Chó có thể nhận biết “mùi" virus từ nước tiểu
Một nghiên cứu gần đây đã chứng minh, chó có thể nhận biết mùi virus SARS-CoV-2 trong nước tiểu với độ chính xác lên tới 96%.
Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng, virus SARS-CoV-2 cũng một mùi riêng biệt mà chó có thể phát hiện trong các mẫu nước bọt và mồ hôi. Tuy nhiên, các xét nghiệm truyền thống vẫn rất cần thiết vì việc xét nghiệm dựa vào chó còn cần rất nhiều thời gian để có thể ứng dụng thực tế. Những con chó chỉ có thể phân biệt giữa kết quả dương tính và âm tính trong các mẫu mà chúng đã được huấn luyện; không phát hiện được virus SARS-CoV-2 khi đưa ra các mẫu hoàn toàn mới.
Trước đó, loài chó đã được sử dụng để phát hiện Covid-19 tại một sân bay Dubai. Tuy nhiên, các nhà khoa học vẫn thắc mắc liệu chó có thể phát hiện virus trong nước tiểu hay không. Bởi theo nghiên cứu, lượng virus trong nước tiểu thường thấp hơn.
Để giải đáp thắc mắc này, một nhóm các nhà nghiên cứu đã huấn luyện 8 con chó tha mồi Labrador và một con chó Malinois của Bỉ, nhận biết mùi hương của một chất được gọi là hợp chất phát hiện tổng hợp (UDC), một loại mùi không có trong môi trường tự nhiên. Họ đưa hợp chất này vào một trong 12 cổng của "bánh xe mùi hương" và thưởng cho những con chó mỗi khi chúng phản ứng với cổng có chứa UDC.
Sau khi chúng học cách nhận biết UDC, các nhà nghiên cứu sẽ sử dụng bánh xe mùi hương để huấn luyện những con chó phản ứng với mẫu nước tiểu của những bệnh nhân dương tính với SARS-CoV-2. Các mẫu được lấy từ 7 người có kết quả xét nghiệm dương tính với SARS-CoV-2: gồm 2 người lớn và 5 trẻ em; cùng với 6 trẻ em có kết quả âm tính.
Trong quá trình huấn luyện, những con chó được đưa ra 2 kịch bản: Thứ nhất, bánh xe mùi hương chứa mùi mục tiêu ở một cổng, các cổng khác chứa mùi tương tự hoặc những mùi đánh lạc hướng. Thứ hai, bánh xe mùi hương chỉ chứa các mùi đánh lạc hướng hoặc những mùi tương tự mùi mục tiêu.
Virus đã bị bất hoạt bằng nhiệt hoặc chất tẩy rửa để trở nên vô hại đối với những con chó.
Một con chó săn Labrador đang được huấn luyện các mẫu SARS-CoV-2 dương tính.
Các nhà nghiên cứu phát hiện ra rằng sau 3 tuần huấn luyện, tất cả chó có thể xác định các mẫu dương tính SARS-CoV-2 với độ chính xác trung bình là 96%. Trong đó, các trường hợp dương tính được phát hiện chính xác đến 99%, có nghĩa là hầu như không có bất kỳ trường hợp dương tính giả nào; nhưng độ nhạy tổng thể chỉ ở mức 68%, có nghĩa là có một số âm tính giả.
Độ nhạy thấp hơn có thể là do cách tiến hành các thử nghiệm rất nghiêm ngặt, những con chó phải đánh hơi được mùi mục tiêu và phản hồi ngay lần ngửi đầu tiên, nếu không sẽ bị tính là bỏ sót.
Ông Cynthia Otto, tác giả chính của nghiên cứu, Giám đốc Trung tâm chó nghiệp vụ thuộc Đại học Pennsylvania, cho biết: "Đây không phải nhiệm vụ dễ dàng đối với những chú chó, những con chó phải nhận biết được mùi đặc trưng của bệnh nhiễm trùng, đồng thời phân biệt mùi này với mùi cơ thể của những người khác nhau."
Thật vậy, những con chó có vẻ gặp nhiều khó khăn trong các thử nghiệm. Chúng có xu hướng nhận biết dựa vào mùi hương của bệnh nhân thay vì mùi virus trong nước tiểu. Chúng cũng nhầm lẫn trước một mẫu từ một người vừa mới khỏi bệnh và đã có kết quả xét nghiệm âm tính.
Ông Otto kể lại: "Lũ chó liên tục phản hồi về trường hợp này mặc dù chúng kiên quyết phủ nhận điều đó. Nhưng rõ ràng là vẫn có thứ gì đó trong mẫu bệnh phẩm mà chúng phản hồi".
Do những con chó chỉ được huấn luyện lặp đi lặp lại trên các mẫu giống nhau từ cùng một bệnh nhân, chúng chưa có khả năng phát hiện được các loại virus khác nhau trên tất cả các bệnh nhân. Đây mới chính là chìa khóa để đưa chó vào ứng dụng trong các xét nghiệm.
Hiện các nhà đang tiến hành một công trình nghiên cứu được gọi là "nghiên cứu T-Shirt", trong đó họ đang huấn luyện chó để phát hiện người nhiễm Covid-19 và cả người đã được tiêm phòng dựa trên mùi hương để lại trên áo mặc qua đêm.
Ông Otto tiết lộ: "Chúng tôi đang thu thập thu thập nhiều mẫu nhất có, hy vọng sẽ giúp những con chó đến gần hơn nữa với những gì chúng có thể gặp phải trong môi trường cộng đồng."