Lở đất cổ đại ở biển Đỏ có thể gây sóng thần cao 21m

Các nhà nghiên cứu dự đoán sóng thần khổng lồ có thể tàn phá vùng ven biển Ai Cập và Arab Saudi dựa theo dấu vết lở đất 500 năm trước ở Biển Đỏ.

Trong phát hiện công bố hôm 3/2 trên tạp chí Geophysical Research Letters, nhà nghiên cứu Sam Purkis quan sát một khe nứt sâu rộng 3m và cao 8m ở độ sâu 900m tại eo Tiran. "Ngay lập tức, tôi nhận ra chúng tôi đang nhìn thấy vết tích của hoạt động địa chất làm vỡ đáy biển", Purkis, nhà khoa học địa chất biển ở Đại học Miami, hồi tưởng.


Tàu ngầm khám phá khe nứt dưới biển. (Ảnh: Đại học Miami).

Nghiên cứu sâu hơn hé lộ đây là kết quả của một vụ sạt lở dưới biển, nhiều khả năng từng tạo sóng thần cao 10m tràn vào vùng ven biển Ai Cập cách đây khoảng 500 năm. Ngày nay, phần đất đó vẫn lung lay ở rìa. Nếu tiếp tục sạt lở, mô hình vi tính cho thấy sự kiện có thể dẫn tới một trận sóng thần lớn gấp đôi trận sóng thần trước đó. Ngay cả khi động đất xuất hiện trong vùng, sóng thần lớn cỡ này cũng hiếm khi hình thành. "Chỉ cần chấn động nhỏ ở vị trí không thích hợp và cả mỏm đất có thể sụp đổ, gây ra sóng thần lớn hơn nhiều so với cách đây 500 năm", Purkis giải thích.

Biển Đỏ là một đới tách giãn, có nghĩa khu vực này đang mở rộng khi hai mảng kiến tạo tiếp giáp dịch chuyển dần. Sự trượt dốc dọc theo nhiều vị trí ở ven Biển Đỏ có thể đặc biệt nguy hiểm ở các eo biển hoặc lối hẹp, nơi sóng biển có thể gây lở đất nhanh chóng mà hầu như không ai biết.

Chẳng hạn, tại eo biển Tiran, nhóm nghiên cứu cho biết sóng thần cao 20m có thể gây thiệt hại nặng nề cho khu đô thị ven biển Ai Cập và Arab Saudi. Theo mô hình, một thị trấn nghỉ mát của Ai Cập nằm thẳng trên đường sóng thần tràn qua. Việc đánh giá rủi ro hết sức cần thiết, dù chỉ trượt khoảng 30 m, vụ sạt lở cách đây nửa thiên niên kỷ tạo ra những cơn sóng mạnh tới mức xô vào bờ chỉ trong vòng vài phút.

Nếu trong tương lai, đất trượt thêm 50m, mô hình cho thấy nơi chịu tác động đầu tiên là đô thị Sharm El Sheikh ở Ai Cập. Trong vòng 1 phút 30 giây, sóng xô vào bờ ở đây có thể cao tới 21 m. Nếu đất trượt thêm 100m nữa, sóng tràn vào Sharm sẽ cao 35m. Chếch về phía bắc, ở vịnh Mouse, sóng có thể cao 45m, ập vào vùng ven biển trong chưa đầy 3 phút sau. Tiếp sau vài phút, vùng duyên hải Arab Saudi ở bên kia eo biển cũng chịu tác động, dù cơn sóng nhỏ hơn. Trong tình huống tồi tệ nhất, các nhà nghiên cứu cho rằng sóng tràn tới Arab Saudi sẽ đạt độ cao 15m.

Việc dự đoán trước thời điểm sóng thần xuất hiện sẽ giúp cứu sống sinh mạng và bảo vệ cơ sở hạ tầng. Nhóm nghiên cứu cho rằng lở đất dưới nước ở biển Đỏ cần được theo dõi giống động đất.

TIN CŨ HƠN
Bắt được 3 con cá mặt trăng hiếm trong cùng 1 ngày

Bắt được 3 con cá mặt trăng hiếm trong cùng 1 ngày

Ba con cá mặt trăng mà ông Snodgrass và nhóm bạn câu được trong cùng ngày là loài cá hiếm có trọng lượng từ 55 đến 80kg.

Đăng ngày: 02/12/2025
Rái cá biển

Rái cá biển "bảo vệ trái đất"

Khi săn lùng nhím biển, rái cá chẳng những giải quyết cơn đói của chúng, mà còn giúp loài người giảm đà ấm lên của địa cầu, các nhà khoa học khẳng định. Nhím biển ăn tảo bẹ, loài thực vật hấp thụ mạnh khí CO2 từ không khí.

Đăng ngày: 02/12/2025
5 sự thật khó tin về cá mập hổ ít ai biết

5 sự thật khó tin về cá mập hổ ít ai biết

Cá mập hổ thuộc dòng họ Carcharhinidae, nằm trong những loại cá sát thủ, hiếu chiến nhất của đại dương.

Đăng ngày: 30/11/2025
Khe vực Mariana - Nơi sâu nhất đại dương có điều gì huyền bí?

Khe vực Mariana - Nơi sâu nhất đại dương có điều gì huyền bí?

Ngày 26/3/2012, đạo diễn Hollywood James Cameron đã điều khiển con tàu Deepsea Challenger đi xuống độ sâu 10.898 mét và thiết lập một kỷ lục thế giới về việc lặn một mình xuống nơi sâu nhất đại dương – khe vực Mariana.

Đăng ngày: 30/11/2025
Loài cá phát huỳnh quang đỏ

Loài cá phát huỳnh quang đỏ

Các nhà khoa học đã phát hiện rằng đỏ chính là màu ưa thích của nhiều loài cá, và một số loài phát huỳnh quang màu sặc sỡ.

Đăng ngày: 29/11/2025
Một loài nhuyễn thể được phát hiện sống tại vực thẳm Nam Cực

Một loài nhuyễn thể được phát hiện sống tại vực thẳm Nam Cực

Các nhà khoa học mới đây đã khám phá ra loài nhuyễn thể Nam Cực (Euphausia superba) sống và kiếm ăn ở độ sâu 3000 mét ở vùng biển bán đảo Nam Cực. Cho đến nay loài giáp xác giống tôm này được cho l&agra

Đăng ngày: 28/11/2025
Cá tay hồng

Cá tay hồng "đi bộ" quý hiếm tái xuất ở Australia

Một con cá tay hồng “đi bộ” hiếm gặp - loài động vật bản địa ở Australia - vừa được phát hiện lần đầu tiên trong 22 năm tại bờ biển Tasmania.

Đăng ngày: 27/11/2025
Khoa Học News