Cơ thể phản ứng với dị vật như thế nào?
Ta vào thẳng ví dụ luôn nhé! Máy bơm Insulin tự động là một thiết bị giúp cải thiện cuộc sống của bệnh nhân tiểu đường bằng việc theo dõi lượng đường trong máu, truyền insulin khi cần thiết, tránh việc phải lấy mẫu máu thường xuyên. Thiết bị này gồm một máy bơm và kim tích hợp cảm biến dùng để đo và truyền insulin. Tuy nhiên có một vấn đề là trong vài ngày, cảm biến đường huyết phải được đổi vị trí và đặt lại.
Không chỉ máy theo dõi đường huyết gặp vấn đề này mà tất cả các vật cấy vào cơ thể, cần được thay thế vào những khoảng thời gian khác nhau như: Đầu gối giả bằng nhựa phải được thay thế sau khoảng 20 năm, những vật cấy dùng trong phẫu thuật thẩm mỹ cũng chịu chung số phận sau khoảng 10 năm.
Cơ thể phản ứng với dị vật ra sao?
Điều này không chỉ gây phiền nhiễu, tốn kém và còn nguy hiểm. Nguyên nhân là do cơ chế của hệ miễn dịch trong cơ thể chúng ta. Qua hàng trăm triệu năm tiến hóa, các tiền tuyến phòng ngự này đã trở nên cực kỳ lão luyện trong việc phát hiện dị vật. Hệ miễn dịch của ta sở hữu một kho đồ sộ các vũ khí để tóm giữ, ngăn chặn và phá hủy những thứ chúng tin xâm nhập vào cơ thể trái phép. Nhưng nhược điểm của hàng rào bảo vệ này chính là chúng coi cả các vật cấy có ích như máy bơm insulin là nguy hại tương tự như vi khuẩn hay virus.
Ngay khi máy bơm insulin được cấy vào da, cơ thể ngay lập tức kích hoạt chế độ nhận diện dị vật xâm nhập từ bên ngoài và đưa ra các phương pháp ứng phó. Bắt đầu với việc các protein tự do bám lên bề mặt vật cấy. Những protein này bao gồm các kháng thể cố vô hiệu hóa vật lạ và gửi tín hiệu kêu gọi các tế bào miễn dịch khác tới để tăng cường tấn công.
Đáp lại cuộc gọi khẩn, đợt tấn công thứ 2 là đội quân bạch cầu và đại thực bào. Bạch cầu giải phóng các hạt nhỏ chứa enzym cố phá hủy bề mặt kim bơm insulin. Đại thực bào cũng giải phóng enzym cùng với các chất có gốc oxit nitric giúp tạo ra một phản ứng hóa học làm thoái hóa vật thể qua thời gian. Nếu đại thực bào không thể giải quyết ngoại vật một cách nhanh chóng, chúng hợp lại với nhau thành một khối tế bào khổng lồ.
Cùng lúc, các nguyên bào sợi di chuyển đến điểm đó và bắt đầu tích tụ các lớp mô liên kết dày đặc. Chúng bọc quanh cây kim, qua thời gian bị bủa vây, quanh vật cấy dần hình thành một khối sẹo. Chức năng của khối sẹo là một tường thành bất khả xâm phạm, ngăn sự tương giao giữa cơ thể với vật cấy.
Khối sẹo quanh máy điều hòa nhịp tim gây cản trở dòng điện và làm vô hiệu chức năng của máy. Khớp đầu gối nhân tạo tróc các mảnh nhỏ khi bị mòn làm cho các tế bào miễn dịch kháng viêm tập trung lại quanh các mảnh này gây cứng khớp. Tệ hơn, đợt công kích của hệ miễn dịch có thể gây sốc, thậm chí đe dọa tới mạng sống.
Cách qua mặt hệ miễn dịch
Hiện nay, các nhà nghiên cứu đang tìm cách để qua mặt hệ miễn dịch bằng cách phủ lên vật cấy các hóa chất và dược chất được hệ miễn dịch chấp thuận. Ngoài ra, các phương pháp mới như dùng các vật liệu cấy ghép tự nhiên hơn, có cấu trúc tương tự các mô cũng đang được thử nghiệm và áp dụng.
Trong tương lai, việc nghiên cứu hệ miễn dịch sẽ giúp ta phát triển các cơ quan nhân tạo ưu việt, các bộ phận cấy ghép phù hợp với cơ thể nhằm chữa lành chấn thương một cách nhanh chóng.
Tìm ra bí mật đằng sau "hội chứng sợ lỗ"
Hội chứng sợ lỗ kỳ quặc khiến 15% dân số thế giới mắc phải nay đã có thêm manh mối giải đáp.
Kỹ năng an toàn khi xảy ra giông bão
Khi trời tối sầm, có chớp hay gió mạnh, hãy ngừng các hoạt động. Nếu bạn đang ở ngoài, tránh khu vực đất cao, đồi trống, nước chảy hay vũng nước nhỏ, cây cao riêng lẻ và vật dẫn điện như hàng rào kim loại.
Những chi tiết “phản khoa học” thường thấy trên TV có thể khiến bạn gặp nạn!
Ngay cả khi đó là một chương trình truyền hình thực tế về “thử thách sinh tồn”, thì những kỹ năng mà bạn học được cũng có thể lại chính là thứ khiến bạn gặp nạn, nếu rơi vào tình huống tương tự!
Điều kì lạ ẩn giấu sau con số pi
Mặc dù số pi được tạo thành từ chuỗi bất tận các con số không thể đoán trước được, nhưng nó không phải là những con số ngẫu nhiên như chúng ta nghĩ.
Đây là lý do thực sự vì sao những con sông không bao giờ chảy theo đường thẳng
Lý giải hoàn toàn khoa học về việc vì sao trên Trái đất con sông nào cũng khúc khuỷu.
Top 11 bí ẩn lớn nhất trong bức họa Mona Lisa
Bức tranh nàng Mona Lisa của Leonardo da Vinci đã tạo cảm hứng cho rất nhiều nhà phân tích, từ nghệ thuật tới khoa học, từ phân tích quang học tới phân tích tâm lý học.
