Khai quật xưởng ướp xác Ai Cập cổ đại 2.700 năm tuổi, tiết lộ bí ẩn các chất dùng ướp xác

Phân tích cặn dung dịch khai quật từ một xưởng ướp xác Ai Cập 2.500- 2.700 năm tuổi, các nhà khoa học đã xác định được các chất sử dụng trong công nghệ ướp xác của người Ai Cập cổ đại.

Mặc dù trước đây các nhà nghiên cứu đã biết tên của các chất được sử dụng để ướp xác người chết từ các văn bản Ai Cập cổ, nhưng cho đến gần đây, họ cũng chỉ có thể phỏng đoán về những hợp chất và vật liệu đó.

Giờ đây, với việc phân tích phân tử từ cặn đóng dưới đáy những chiếc bình đựng dung dịch dùng ướp xác được khai quật từ một địa điểm được phát hiện vào năm 2016 ở quần thể kim tự tháp Saqqara, một khu nghĩa trang của người Ai Cập cổ đại (thuộc tỉnh Giza, Ai Cập ngày nay), đã tiết lộ một số bí ẩn.


Các bình, thố đựng dung dịch ướp xác được khai quật từ một xưởng ướp xác tại khu lăng mộ Saqqara, Ai Cập. (Ảnh: M. Abdelghaffar).

Tổng cộng có 121 chiếc bình, thố đã được khai quật từ một xưởng ướp xác, được sử dụng vào thế kỷ thứ bảy và thứ sáu trước Công nguyên.

Trong nghiên cứu được công bố hôm 1/2 trên tạp chí khoa học Nature, các nhà khoa học Đức và Ai Cập đã nghiên cứu dư lượng hữu cơ trong 31 bình, thố có dấu tích rõ ràng nhất.


Mô phỏng quang cảnh ướp xác cho một linh mục tại một xưởng ướp xác dưới lòng đất. (Tác giả: Nikola Nevenov).

Nghiên cứu tiết lộ rằng, người Ai Cập cổ đại đã sử dụng nhiều loại chất khác nhau để thoa lên tử thi để khử mùi và bảo vệ xác ướp khỏi nấm, vi khuẩn và sự thối rữa.

Các vật liệu được xác định bao gồm: dầu hương thực vật chiết từ các loài cây bách xù, bách, thông tuyết tùng, cũng như nhựa từ cây hồ trăn (hạt dẻ cười), mỡ động vật và sáp ong.


Địa điểm khai quật xưởng ướp xác gần kim tự tháp Unas và kim tự tháp bậc thang Djoser. (Ảnh: Susanne Beck/Dự án lăng mộ Saqqara Saite).

Các nhà khảo cổ cũng có thể xác định những chất cụ thể được sử dụng để bảo quản các bộ phận cơ thể khác nhau, ví dụ nhựa hồ trăn và dầu thầu dầu chỉ được sử dụng cho phần đầu.

Các phát hiện cũng chỉ ra rằng, chất mà người Ai Cập cổ đại gọi là “antiu” thực ra là nhựa thơm hay nhang, là hỗn hợp của một số thành phần khác nhau gồm dầu các cây tuyết tùng, bách, bách xù và mỡ động vật.


Các chất ướp xác có nguồn gốc đa dạng, từ Địa Trung Hải, Đông Nam Á hay châu Phi. (Tác giả: Nikola Nevenov).

Các thành phần được sử dụng trong kỹ thuật ướp xác rất đa dạng và có nguồn gốc không chỉ từ Ai Cập, trong đó có những chất dường như đến từ Địa Trung Hải. Các nhà nghiên cứu cũng tìm thấy bã kẹo cao su thiên nhiên dammar và nhựa cây elemi, có khả năng đến từ các khu rừng ở Đông Nam Á hoặc các vùng nhiệt đới Châu Phi.

“Những loại nhựa này cung cấp bằng chứng mới về các mạng lưới thương mại xuyên châu lục, đồng thời đặt ra câu hỏi về cách thức và thời điểm người Ai Cập biết đến những loại nhựa này, cũng như có được sự hiểu biết về các đặc tính và sự liên quan của chúng trong kỹ thuật ướp xác”, Salima Ikram, giáo sư về Ai Cập học tại Đại học Mỹ ở Cairo (AUC) nói.

Loading...
TIN CŨ HƠN
Kỳ lạ chiếc tủ lạnh hoành tráng thời cổ đại

Kỳ lạ chiếc tủ lạnh hoành tráng thời cổ đại

Chắc hẳn nhiều người cho rằng tủ lạnh là thành tựu khoa học của thế kỷ 20. Ít người biết rằng tủ lạnh đã có từ thời cổ đại, từ năm 400 trước Công nguyên.

Đăng ngày: 02/07/2025
Đây là những cây mà NASA khuyên bạn nên trồng trong nhà

Đây là những cây mà NASA khuyên bạn nên trồng trong nhà

Bạn mới mua nhà nhưng không biết phải trang trí như thế nào? Hãy nghĩ ngay tới việc trồng cây cảnh, vừa "mát mắt" như các cụ nhà ta vẫn khen, lại vừa giúp phủ xanh Trái Đất này, dù chỉ là một phần bé nhỏ.

Đăng ngày: 01/07/2025
Món đồ cổ duy nhất trên thế giới không thể làm giả hay phục chế, độ linh diệu sánh ngang

Món đồ cổ duy nhất trên thế giới không thể làm giả hay phục chế, độ linh diệu sánh ngang "thượng thần"

'Di vật mồ côi' không thể làm giả, công nghệ hiện đại cũng khó phục chế, đến nay vẫn chưa ai có thể hiểu được bí ẩn mô hình kết cấu của nó.

Đăng ngày: 30/06/2025
Khủng long làm

Khủng long làm "chuyện ấy" như thế nào?

Loài vật này có trọng lượng lên tới hàng chục tấn, dài hàng chục mét. Với kích thước lớn như vậy, chúng sẽ làm "chuyện ấy" như thế nào?

Đăng ngày: 30/06/2025
Mộ cổ cháu gái Hoàng hậu Trung Hoa và bí ẩn 4 chữ

Mộ cổ cháu gái Hoàng hậu Trung Hoa và bí ẩn 4 chữ "người mở sẽ chết" trên nắp quan tài

Tây An được xem là một trong những nơi lưu giữ cổ vật nổi tiếng của Trung Quốc qua nhiều triều đại.

Đăng ngày: 30/06/2025
Kim tự tháp Ai Cập được xây dựng như thế nào?

Kim tự tháp Ai Cập được xây dựng như thế nào?

Người Aztec, người Maya và người Ai Cập cổ thuộc ba nền văn minh rất khác nhau nhưng lại cùng chung một biểu tượng: các kim tự tháp. Tuy nhiên, trong ba nền văn minh cổ đại này, những chuẩn mực về thiết kế kim tự tháp do người Ai Cập đặt ra được phần lớn mọi người công nhận là kiểu kim tự t

Đăng ngày: 29/06/2025
Những điều chưa biết về khủng long

Những điều chưa biết về khủng long

Khủng long chính là 1 trong những sinh vật cổ đại nổi tiếng nhất trên Trái Đất, với vô vàn bí ẩn thú vị đang dần được khám phá đến tận ngày nay.

Đăng ngày: 28/06/2025
Tiêu điểm
Khoa Học News