Lan hài Việt Nam - Loài lan "độc nhất vô nhị" trên thế giới, chỉ Việt Nam có: "Núi tiền" không mua nổi!

Loài hoa lan này sở hữu vẻ đẹp tinh tế hiếm có nên được người chơi lan nhiều nơi săn lùng. Đó hoa Lan hài Việt Nam (danh pháp khoa học: Paphiopedilum vietnamense).

Theo Sách Đỏ của Liên minh Bảo tồn Thiên nhiên Quốc tế (IUCN), loài lan hài Việt Nam là loài lan đặc hữu mọc duy nhất ở Việt Nam, trên thế giới không nơi nào có.


Vẻ đẹp tinh tế của lan hài Việt Nam thu hút nhiều người thưởng lãm. (Ảnh: Eric Hunt/Orchidphotos).

Với số lượng trong tự nhiên chỉ còn dưới 50 cá thể, năm 2014 Sách Đỏ IUCN xếp lan hài Việt Nam vào phân hạng: CR - Cực kỳ nguy cấp. Điều này có nghĩa là lan hài Việt Nam đang đứng trước nguy cơ cực kỳ lớn sẽ bị tuyệt chủng hoàn toàn ngoài tự nhiên trong tương lai gần.

Vì độ cực kỳ quý hiếm của loài lan này mà nhiều người ví rằng có 'núi tiền' cũng không thể mua nổi bởi lan hài Việt Nam được Chính phủ bảo vệ cực kỳ nghiêm ngặt.

Liều mạng vì loài lan "độc nhất vô nhị" trên thế giới ở Việt Nam

Tại Việt Nam, tỉnh duy nhất tìm thấy lan hài Việt Nam là tỉnh Thái Nguyên (cụ thể tại huyện Đồng Hỷ). Dữ liệu của VNCreatures cho biết, lan Paphiopedilum vietnamense thuộc họ Phong lan Orchidaceae, bộ Phong lan Orchidales, lớp Lan đất. Lan này ra hoa từ tháng 3 đến tháng 4 hàng năm. Cụm hoa có cuống dài đến 15 - 25 cm, mang 1 hoa.

Theo các nhà sinh vật học, lan hài Việt Nam mọc ở độ cao khoảng 550m so với mực nước biển, với phạm vi phân bố (EOO) rất rải rác ước tính là 10km vuông.


Cây lan hài Việt Nam dài từ 15 - 25cm. (Ảnh: Worranittha Koenig/Orchidroots).

Điều đáng nói, loại cây thân thảo sống trên cạn này mọc ở những nơi vô cùng hiểm trở như trong khe đá nứt hoặc hốc ẩm tại các vách đá dựng đứng cao hàng trăm mét gần đỉnh núi thuộc khu rừng nguyên sinh lá rộng, thường xanh, ẩm ướt, rậm rạp; hoặc trên các dãy núi đá vôi kết tinh bị xói mòn cao.

Vì sở hữu vẻ đẹp tinh tế, lạ mắt, cánh hoa to (rộng đến 10 - 12 cm) lại nhiều màu sắc (trắng đến hồng tía) và bền nên lan hài Việt Nam trở thành loài hoa lan vô cùng hấp dẫn đối với người chơi lan quốc tế.


Với nhiều sắc màu tinh tế, lan hài Việt Nam khiến nhiều người chơi lan mê mẩn. (Ảnh: Worranittha Koenig/Orchidroots).

Do đó, không ít người đã liều mạng để thu thập loài hoa lan "độc nhất vô nhị" trên thế giới tại Việt Nam để buôn bán kiếm lời. Chính việc thu hái ồ ạt, triệt để (ngay cả khi cây còn nhỏ) để buôn lậu đã khiến loài hoa này rơi vào nguy cơ tuyệt chủng cao.

Loài lan được IUCN bảo vệ nghiêm ngặt

Liên minh Bảo tồn Thiên nhiên Quốc tế (IUCN) đánh giá, lan hài Việt Nam là loài cực kỳ quý hiếm trên thế giới, tựa như "báu vật của rừng".

Sự phong phú của Paphiopedilum vietnamense đã giảm đáng kể trong những thập kỷ gần đây và xu hướng giảm này vẫn đang tiếp tục do môi trường sống của lan này suy giảm liên tục về diện tích, do nạn thu thập ồ ạt cũng như chất lượng môi trường sống không còn như trước. Số lượng cá thể trưởng thành ít hơn 50 cây và sự suy giảm quần thể rất cao ở mức trên 95% trong ba thế hệ gần đây.


