Lần đầu quan sát được ngôi sao khổng lồ "giãy chết" theo thời gian thực

Các nhà thiên văn học đã qua sát được khoảng thời gian “giãy chết” này khi một ngôi sao khổng lồ nổ tung, chấm dứt sự tồn tại.

Theo kênh CNN, các kính thiên văn trên mặt đất đã giúp các nhà khoa học lần đầu tiên quan sát được sự kiện này theo thời gian thực. Sự kiện liên quan một ngôi sao “siêu to khổng lồ” màu đỏ. Mặc dù đây không phải là những ngôi sao sáng nhất hay to nhất, nhưng chúng là những ngôi sao lớn nhất về khối lượng.


Minh họa một ngôi sao siêu khổng lồ màu đỏ phụt khí trong năm cuối cùng tồn tại. (Ảnh: CNN)

Ngôi sao nói trên nằm trong thiên hà NGC 5731 cách Trái đất khoảng 120 triệu năm ánh sáng, có khối lượng gấp 10 lần Mặt trời trước khi nó phát nổ.

Trước khi vụt tắt, một số ngôi sao trải qua những vụ phun trào dữ dội hoặc giải phóng những lớp khí nóng sáng lòa. Trước đây, khi các nhà thiên văn chưa chứng kiến sự kiện này, họ cho rằng các ngôi sao đỏ siêu khổng lồ tương đối yên tĩnh trước khi phát nổ thành sao băng hoặc tan vỡ thành một ngôi sao neutron dày đặc.

Tuy nhiên, khi các nhà khoa học quan sát, họ thấy ngôi sao tự hủy diệt một cách dữ dội rồi biến thành sao băng. Cái chết của ngôi sao là quá trình tan vỡ nhanh chóng và nổ dữ dội sau khi nó cháy rực nhờ hydro, heli và các nguyên tố khác trong lõi.

Tất cả những gì còn lại là sắt của ngôi sao, nhưng sắt không dễ chảy nên ngôi sao sẽ cạn kiệt năng lượng. Khi điều đó xảy ra, sắt sẽ nổ tung và tạo ra sao băng.

Nghiên cứu chi tiết những phát hiện này đã được công bố ngày 6/1 trên Tạp chí Vật lý Thiên văn.

Ông Wynn Jacobson-Galán, thành viên nghiên cứu tại Quỹ Khoa học Quốc gia tại Đại học California ở Berkeley, cho biết: “Đây là đột phá trong hiểu biết của chúng ta về hoạt động của các ngôi sao khổng lồ ngay trước khi chúng chết. Đây là lần đàu tiên quan sát được trực tiếp hoạt động tiền sao băng trong một ngôi sao siêu khổng lồ màu đỏ mà trước đây chưa từng được quan sát thấy ở một sao băng loại II thông thường. Lần đầu tiên, chúng tôi chứng kiến một ngôi sao siêu khổng lồ màu đỏ phát nổ”.

Các nhà thiên văn lần đầu tiên được thông báo về hoạt động bất thường của ngôi sao này 130 ngày trước khi nó trở thành sao băng. Bức xạ sáng lòa được phát hiện vào mùa hè năm 2020 nhờ kính viễn vọng Pan-STARRS của Viện Thiên văn học tại Đại học Hawaii.

Sau đó, vào mùa thu năm đó, các nhà nghiên cứu đã chứng kiến một sao băng ở cùng một vị trí.

Họ quan sát nó bằng Máy quang phổ hình ảnh độ phân giải thấp của Đài quan sát W.M. Keck ở Maunakea, Hawaii. Họ đặt tên nó là sao băng 2020tlf. Các quan sát của họ cho thấy rằng có vật chất xung quanh ngôi sao khi nó phát nổ. Đây là khí sáng tự bốc lên dữ dội trong ngôi sao suốt mùa hè.

Tác giả nghiên cứu cấp cao Raffaella Margutti, Phó giáo sư thiên văn và vật lý thiên văn tại Đại học UC Berkeley, cho biết trong một tuyên bố: “Giống như đang xem một quả bom hẹn giờ. Đến giờ chúng tôi mới xác nhận được hoạt động dữ dội như vậy ở một ngôi sao siêu khổng lồ màu đỏ đang chết dần”.

Một số ngôi sao lớn này có thể trải qua những thay đổi bên trong, gây ra đợt giải phóng khí hỗn loạn trước khi chết.

TIN CŨ HƠN
Bụi Mặt Trăng: Mối nguy hiểm đối với các nhà du hành vũ trụ

Bụi Mặt Trăng: Mối nguy hiểm đối với các nhà du hành vũ trụ

Theo Live Science giải thích, bụi mặt trăng thực sự rất có hại cho con người.

Đăng ngày: 04/11/2025
Truyền thuyết về 12 chòm sao

Truyền thuyết về 12 chòm sao

12 chòm sao hoàng đạo và những truyền thuyết về chúng. Bạn có bao giờ tự hỏi những biểu tượng xinh xắn đại diện cho cung hoàng đạo của mình có xuất xứ từ đâu? Biết được bí mật các chòm sao cũng là một cách để hiểu hơn về bản thân và những người xung quanh.

Đăng ngày: 03/11/2025
Phát hiện ngoại hành tinh đầu tiên chứa heli

Phát hiện ngoại hành tinh đầu tiên chứa heli

Nhóm nghiên cứu đã sử dụng Kính thiên văn vũ trụ Hubble của NASA để quan sát ngoại hành tinh WASP-107b.

Đăng ngày: 27/10/2025
Vụ nổ Big Bang là gì?

Vụ nổ Big Bang là gì?

Vũ trụ là gì? Một câu hỏi lớn đã từng đặt ra trước nhân loại suốt bao nhiêu thế kỷ. Thời xưa ở Trung Hoa cổ đại, nhà triết học Lão Tử đã cho vũ trụ là một tồn tại "vô thuỷ, vô chung, vô cùng, vô tận".

Đăng ngày: 27/10/2025
Phát hiện

Phát hiện "mặt trăng nham thạch" ngoài Hệ Mặt trời

Các nhà thiên văn học tìm thấy bằng chứng về sự tồn tại của một mặt trăng chưa từng được biết tới với đầy rẫy núi lửa hoạt động.

Đăng ngày: 26/10/2025
Sao tối - Món quà từ Vũ trụ

Sao tối - Món quà từ Vũ trụ

Sao tối - sao nơtrôn siêu đặc hay còn gọi là ẩn tinh - có lẽ là những phòng thí nghiệm Vật lý đặc biệt nhất trong vũ trụ. Các nghiên cứu về siêu thiên thể này đã được trao thưởng hai giải Nobel.

Đăng ngày: 24/10/2025
Tìm hiểu về ngôi sao Thiên Lang (Sirius)

Tìm hiểu về ngôi sao Thiên Lang (Sirius)

Sirius là ngôi sao sáng nhất trên bầu trời đêm với độ sáng biểu kiến bằng -1,47, sáng gần gấp hai lần so với Canopus, ngôi sao sáng thứ hai.

Đăng ngày: 23/10/2025
Khoa Học News