Cột khói trong vụ phun núi lửa Tonga chạm tới tầng 3 của khí quyển

Khi núi lửa Hunga Tonga-Hunga Ha’apai phun trào dưới biển hồi tháng 1, nó tạo ra cột đám tro bụi và hơi nước cao đến mức vượt qua lớp thứ ba của khí quyển Trái đất.

Một nghiên cứu chi tiết về vụ phun trào đã được công bố hôm 3/11 trên tạp chí Science. Đây là cột khói cao nhất từng được ghi nhận, đạt đến tầng trung lưu, nơi thiên thạch thường vỡ ra và bốc cháy khi bay vào khí quyển của Trái đất, CNN đưa tin.


Ảnh vệ tinh cho thấy cột khói bụi và hơi nước giải phóng vào khí quyển 100 phút sau khi vụ phun trào núi lửa Hunga Tonga-Hunga Ha’apai bắt đầu. (Ảnh: Simon Proud/Đại học Oxford, RALSpace NCEO).

Vụ phun trào đã tạo nên “một tháp tro và mây cao 57km trong 30 phút”, tiến sĩ Simon Proud, đồng tác giả chính của nghiên cứu, cho biết.

Lượng nước mà núi lửa giải phóng vào khí quyển dự kiến ​​làm hành tinh ấm lên tạm thời. Sức nóng của vụ phun trào làm bốc hơi nước và “tạo ra một vụ nổ hơi nước mạnh hơn nhiều so với một vụ phun trào núi lửa thông thường”, ông cho biết thêm.

Tầng trung lưu, cách bề mặt Trái đất khoảng 50-80 km, nằm trên tầng đối lưu và tầng bình lưu và bên dưới hai lớp khác.

Đỉnh của cột vật chất trong vụ phun trào đạt độ cao đỉnh điểm là 57 km, vượt qua những kỷ lục trước đó như vụ phun trào núi lửa Pinatubo năm 1991 ở Philippines với cột khói đạt độ cao 40 km, và vụ phun trào El Chichón năm 1982 ở Mexico, đạt 31 km.

Các nhà nghiên cứu đã sử dụng hình ảnh do vệ tinh chụp được khi đi qua địa điểm phun trào để xác nhận độ cao của cột khói. Vụ phun trào xảy ra ngày 15/1 ở phía nam Thái Bình Dương ngoài khơi quần đảo Tongan, một khu vực được bao phủ bởi ba vệ tinh thời tiết địa tĩnh.

Theo các phát hiện trước đó từ một vệ tinh của NASA, lượng nước trong cột khói bụi được giải phóng vào các tầng trên của khí quyển đủ để lấp đầy 58.000 bể bơi cỡ Olympic.

TIN CŨ HƠN
Động đất là gì? Động đất được hình thành như thế nào?

Động đất là gì? Động đất được hình thành như thế nào?

Động đất là hiện tượng rung động đột ngột của vỏ Trái đất, mạnh hay yếu tuỳ từng trận (xác định bằng độ Richter).

Đăng ngày: 20/10/2025
Nhìn qua, không ai tin hồ nước xinh đẹp này lại đáng sợ đến thế: Bên dưới nó ẩn chứa thứ gì?

Nhìn qua, không ai tin hồ nước xinh đẹp này lại đáng sợ đến thế: Bên dưới nó ẩn chứa thứ gì?

Hồ này là một trong những vùng nước kỳ lạ nhất châu Phi. Một tập hợp các đặc tính bất thường khiến nó trở thành một chủ đề hấp dẫn đối với các nhà khoa học.

Đăng ngày: 20/10/2025
Tại sao có

Tại sao có "trăng quầng" và "trăng tán"?

Câu "trăng quầng trời hạn, trăng tán trời mưa" người Việt xưa dùng để dự báo thời tiết đến nay vẫn thể hiện độ chính xác không nhỏ.

Đăng ngày: 19/10/2025
Những điều bạn chưa biết về hiện tượng mặt trời giả

Những điều bạn chưa biết về hiện tượng mặt trời giả

Hiện tượng Mặt Trời giả hay Mặt Trời ma, có tên khoa học là parhelion (số nhiều là parhelia). Đây là một hiện tượng khí quyển, là các đốm sáng, thường thấy trên các cạnh của Quầng bên cạnh Mặt Trời.

Đăng ngày: 19/10/2025
Với phần lớn diện tích đất nước thấp hơn mực nước biển, người Hà Lan đã tạo ra hệ thống đê biển vĩ đại nhất hành tinh

Với phần lớn diện tích đất nước thấp hơn mực nước biển, người Hà Lan đã tạo ra hệ thống đê biển vĩ đại nhất hành tinh

Hà Lan là một quốc gia nhỏ ở Tây Bắc Âu, có diện tích, đặc điểm địa lý và lịch sử khai phá khá tương đồng với đồng bằng sông Cửu Long.

Đăng ngày: 18/10/2025
Vì sao trước khi mưa, mây thường có màu đen?

Vì sao trước khi mưa, mây thường có màu đen?

Lúc trời bắt đầu mưa, một trong những dấu hiệu nhận biết là khi nhìn lên trời, chúng ta sẽ mây có màu đen xám xịt.

Đăng ngày: 16/10/2025
Bão

Bão "cyclone", bão "typhoon" và bão "tropical storm" có gì khác biệt?

Khi theo dõi thông tin về các cơn bão lớn trên thế giới, chúng ta thường thấy những cụm từ này. Vậy, chúng có gì khác biệt?

Đăng ngày: 15/10/2025
Khoa Học News