Chủng virus Herpes đã có từ 5.000 năm trước?

Theo các tác giả của một nghiên cứu gần đây, chủng virus Herpes hiện đại gây ra mụn rộp ở mặt đã có từ khoảng 5.000 năm trước.

Christiana Scheib, tác giả của nghiên cứu giải thích: "Chúng tôi có thể xác định rằng, tất cả các biến thể của các chủng hiện đại đều có từ một thời kỳ nhất định, đó là vào cuối thời kỳ đồ đá mới, đầu thời đại đồ đồng".


 Một trong những mẫu DNA Herpes cổ đại được sử dụng trong nghiên cứu là của một người đàn ông từ 26 đến 35 tuổi, được phát hiện trên bờ sông Rhine. (Ảnh: Barbara Veselka).

Do đó, loại virus Herpes hiện tại sẽ chỉ có 5.000 năm tuổi, thấp hơn so với tưởng tượng: "Hơi ngạc nhiên vì người ta cho rằng Herpes cùng tiến hóa với con người trong một thời gian rất dài", một chuyên gia về DNA cổ đại tại Đại học Cambridge, Vương quốc Anh cho biết.

Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), Trái đất có khoảng 3,7 tỷ người bị nhiễm virus HSV-1 gây ra bệnh mụn rộp ở mặt. Tuy nhiên, lịch sử của loại virus này và cách thức lây lan của nó vẫn còn rất ít người biết đến.

Nhóm nghiên cứu do nhà khoa học Christiana Scheib dẫn đầu đã kiểm tra ADN răng của hàng trăm người từ những phát hiện khảo cổ cổ đại, trong số đó, chỉ có bốn người mang virus Herpes.

Các chuyên gia đã xác định được thời điểm hiện thân của nó xuất hiện bằng cách sắp xếp trình tự bộ gene của chúng.

Con người có lẽ đã sống chung với mụn rộp lâu hơn nữa. Người ta có thể tưởng tượng rằng, một chủng vi khuẩn trước đó có lẽ đã lưu hành giữa con người khi họ lần đầu tiên rời châu Phi cách đây hàng triệu năm. Nhưng phải đến thời gian tương đối gần đây, nó mới có được hình dáng hiện tại.


Một trong những mẫu DNA Herpes cổ đại là của một thanh niên trưởng thành từ cuối thế kỷ 14, được chôn cất trong khuôn viên Bệnh viện Từ thiện Trung cổ của Cambridge (sau này trở thành Đại học St. John), anh ta bị áp xe răng khủng khiếp (Ảnh: Craig Cessford).

Làm thế nào để giải thích sự thay đổi này? Giả thuyết đầu tiên của các nhà nghiên cứu là khoảng 5.000 năm trước, loài người đang trong thời kỳ di cư lớn từ Âu-Á sang Châu Âu, và sự di chuyển này có thể đã ảnh hưởng đến virus.

Một giả thuyết khác do sự phát triển của mụn rộp trên mặt trong thời kỳ đồ đá mới được phát hiện trong DNA cổ đại có thể trùng hợp với một tập tục văn hóa mới, nụ hôn lãng mạn và tình dục.

Nụ hôn lãng mạn có thể là con đường lây lan virus

Christina Scheib cho biết: "Bằng chứng văn bản bắt đầu xuất hiện từ thời kỳ đồ đồng về những nụ hôn lãng mạn, đây có thể đã thay đổi cách thức lây lan của virus".

Đề cập đầu tiên về nụ hôn được tìm thấy trong một bản thảo từ Nam Á vào thời đại đồ đồng, cho thấy rằng tập tục này có thể đã được truyền sang châu Âu sau này.

Nhà khoa học giải thích, virus Herpes ở mặt thường được truyền từ cha mẹ sang con cái, nhưng nụ hôn sẽ mang lại cho nó một cách mới để truyền từ vật chủ này sang vật chủ khác.

Charlotte Houldcroft, đồng tác giả khác của nghiên cứu tại Đại học Cambridge chỉ ra rằng, một loại virus như Herpes tiến hóa trên quy mô thời gian lớn hơn nhiều so với virus gây ra đại dịch Covid-19.