Lan hài Việt Nam ra hoa vào tháng 3-4 hàng năm. (Ảnh: Manote Quahphanit/Orchidroots).

Do đứng trước nguy cơ hoàn toàn tuyệt chủng trong tự nhiên nên lan hài Việt Nam được IUCN liệt kê trong Phụ lục I của Công ước về buôn bán quốc tế các loài động, thực vật hoang dã nguy cấp (Công ước CITES).

Không những thế, lan hài Việt Nam còn được Chính phủ bảo vệ. Ngày 30-03-2006, Chính phủ ban hành Nghị định số 32/2006/NĐ-CP của Chính phủ: Nghị định về quản lý thực vật rừng, động vật rừng nguy cấp, quý, hiếm, trong đó Lan hài được xếp vào NHÓM I: Thực vật rừng, động vật rừng nghiêm cấm khai thác, sử dụng vì mục đích thương mại. Bất cứ hành động thu thập hoặc phá hoại nào đều là phạm pháp, Vanban.chinhphu.vn nêu rõ.

Không chỉ được bảo vệ môi trường sống, IUCN khuyến khích mọi hoạt động bảo tồn như nhân giống nhân tạo, thu thập hạt giống, theo dõi số lượng cá thể, từ đó nỗ lực bảo tồn loại lan hiếm này trước nguy cơ tuyệt chủng vĩnh viễn.

TIN CŨ HƠN
Cà chua, khoai tây

Cà chua, khoai tây "2 trong 1"

Đó là kết quả của đề tài khoa học “Tạo cây ghép giữa cà chua và khoai tây” mà kỹ sư công nghệ sinh học Nguyễn Thị Trang Nhã (SN 1987, vừa tốt nghiệp thủ khoa Trường đại học Nông lâm TP.HCM) thực hiện trong suốt hai năm qua.

Đăng ngày: 18/12/2025
Giun đất sau khi bị đứt đoạn vì sao lại biến thành nhiều con?

Giun đất sau khi bị đứt đoạn vì sao lại biến thành nhiều con?

Giun đất là một loại động vật nhỏ thường thấy chui trong lớp bùn đất, làm tơi xốp đất màu và cũng làm thức ăn cho nhiều loại động vật khác. Giun đất có một khả năng đặc biệt, nếu như chúng bị đứt thành 2 đoạn, chúng không những không chết đi mà qua v&agrav

Đăng ngày: 17/12/2025
Top 10 loại nấm quý hiếm nhất ở Việt Nam

Top 10 loại nấm quý hiếm nhất ở Việt Nam

Hiện nay các loại nấm là món ăn ưa thích của nhiều người. Không chỉ có giá trị dinh dưỡng cao chúng còn là nguyên liệu để chế biến những món ăn hấp dẫn.

Đăng ngày: 15/12/2025
Bạn có biết các nốt sần trên lá sung thực chất là gì không?

Bạn có biết các nốt sần trên lá sung thực chất là gì không?

Nhưng nếu đã từng ăn nem Phùng, chắc bạn sẽ có lúc nhận ra những lá sung ăn kèm đôi khi xuất hiện những nốt sần hết sức kỳ lạ, trông giống như mụn nổi lên vậy.

Đăng ngày: 15/12/2025
Loài bướm lớn nhất Đông Nam Á xuất hiện ở nhà dân

Loài bướm lớn nhất Đông Nam Á xuất hiện ở nhà dân

Hai ngày qua, nhiều người dân hiếu kỳ kéo đến nhà chị Phạm Thị Như Thảo ở xã Tam Phước, huyện Phú Ninh (Quảng Nam) để tận mắt xem một con bướm lớn với sải cánh dài gần 50 cm.

Đăng ngày: 09/12/2025
Cây đại thụ cổ xưa nhất thế giới sắp được công nhận

Cây đại thụ cổ xưa nhất thế giới sắp được công nhận

Cây đại thụ sống sót qua hàng nghìn năm trong khu rừng ở miền nam Chile được sắp được công nhận là cây lâu đời nhất thế giới.

Đăng ngày: 08/12/2025
Lý giải hiện tượng cây phát tiếng kêu khi... khát nước

Lý giải hiện tượng cây phát tiếng kêu khi... khát nước

Việc cây phát ra tiếng (ngoài tiếng xào xạc của lá khi có gió) không phải là điều gì mới. Tuy nhiên, những âm thanh phát ra có thể cho biết tình trạng vật lý là một điều khá mới mẻ với các nhà nghiên cứu.

Đăng ngày: 07/12/2025
Khoa Học News