câu hỏi thông qua phân tích cơ sinh học để so sánh hàm dưới của Titanichthys với các loài khác. Họ công bố phát hiện hôm 19/5 trên tạp chí Royal Society Open Science. Trưởng nhóm nghiên cứu Sam Coatham tiến hành phân tích khi học tiến sĩ ngành cổ sinh học ở Trường Khoa học Trái Đất thuộc Đại học Bristol.

"Chúng tôi nhận thấy Titanichthys nhiều khả năng là loài kiếm ăn bằng cách chờ đợi. Hàm dưới của chúng kém chắc chắn về mặt cơ học hơn so với những loài cá da phiến ăn con mồi lớn hoặc có vỏ cứng. Do đó, những chiến thuật kiếm ăn phổ biến khác có thể không phù hợp với Titanichthys", Coatham cho biết.

Hóa thạch Titanichthys sử dụng trong nghiên cứu được tìm thấy trên sa mạc Sahara ở Morocco bởi đồng tác giả nghiên cứu Christian Klug, nhà khoa học ở Đại học Zurich. Nhóm nghiên cứu thử tác dụng lực để kiểm tra sự dẻo dai của bộ hàm, sử dụng kỹ thuật mang tên Finite Element Analysis (FEA) nhằm đánh giá bộ hàm dễ bị vỡ hoặc uốn cong tới mức nào. Kết quả hé lộ hàm dưới của Titanichthys chịu lực kém hơn nhiều và dễ vỡ hơn so với các loài cá da phiến khác, trong đó có Dunkleosteus. Vì vậy, bộ hàm Titanichthys có thể không chịu được áp lực cao gắn liền với những chiến thuật săn con mồi lớn. Phân tích sâu hơn cho thấy sự phân bố áp lực ở bộ hàm của Titanichthys và cá mập phơi có nhiều điểm tương đồng.

TIN CŨ HƠN
Kiếm báu vẫn sáng bóng sau 2700 năm của Việt Vương Câu Tiễn

Kiếm báu vẫn sáng bóng sau 2700 năm của Việt Vương Câu Tiễn

Thanh kiếm Câu Tiễn được làm từ đồng và thiếc vẫn giữ được độ sắc bén và sáng bóng sau hàng nghìn năm tồn tại.

Đăng ngày: 26/11/2025
Trung Quốc phát hiện thanh kiếm cổ 2000 năm bằng đồng xanh như mới

Trung Quốc phát hiện thanh kiếm cổ 2000 năm bằng đồng xanh như mới

Khi khai quật các nhà khảo cổ đều thấy bất ngờ khi phát hiện một thanh kiếm cổ bằng đồng xanh không hề bị gỉ sét, màu sắc vẫn như mới sau hơn 2000 năm.

Đăng ngày: 26/11/2025
Gươm báu Viking 1.200 tuổi phát lộ dưới cổ đạo

Gươm báu Viking 1.200 tuổi phát lộ dưới cổ đạo

Một người leo núi Na Uy tình cờ phát hiện thanh gươm tuổi đời hơn một thiên niên kỷ trong lúc đi bộ trên một con đường cổ.

Đăng ngày: 23/11/2025
Chuyện li kỳ về 10 bảo vật vô giá của Trung Quốc

Chuyện li kỳ về 10 bảo vật vô giá của Trung Quốc

Rác trong mắt bạn lại là một kho báu quý giá trong mắt người khác.Tại Trung Quốc, đã từng có vô số cổ vật, thậm chí là bảo vật Quốc gia lưu lạc trong dân gian, bị coi là rác, là phế vật.

Đăng ngày: 20/11/2025
Lực cắn của khủng long bạo chúa đáng sợ cỡ nào?

Lực cắn của khủng long bạo chúa đáng sợ cỡ nào?

Các nhà khoa học đã tìm ra nguyên nhân tại sao khủng long bạo chúa có cơ hàm mạnh đến vậy. Sự khác biệt đến từ cấu trúc cơ và khớp hàm dưới của chúng.

Đăng ngày: 17/11/2025
Mộ cổ cháu gái Hoàng hậu Trung Hoa và bí ẩn 4 chữ

Mộ cổ cháu gái Hoàng hậu Trung Hoa và bí ẩn 4 chữ "người mở sẽ chết" trên nắp quan tài

Tây An được xem là một trong những nơi lưu giữ cổ vật nổi tiếng của Trung Quốc qua nhiều triều đại.

Đăng ngày: 14/10/2025
Bằng chứng cho thấy con người tiến hóa từ cá

Bằng chứng cho thấy con người tiến hóa từ cá

Mới đây, các nhà cổ sinh vật học đã tìm ra mối liên hệ giữa vây cá và tay người, góp phần khẳng định nguồn gốc tiến hóa từ cá của chúng ta.

Đăng ngày: 12/10/2025
Khoa Học News