Hố đen lớn gấp 78 triệu lần Mặt trời xé rách ngôi sao

Hố đen siêu khối lượng ở trung tâm một thiên hà xa xôi đang chậm rãi tiêu hóa vật chất từ ngôi sao khổng lồ theo chu kỳ 114 ngày.

Thiên hà ESO 253-G003 ở cách Trái Đất 570 năm ánh sáng, phát sáng thường xuyên theo chu kỳ. Các nhà thiên văn học phát hiện nguyên nhân đến từ hố đen siêu khối lượng ở trung tâm thiên hà đang chậm rãi xé rách một ngôi sao. Ngôi sao này quay quanh hố đen siêu khối lượng và cứ sau 114 ngày, nó lại tới gần hố đen tới mức bị mất đi một phần vật chất và giải phóng chớp sáng.



Sự kiện lóe sáng có tên ASASSN-14ko, được phát hiện lần đầu tiên năm 2014. Lúc đầu, giới nghiên cứu cho rằng đó là một vụ nổ siêu tân tinh kỳ lạ. Năm ngoái, trưởng nhóm nghiên cứu Anna Payne xem xét dữ liệu từ chương trình Khảo sát tự động siêu tân tinh toàn bầu trời (ASAS-SN) và phát hiện chớp sáng đều đặn. Payne đếm được 17 chớp sáng xuất hiện cách nhau 114 ngày. Phát hiện được công bố trong cuộc họp lần thứ 237 của Hiệp hội Thiên văn học Mỹ và trên tạp chí Vật lý thiên văn.

Payne và cộng sự dự đoán chính xác chớp sáng mới vào tháng 5, 9 và 12/2020. Sau khi quan sát 20 chớp sáng lặp lại, nhóm nghiên cứu cho rằng tần suất thường xuyên này có thể tiết lộ về môi trường cực hạn tạo bởi hố đen siêu khối lượng ở trung tâm các thiên hà.

"Đây là những chớp sáng đa bước sóng lặp lại thường xuyên và dễ dự đoán nhất mà chúng tôi từng thấy từ trung tâm một thiên hà", Payne, nghiên cứu sinh tại Đại học Hawai'i ở Mānoa, cho biết. "Chúng tôi cho rằng hố đen siêu khối lượng ở giữa thiên hà tạo ra chớp sáng khi tiêu hóa một phần ngôi sao khổng lồ quay xung quanh".

Nhóm nghiên cứu cũng tìm hiểu hai giả thuyết khác. Một là chớp sáng có thể là kết quả tương tác giữa hố đen siêu khối lượng và hố đen khác. Dù ESO 253-G003 có hố đen siêu khối lượng thứ hai, nó ở quá xa để tương tác như vậy.

Giả thuyết thứ hai liên quan tới ngôi sao và đĩa vật chất bao quanh hố đen siêu khối lượng. Ngôi sao với quỹ đạo dốc có thể đi ngang qua đĩa khiến vật chất bị hút theo chiều xoắn ốc vào hố đen. Tuy nhiên, giả thuyết này không phù hợp bởi ngôi sao cần phải đi qua đĩa vật chất hai lần trong quỹ đạo, tạo ra chớp sáng hơi khác biệt. Nhưng các nhà nghiên cứu không phát hiện khác biệt nào ở các chớp sáng.

Nhóm nghiên cứu kết luận cách giải thích hợp lý nhất là hố đen siêu khối lượng nặng gấp 78 triệu lần Mặt Trời đang chậm rãi hấp thụ vật chất từ ngôi sao. Mỗi lần tới gần hố đen, ngôi sao mất đi khối lượng bằng 3 sao Mộc. Các nhà nghiên cứu không biết quá trình này sẽ kéo dài bao lâu nhưng đến một thời điểm nào đó, ngôi sao sẽ mất hết khối lượng. Payne và cộng sự đang phân tích dữ liệu từ chớp sáng hồi tháng 12/2020 và sẽ tiếp tục quan sát chớp sáng dự kiến xuất hiện vào tháng 4 và tháng 8 năm nay.

Loading...
TIN CŨ HƠN
Các nhà khoa học đưa ra kết luận không ngờ tới về du hành thời gian

Các nhà khoa học đưa ra kết luận không ngờ tới về du hành thời gian

Các nhà khoa học vừa xác nhận tìm thấy hạt nhân hình quả lê. Điều này không chỉ đi ngược với một số quy luật vật lý mà còn chứng minh rằng du hành thời gian là bất khả thi.

Đăng ngày: 02/07/2025
Đường thay đổi ngày quốc tế

Đường thay đổi ngày quốc tế

Trái đất tự quay từ Tây sang Đông, sáng, trưa, chiều, tối lần lượt xuất hiện ở các nước trên thế giới một cách tuần hoàn. Vậy một ngày mới trên Trái đất nên bắt đầu từ đâu và kết thúc ở đâu? Để tránh sự hỗn loạn về ngày tháng, Hội ng

Đăng ngày: 30/06/2025
Bản đồ trái đất và các hành tinh

Bản đồ trái đất và các hành tinh

Nếu bạn là người bắt đầu yêu thích môn thiên văn học thì việc nhận dạng vị trí, tên gọi, thông tin về các hành tinh trong vũ trụ không phải là điều dễ dàng.  Với Home Planet, bạn có thể dễ dàng biết được tất cả các th&ocirc

Đăng ngày: 29/06/2025
Đặt tên cho các ngôi sao, cần cả một chiến dịch toàn cầu

Đặt tên cho các ngôi sao, cần cả một chiến dịch toàn cầu

Tên đăng ký phải sử dụng từ 4 đến 16 ký tự La tinh và chưa từng được đặt cho bất cứ thiên thể nào khác.

Đăng ngày: 28/06/2025
Những điều bạn chưa biết về Tinh vân

Những điều bạn chưa biết về Tinh vân

Tinh vân là một thiên thể ở dạng mây mù gồm khí sao và bụi vũ trụ. Tỷ trọng vật chất trong tinh vân rất thấp. Nếu đo bằng tiêu chuẩn trên Trái đất, có nơi hầu như là chân không. Nhưng thể tích tinh vân lại cực kỳ to lớn, cũng phải đế

Đăng ngày: 27/06/2025
10 câu đố vui về vũ trụ

10 câu đố vui về vũ trụ

Khoa học ngày nay tiến nhanh đến mức đôi khi bạn khó lòng nhận ra đâu là sự thực, đâu là giả tưởng. 10 tuyên bố sau đây bấp bênh giữa hai trạng thái này. Với mỗi câu, bạn hãy phân biệt thực tế - viễn tưởng, và tì

Đăng ngày: 24/06/2025
Tìm hiểu về hiện tượng Nhật thực và Nguyệt thực

Tìm hiểu về hiện tượng Nhật thực và Nguyệt thực

Trong bài viết dưới đây, chúng ta cùng tìm hiểu xem hiện tượng Nhật Thực, Nguyệt Thực là gì? Tại sao nó lại được những người yêu thích thiên văn học quan tâm đến vậy.

Đăng ngày: 21/06/2025
Tiêu điểm
Khoa Học News