Lần đầu phục dựng khuôn mặt của "người lùn" 1.000 năm trước

Các chuyên gia phục dựng khuôn mặt của người đàn ông Trung Cổ mắc hội chứng lùn khai quật tại Ba Lan cách đây 33 năm.

Nhóm nghiên cứu, trong đó có hai chuyên gia Marta Krenz-Niedbala và Sylwia Lukasik tại Đại học Adam Mickiewicz, giải thích cách họ tạo ra mô hình 3D của hộp sọ người đàn ông mắc hội chứng lùn trong nghiên cứu mới công bố trên cơ sở dữ liệu bioRxiv, IFL Science hôm 30/8 đưa tin. Hộp sọ được khai quật trong một nghĩa địa ở Lekno, Ba Lan, vào năm 1990, thuộc về một người đàn ông Trung Cổ.


Bản phục dựng khuôn mặt của người đàn ông Trung Cổ cao 115cm. (Ảnh: bioRxiv).

Không lâu sau khi khai quật, các chuyên gia chẩn đoán người này mắc hội chứng lùn achondroplastic (ACH) - dạng loạn sản xương phổ biến nhất, xảy ra ở khoảng 4 trong 100.000 ca sinh. Người đàn ông Trung Cổ chết khi khoảng 30 - 45 tuổi, cao 115 cm và sống vào khoảng thế kỷ 9 - 11.

Để phục dựng, nhóm chuyên gia xoay nhẹ xương 360 độ trên một chiếc bàn xoay và quét nhiều góc khác nhau theo thời gian thực, thu thập dữ liệu về toàn bộ hộp sọ, trừ hai chiếc răng lung lay không được quét. Sau khi quét hình ảnh hộp sọ, họ thêm những vật đánh dấu độ dày mô mềm ở 31 điểm giải phẫu học, sử dụng dữ liệu lấy từ các bản quét siêu âm của người sống.

Để liên kết mô mềm và xương với nhau, nhóm nghiên cứu xếp chồng bản quét khuôn mặt của một người hiến tặng lên trên mẫu vật cổ xưa. Người hiến tặng này không mắc hội chứng lùn nên nhóm nghiên cứu đã phải làm biến dạng hộp sọ, khiến nó tương thích với hộp sọ của người đàn ông Trung Cổ.

"Theo hiểu biết của chúng tôi, chưa có bất kỳ bản phục dựng khuôn mặt nào khác của một cá nhân mắc hội chứng lùn, nên có thể coi đây là nghiên cứu đầu tiên thuộc loại này trên thế giới", nhóm chuyên gia cho biết.

Kỹ thuật tái tạo khuôn mặt vẫn đang trong quá trình phát triển nhưng đã được áp dụng thành công để làm sống lại nhiều nhân vật từ quá khứ xa xôi, giúp giới khoa học hiểu thêm về con người thời xưa. Tháng 6, nghiên cứu mới xuất bản trên sách điện tử OrtogOnline miêu tả quá trình các chuyên gia tái tạo khuôn mặt của một cá nhân thuộc loài Homo floresiensis, chi Homo (chi Người), sống cách đây 50.000 năm và hiện đã tuyệt chủng.

TIN CŨ HƠN
Cậu học sinh nhặt được chiếc lá, chuyên gia khảo cổ tuyên bố “đây là bảo vật vô giá”

Cậu học sinh nhặt được chiếc lá, chuyên gia khảo cổ tuyên bố “đây là bảo vật vô giá”

Chạy lên núi nhặt củi khô, cậu học sinh cấp 2 nhặt được chiếc lá kỳ lạ khiến các chuyên gia khảo cổ vô cùng bất ngờ.

Đăng ngày: 24/12/2025

"Chết ngất" trước diện mạo của những sinh vật Trái đất cổ đại, nhìn như quái vật ngoài hành tinh

Sự bùng nổ kỷ Cambri, xảy ra khoảng 542 triệu năm trước, là một trong những sự kiện "ấn tượng" nhất khi nói đến lịch sử sự sống trên hành tinh này.

Đăng ngày: 22/12/2025
Hóa thạch mới cho thấy động vật linh trưởng có tổ tiên ở châu Á

Hóa thạch mới cho thấy động vật linh trưởng có tổ tiên ở châu Á

Một động vật linh trưởng hóa thạch mới được phát hiện tại Myanmar tiết lộ rằng tổ tiên chung của người, khỉ không đuôi và vượn có thể đã tiến hóa từ động vật linh trưởng châu Á, chứ không phải châu Phi như nhiều nhà nghiên cứu vẫn nghĩ.

Đăng ngày: 19/12/2025
Phát hiện phòng tắm niên đại 2.000 năm của người Do Thái cổ

Phát hiện phòng tắm niên đại 2.000 năm của người Do Thái cổ

Mới đây, các nhà khảo cổ học đã phát hiện một phòng tắm nghi thức Do Thái cổ có niên đại 2000 năm tuổi ngay dưới sàn nhà khách tại một gia đình gần Jerusalem.

Đăng ngày: 18/12/2025
Tìm ra phần cơ thể chưa từng biết của quái thú lớn nhất mọi lục địa

Tìm ra phần cơ thể chưa từng biết của quái thú lớn nhất mọi lục địa

Lần đầu tiên "dung nhan" của siêu quái thú lớn nhất từng bước đi trên Trái đất được tiết lộ đầy đủ thông qua một hộp sọ khổng lồ vừa được khai quật tại Hệ tầng Winton ở bang Queensland nước Úc.

Đăng ngày: 15/12/2025
Đào đất xây nhà, nhóm công nhân đụng trúng kho báu tiền tỷ

Đào đất xây nhà, nhóm công nhân đụng trúng kho báu tiền tỷ

Nhóm công nhân không ngờ đào trúng kho báu khổng lồ trong khi đang xây nhà.

Đăng ngày: 14/12/2025
Phát hiện 8 răng người thật trong tượng Chúa Jesus 300 tuổi

Phát hiện 8 răng người thật trong tượng Chúa Jesus 300 tuổi

Sau khi tiến hành chụp X-quang bức tượng Chúa Jesus có từ thế kỷ XVII – XVIII, các nhà khoa học đã phát hiện ra 8 chiếc răng người thật còn nguyên vẹn trong miệng bức tượng này.

Đăng ngày: 10/12/2025
Khoa Học News