Lần đầu phục dựng khuôn mặt của "người lùn" 1.000 năm trước

Các chuyên gia phục dựng khuôn mặt của người đàn ông Trung Cổ mắc hội chứng lùn khai quật tại Ba Lan cách đây 33 năm.

Nhóm nghiên cứu, trong đó có hai chuyên gia Marta Krenz-Niedbala và Sylwia Lukasik tại Đại học Adam Mickiewicz, giải thích cách họ tạo ra mô hình 3D của hộp sọ người đàn ông mắc hội chứng lùn trong nghiên cứu mới công bố trên cơ sở dữ liệu bioRxiv, IFL Science hôm 30/8 đưa tin. Hộp sọ được khai quật trong một nghĩa địa ở Lekno, Ba Lan, vào năm 1990, thuộc về một người đàn ông Trung Cổ.


Bản phục dựng khuôn mặt của người đàn ông Trung Cổ cao 115cm. (Ảnh: bioRxiv).

Không lâu sau khi khai quật, các chuyên gia chẩn đoán người này mắc hội chứng lùn achondroplastic (ACH) - dạng loạn sản xương phổ biến nhất, xảy ra ở khoảng 4 trong 100.000 ca sinh. Người đàn ông Trung Cổ chết khi khoảng 30 - 45 tuổi, cao 115 cm và sống vào khoảng thế kỷ 9 - 11.

Để phục dựng, nhóm chuyên gia xoay nhẹ xương 360 độ trên một chiếc bàn xoay và quét nhiều góc khác nhau theo thời gian thực, thu thập dữ liệu về toàn bộ hộp sọ, trừ hai chiếc răng lung lay không được quét. Sau khi quét hình ảnh hộp sọ, họ thêm những vật đánh dấu độ dày mô mềm ở 31 điểm giải phẫu học, sử dụng dữ liệu lấy từ các bản quét siêu âm của người sống.

Để liên kết mô mềm và xương với nhau, nhóm nghiên cứu xếp chồng bản quét khuôn mặt của một người hiến tặng lên trên mẫu vật cổ xưa. Người hiến tặng này không mắc hội chứng lùn nên nhóm nghiên cứu đã phải làm biến dạng hộp sọ, khiến nó tương thích với hộp sọ của người đàn ông Trung Cổ.

"Theo hiểu biết của chúng tôi, chưa có bất kỳ bản phục dựng khuôn mặt nào khác của một cá nhân mắc hội chứng lùn, nên có thể coi đây là nghiên cứu đầu tiên thuộc loại này trên thế giới", nhóm chuyên gia cho biết.

Kỹ thuật tái tạo khuôn mặt vẫn đang trong quá trình phát triển nhưng đã được áp dụng thành công để làm sống lại nhiều nhân vật từ quá khứ xa xôi, giúp giới khoa học hiểu thêm về con người thời xưa. Tháng 6, nghiên cứu mới xuất bản trên sách điện tử OrtogOnline miêu tả quá trình các chuyên gia tái tạo khuôn mặt của một cá nhân thuộc loài Homo floresiensis, chi Homo (chi Người), sống cách đây 50.000 năm và hiện đã tuyệt chủng.

TIN CŨ HƠN
Những quái vật thế giới chưa từng biết lộ diện trong năm 2022

Những quái vật thế giới chưa từng biết lộ diện trong năm 2022

Hàng loạt quái vật kinh dị và chưa từng được ghi nhận trước đây trên địa cầu đã lần lượt lộ diện, cho thấy Trái đất và cây tiến hóa phức tạp của nó hãy còn là một vùng bí ẩn khổng lồ.

Đăng ngày: 16/10/2025
Quét radar nhà thờ cổ, phát hiện bóng ma vua Viking 1.100 tuổi

Quét radar nhà thờ cổ, phát hiện bóng ma vua Viking 1.100 tuổi

Một nhóm nghiên cứu tuyên bố họ vừa giải quyết được một trong những bí ẩn lâu đời nhất của lịch sử - tìm ra vua Viking Harald Bluetooth huyền thoại, người cai trị Đan Mạch và Na Uy từ năm 935 sau Công Nguyên.

Đăng ngày: 16/10/2025
Nguyên nhân rùng mình khiến Trái đất từng biến thành

Nguyên nhân rùng mình khiến Trái đất từng biến thành "hành tinh quái vật"

Một ngày tận thế còn khủng khiếp hơn phim ảnh đã xảy ra với các động vật kỷ Tam Điệp, kích hoạt sự sản sinh của dòng họ quái vật khủng khiếp nhất mọi thời đại, thống trị xuyên 2 kỷ sau đó.

Đăng ngày: 15/10/2025
Mộ cổ cháu gái Hoàng hậu Trung Hoa và bí ẩn 4 chữ

Mộ cổ cháu gái Hoàng hậu Trung Hoa và bí ẩn 4 chữ "người mở sẽ chết" trên nắp quan tài

Tây An được xem là một trong những nơi lưu giữ cổ vật nổi tiếng của Trung Quốc qua nhiều triều đại.

Đăng ngày: 14/10/2025
Ngoại hình khác lạ của cậu bé sống cách đây 8.300 năm

Ngoại hình khác lạ của cậu bé sống cách đây 8.300 năm

Dựa vào hài cốt và dấu tích trong hang động thời Đồ Đá, các chuyên gia phục dựng chân dung cậu bé 15 tuổi mắc dị tật về sọ.

Đăng ngày: 12/10/2025
Bằng chứng cho thấy con người tiến hóa từ cá

Bằng chứng cho thấy con người tiến hóa từ cá

Mới đây, các nhà cổ sinh vật học đã tìm ra mối liên hệ giữa vây cá và tay người, góp phần khẳng định nguồn gốc tiến hóa từ cá của chúng ta.

Đăng ngày: 12/10/2025
Sinh vật tuyệt chủng nửa con người, là loài ăn thịt đáng sợ nhất địa cầu

Sinh vật tuyệt chủng nửa con người, là loài ăn thịt đáng sợ nhất địa cầu

Các nhà khoa học đã vén màn bí ẩn 2 triệu năm trước, tìm ra chân dung của sinh vật đứng đầu chuỗi thức ăn trong những khu rừng và thảo nguyên đầy quái thú: họ mang dòng máu của con người.

Đăng ngày: 12/10/2025
Khoa Học News