Học giỏi có đúng là do gene di truyền?

Các nhà khoa học Anh vừa có một phát hiện gây tranh cãi rằng, gen có ảnh hưởng tới kết quả thi cử của trẻ em lớn hơn nhiều chất lượng của ngôi trường theo học hay những nỗ lực nuôi dưỡng và dạy dỗ của bố mẹ.

Theo tạp chí PLOS One, các nhà nghiên cứu đến từ trường King’s College London (Anh) đã tiến hành phân tích kết quả thi GCSE, chương trình trung học cơ sở 2 năm được thiết kế cho học sinh lứa tuổi 14 - 15 (tương đương với lớp 10 THPT ở Việt Nam), của 11.000 trẻ vị thành niên.

Nhóm nghiên cứu phát hiện, các gene của mỗi đứa trẻ, tính trung bình, tạo ra 58% khác biệt về kết quả thi ở những môn then chốt là tiếng Anh, toán và khoa học. Các yếu tố môi trường như trường học, khu dân cư và gia đình, được cho là chỉ có tác động 29%. Những yếu tố khác, đặc trưng với mỗi cá nhân gây ra 113% ảnh hưởng còn lại.


Theo các nhà nghiên cứu Anh, gen quyết định tới 58% kết quả thi cử của mỗi học sinh. (Ảnh minh họa: Word Press)

Kết quả phân tích còn cho thấy, các đặc điểm di truyền dường như còn có tác động lớn hơn đối với kết quả của những môn khoa học (58%) so với kết quả của các môn xã hội (42%) như nghiên cứu truyền thông, nghệ thuật hay âm nhạc.

Nicholas Shakeshaft, người đứng đầu nghiên cứu, tuyên bố: "Trẻ em luôn khác nhau về khả năng học ở trường. Nghiên cứu của chúng tôi hé lộ, sự khác biệt về thành tích học tập của học sinh phụ thuộc nhiều vào tính thiên bẩm hơn là quá trình nuôi dạy".

Tuy nhiên, ông Shakeshaft cảnh báo không nên suy luận rằng, thành tích học tập là "do gene định trước". Thay vào đó, việc công nhận tính thiên bẩm của mỗi đứa trẻ có thể giúp cải thiện việc học hành. Nhà nghiên cứu này cũng ủng hộ chương trình giáo dục "cá nhân hóa", tức là quan tâm đến những khác biệt của trẻ em, thay vì chương trình giáo dục "đồng mức" cho mọi người, phớt lờ các đặc trưng di truyền.

Công trình nghiên cứu của ông Shakeshaft và các cộng sự một lần nữa đã dấy lên cuộc tranh cãi về tầm quan trọng của tính thiên bẩm so với quá trình nuôi dưỡng, chăm sóc con người. Kết luận của họ dường như cũng ủng hộ phát biểu làm "dậy sóng dư luận" hồi tháng trước của Thị trưởng London Boris Johnson rằng, một số người thăng tiến tới các vị trí quyền lực vì họ bẩm sinh đã thông minh hơn những người khác.

Trong khi tranh cãi còn chưa ngã ngũ, nhiều giáo viên và chính trị gia lo ngại rằng, cách tiếp cận thiên về di truyền trong giáo dục có thể dẫn tới tình trạng những trẻ kém thông minh hơn sẽ bị "gạt bỏ ngoài lề".

TIN CŨ HƠN
Tác dụng và tác hại của hoa sữa

Tác dụng và tác hại của hoa sữa

Các chế phẩm từ cây hoa sữa với nồng độ và liều lượng phù hợp thì có lợi cho sức khỏe nhưng khi lạm dung thì có thể gây nên độc tính.

Đăng ngày: 02/11/2025
Các cách đơn giản tránh ngộ độc thực phẩm

Các cách đơn giản tránh ngộ độc thực phẩm

Bảo đảm chất lượng vệ sinh an toàn thực phẩm giữ vị trí quan trọng trong sự nghiệp bảo vệ sức khỏe, góp phần giảm tỷ lệ mắc bệnh, duy trì và phát triển nòi giống, tăng cường sức lao động, học tập, thúc đẩy sự tăng trưởng kinh tế, văn hóa xã hội và thể hiện nếp sống văn minh.

Đăng ngày: 02/11/2025
Quan điểm Đông Y về đồ ngọt và những điều bạn chưa biết

Quan điểm Đông Y về đồ ngọt và những điều bạn chưa biết

Theo quan điểm Đông Y, ẩn sau đồ ngọt còn bao gồm nhiều vấn đề chứ không đơn thuần chỉ là gây béo phì hay tăng lượng đường trong máu.

Đăng ngày: 01/11/2025
Những lợi ích cơ thể nhận được khi thường xuyên ăn hạt dẻ cười

Những lợi ích cơ thể nhận được khi thường xuyên ăn hạt dẻ cười

Theo các nhà khoa học, hạt dẻ cười có nhiều chất béo có lợi giúp phòng ngừa bệnh tiểu đường, đặc biệt tiểu đường tuýp 2, một dạng tiểu đường thường gặp ở những người béo phì.

Đăng ngày: 31/10/2025
Tìm hiểu triệu chứng và cách chữa ngón tay gãy bút chì

Tìm hiểu triệu chứng và cách chữa ngón tay gãy bút chì

Ngón tay bị gãy bút chì là do chấn thương ở khớp giữa ngón tay, nơi có thể gập cong. Khớp này gọi được là khớp nối liên vị gần (PIP).

Đăng ngày: 30/10/2025
Hướng dẫn cách đọc kết quả xét nghiệm nước tiểu

Hướng dẫn cách đọc kết quả xét nghiệm nước tiểu

Để giúp bạn hiểu hơn về các chỉ số kết quả khi làm xét nghiệm nước tiểu, chúng tôi sẽ chia sẻ cùng các bạn một số thông tin hữu ích về cách đọc kết quả xét nghiệm nước tiểu để các bạn cùng tham khảo.

Đăng ngày: 26/10/2025
Tư thế ngủ tốt nhất cho từng loại bệnh

Tư thế ngủ tốt nhất cho từng loại bệnh

Nếu bạn bị đau vai, hãy nằm ngủ ở tư thế ngửa, còn nếu bị trào ngược axit bạn nên nâng cao gối…

Đăng ngày: 26/10/2025
Khoa Học News