Bà nói: "Virus gây ra mụn rộp ở mặt ẩn trong vật chủ của nó suốt đời và chỉ lây truyền khi tiếp xúc bằng miệng, vì vậy các đột biến xảy ra chậm trong nhiều thế kỷ, thậm chí hàng thiên niên kỷ". 

Theo Houldcroft, trước đây, dữ liệu di truyền về mụn rộp chỉ có từ năm 1925, đồng thời bà kêu gọi "điều tra sâu hơn" để hiểu sự tiến hóa của virus.

Nhà nghiên cứu này cho biết, chỉ có các mẫu gene có niên đại hàng trăm năm, nếu không phải hàng nghìn năm, mới có thể hiểu được cách thức các virus DNA như Herpes hoặc bệnh đậu mùa ở khỉ, cũng như hệ thống miễn dịch của chúng ta thích nghi với nhau.

Loading...
TIN CŨ HƠN
Kỳ lạ chiếc tủ lạnh hoành tráng thời cổ đại

Kỳ lạ chiếc tủ lạnh hoành tráng thời cổ đại

Chắc hẳn nhiều người cho rằng tủ lạnh là thành tựu khoa học của thế kỷ 20. Ít người biết rằng tủ lạnh đã có từ thời cổ đại, từ năm 400 trước Công nguyên.

Đăng ngày: 02/07/2025
Đây là những cây mà NASA khuyên bạn nên trồng trong nhà

Đây là những cây mà NASA khuyên bạn nên trồng trong nhà

Bạn mới mua nhà nhưng không biết phải trang trí như thế nào? Hãy nghĩ ngay tới việc trồng cây cảnh, vừa "mát mắt" như các cụ nhà ta vẫn khen, lại vừa giúp phủ xanh Trái Đất này, dù chỉ là một phần bé nhỏ.

Đăng ngày: 01/07/2025
Món đồ cổ duy nhất trên thế giới không thể làm giả hay phục chế, độ linh diệu sánh ngang

Món đồ cổ duy nhất trên thế giới không thể làm giả hay phục chế, độ linh diệu sánh ngang "thượng thần"

'Di vật mồ côi' không thể làm giả, công nghệ hiện đại cũng khó phục chế, đến nay vẫn chưa ai có thể hiểu được bí ẩn mô hình kết cấu của nó.

Đăng ngày: 30/06/2025
Khủng long làm

Khủng long làm "chuyện ấy" như thế nào?

Loài vật này có trọng lượng lên tới hàng chục tấn, dài hàng chục mét. Với kích thước lớn như vậy, chúng sẽ làm "chuyện ấy" như thế nào?

Đăng ngày: 30/06/2025
Mộ cổ cháu gái Hoàng hậu Trung Hoa và bí ẩn 4 chữ

Mộ cổ cháu gái Hoàng hậu Trung Hoa và bí ẩn 4 chữ "người mở sẽ chết" trên nắp quan tài

Tây An được xem là một trong những nơi lưu giữ cổ vật nổi tiếng của Trung Quốc qua nhiều triều đại.

Đăng ngày: 30/06/2025
Kim tự tháp Ai Cập được xây dựng như thế nào?

Kim tự tháp Ai Cập được xây dựng như thế nào?

Người Aztec, người Maya và người Ai Cập cổ thuộc ba nền văn minh rất khác nhau nhưng lại cùng chung một biểu tượng: các kim tự tháp. Tuy nhiên, trong ba nền văn minh cổ đại này, những chuẩn mực về thiết kế kim tự tháp do người Ai Cập đặt ra được phần lớn mọi người công nhận là kiểu kim tự t

Đăng ngày: 29/06/2025
Những điều chưa biết về khủng long

Những điều chưa biết về khủng long

Khủng long chính là 1 trong những sinh vật cổ đại nổi tiếng nhất trên Trái Đất, với vô vàn bí ẩn thú vị đang dần được khám phá đến tận ngày nay.

Đăng ngày: 28/06/2025
Tiêu điểm
Khoa Học News