Công bố bức ảnh đầu tiên chụp trực tiếp ngoại hành tinh bằng tia UV

Lần đầu tiên, hình ảnh tia cực tím trực tiếp của một ngoại hành tinh - tức hành tinh ngoài Hệ Mặt trời - hiện ra rõ ràng trước mắt loài người, cho thấy nó là một thế giới khổng lồ đang hình thành.

Theo Sci-News, ngoại hành tinh nói trên mang tên PDS 70b, quay quanh một ngôi sao lùn màu cam cách chúng ta 370 năm ánh sáng, nằm trong chòm sao Centaurus.

Đây là một hệ sao rất trẻ với ngôi sao mẹ chỉ 5,4 triệu tuổi, còn hành tinh khổng lồ được chụp ảnh chỉ mới trong giai đoạn thành hình. Nhưng "đứa bé sơ sinh" này cực kỳ khổng lồ: nó có kích thước tương đương sao Mộc của Hệ Mặt trời, nhưng nặng gấp 5 lần sao Mộc, tương đương hơn 1.590 lần Trái đất!


Bức ảnh đầu tiên với PDS 70b hiện ra lờ mờ. Trước đây, để nghiên cứu một ngoại hành tinh, người ta không thể nhìn vào nó mà chỉ có thể tìm hiểu và tái hiện thông qua các dữ liệu quang phổ, bức xạ mà kính viễn vọng thu được - (Ảnh:Josheph DePasquale, STScI).

Nhóm nghiên cứu dẫn đầu bởi tiến sĩ Yifan Zhou, một nhà thiên văn từ Đại học Texas ở Austin (Mỹ), đã sử dụng kính viễn vọng không gian Hubble nổi tiếng của NASA/ESA để chụp ảnh PDS 70b bằng tia cực tím (tia UV).

Ngôi sao mẹ PDS 70 thật ra chứa tới 2 đĩa tiền hành tinh là PDS 70b và PDS 70c, nhưng chỉ có PDS 70b đã thực sự thành hình và có thể chụp ảnh được. Hành tinh này nằm cách sao mẹ tới 21 đơn vị thiên văn (AU), tức xa như Sao Thiên Vương đối với Mặt trời. 1 AU chính là khoảng cách từ Trái đất tới Mặt trời.

PDS 70c hình thành sau này sẽ xa tận 34,5 AU, tương đương ới khoảng cách Sao Hải Vương - Mặt trời.

Ngôi sao lùn cam này cũng chứa một đĩa khí bụi lớn khác trải dài từ khoảng cách 40 AU trở đi, nơi cũng có thể hình thành thêm những đĩa tiền hành tinh khác.

Hành tinh được chụp ảnh PDS 70b đang có sự gia tăng khối lượng không ngừng, nhưng đang giảm mạnh. Dù trong 5,4 triệu năm nó đã đạt được khối lượng bằng 5 lần Sao Mộc, nhưng trong 1 triệu năm tới nó chỉ tăng thêm khoảng 1% khối lượng Sao Mộc.

Trong bài công bố trên Astronomical Journal, các nhà khoa học cho biết đây là cơ hội tuyệt vời để nghiên cứu sự ra đời của một hành tinh.

TIN CŨ HƠN
Khoảng cách từ Trái Đất đến Mặt Trời là bao nhiêu?

Khoảng cách từ Trái Đất đến Mặt Trời là bao nhiêu?

Trái Đất và các hành tinh hàng xóm, cùng các tiểu hành tinh, hành tinh lùn, thiên thạch, sao chổi... thuộc hệ Mặt Trời (Thái Dương hệ) với Mặt Trời là trung tâm của hệ này.

Đăng ngày: 30/12/2025
Phát hiện thiên hà lớn tuổi nhất vũ trụ

Phát hiện thiên hà lớn tuổi nhất vũ trụ

Kính viễn vọng Hubble của Cơ quan Hàng không Vũ trụ Mỹ lập kỷ lục mới khi tìm ra GN-z11, thiên hà xa xôi nhất ở cách Trái Đất 13,4 tỷ năm ánh sáng.

Đăng ngày: 25/12/2025
Điều gì xảy ra nếu Trái Đất có vành đai như sao Thổ?

Điều gì xảy ra nếu Trái Đất có vành đai như sao Thổ?

Nếu giống sao Thổ, Trái Đất sẽ có vành đai bao quanh dọc theo xích đạo. Vành đai này sẽ có hình dáng khác nhau khi nhìn từ những địa điểm khác nhau trên Trái Đất.

Đăng ngày: 24/12/2025
99,99% có hành tinh thứ 9 trong hệ Mặt trời

99,99% có hành tinh thứ 9 trong hệ Mặt trời

Các nhà khoa học đang dần tự tin khẳng định về sự tồn tại của hành tinh thứ 9 trong hệ Mặt trời.

Đăng ngày: 24/12/2025
Tổng quan về sao Thổ

Tổng quan về sao Thổ

Sao Thổ tức Thổ tinh là hành tinh thứ sáu tính theo khoảng cách trung bình từ Mặt Trời và là hành tinh lớn thứ hai về đường kính cũng như khối lượng, sau Sao Mộc trong Hệ Mặt Trời.

Đăng ngày: 23/12/2025
Những điều thú vị ít ai biết về Mặt Trăng

Những điều thú vị ít ai biết về Mặt Trăng

Mặt Trăng - vật thể lớn nhất và sáng nhất trên bầu trời đêm đã làm mê hoặc và là nguồn cảm hứng vô tận cho loài người trong nhiều thế kỷ qua.

Đăng ngày: 22/12/2025
Tìm hiểu về hiện tượng Nhật thực và Nguyệt thực

Tìm hiểu về hiện tượng Nhật thực và Nguyệt thực

Trong bài viết dưới đây, chúng ta cùng tìm hiểu xem hiện tượng Nhật Thực, Nguyệt Thực là gì? Tại sao nó lại được những người yêu thích thiên văn học quan tâm đến vậy.

Đăng ngày: 22/12/2025
Khoa Học News