Lộ diện "Hệ Mặt trời ngược đời" có hành tinh ôn đới lạ

Hệ sao HD 164922 có tới 3 hành tinh mang đặc điểm của các hành tinh trong Hệ Mặt trời, nhưng tính chất của chúng bị xáo trộn kiểu râu ông nọ cắm cằm bà kia.

Nhóm khoa học gia dẫn đầu bởi tiến sĩ Serena Benatti từ Đài quan sát thiên văn Thành phố Palermo (Ý) đã phát hiện ra một "Hệ Mặt trời" dị thường mang tên HD 164922, hay còn gọi là Gliese 9613 hoặc LHS 3353. Quay quanh ngôi sao mẹ già cỗi 9,6 tỉ năm tuổi, nhỏ hơn mặt trời một chút là 3 hành tinh mang đặc điểm của Trái đất, sao Thổ và sao Hải Vương.


Mô tả về siêu Trái đất chết chóc trong hệ sao mới được phát hiện. Ngược lại, một hành tinh giống sao Thổ trong hệ này lại có khí hậu ôn đới thân thiện - (ảnh đồ họa từ Sci-News).

Thông thường, các hành tinh sẽ lần lượt được đánh ký tự b, c, d… kể từ hành tinh gần sao mẹ nhất. Tuy nhiên do việc phát hiện 3 hành tinh này có phần ngược với các hệ sao khác – hành tinh xa nhất được nhìn thấy trước, nên tên các hành tinh cũng trở nên ngược đời. Không chỉ vậy, cho dù mang đặc điểm giống 3 hành tinh của Hệ Mặt trời, các tính chất của 3 hành tinh này dường như được xáo trộn lung tung cho nhau: hành tinh giống Trái đất thì chết chóc, hành tinh giống sao Thổ thì có khí hậu tuyệt vời.

Hành tinh giống sao Thổ - HD 164922b - quay quanh sao mẹ mỗi 1.200 ngày và có khoảng cách với sao mẹ là 2,2 đơn vị thiên văn (AU, 1 AU bằng khoảng cách từ Mặt trời tới Trái đất). Nó chính là hành tinh có khí hậu ôn đới, tức nhiệt độ và thời tiết có thể "dễ sống" như Trái đất.

Hành tinh gần hơn một chút tên HD 164922c, giống sao Hải Vương nhưng nhỏ hơn một chút, nặng gấp Trái đất 12,9 lần, 1 năm dài 75,8 ngày Trái đất và cách sao mẹ 0,35 AU.

Trong cùng là một siêu Trái đất mà nhóm nghiên cứu đã rất khó khăn mới tìm thấy, tức nó thuộc dạng hành tinh đá giống Trái đất nhưng lớn hơn nhiều. Hành tinh này nặng gấp 4 lần Trái đất, mang tên HD 164922d, 1 năm dài 12,5 ngày. Với khoảng cách 0,1 AU với sao mẹ, nó nóng như địa ngục!

Sau các kết quả vừa công bố trên tạp chí khoa học Astronomy & Astrophysics, nhóm nghiên cứu cho biết có thể nhờ đến sự trợ giúp của vệ tinh khảo sát ngoại hành tinh CHEOPS của ESA để tìm hiểu thêm về chúng. Nghiên cứu ban đầu dựa trên sự quan sát từ một thiết bị quang phổ tối tân ở Đài thiên văn Roque de los Muchachos (La Palma, Canary, Tây Ban Nha).

TIN CŨ HƠN
Phát hiện ngoại hành tinh đầu tiên chứa heli

Phát hiện ngoại hành tinh đầu tiên chứa heli

Nhóm nghiên cứu đã sử dụng Kính thiên văn vũ trụ Hubble của NASA để quan sát ngoại hành tinh WASP-107b.

Đăng ngày: 27/10/2025
Vụ nổ Big Bang là gì?

Vụ nổ Big Bang là gì?

Vũ trụ là gì? Một câu hỏi lớn đã từng đặt ra trước nhân loại suốt bao nhiêu thế kỷ. Thời xưa ở Trung Hoa cổ đại, nhà triết học Lão Tử đã cho vũ trụ là một tồn tại "vô thuỷ, vô chung, vô cùng, vô tận".

Đăng ngày: 27/10/2025
Phát hiện

Phát hiện "mặt trăng nham thạch" ngoài Hệ Mặt trời

Các nhà thiên văn học tìm thấy bằng chứng về sự tồn tại của một mặt trăng chưa từng được biết tới với đầy rẫy núi lửa hoạt động.

Đăng ngày: 26/10/2025
Sao tối - Món quà từ Vũ trụ

Sao tối - Món quà từ Vũ trụ

Sao tối - sao nơtrôn siêu đặc hay còn gọi là ẩn tinh - có lẽ là những phòng thí nghiệm Vật lý đặc biệt nhất trong vũ trụ. Các nghiên cứu về siêu thiên thể này đã được trao thưởng hai giải Nobel.

Đăng ngày: 24/10/2025
Ba hố đen khổng lồ sắp va chạm trong vũ trụ

Ba hố đen khổng lồ sắp va chạm trong vũ trụ

Các nhà khoa học lần đầu tiên quan sát được hiện tượng 3 thiên hà cùng va vào nhau, đặt những siêu hố đen tại trung tâm của chúng vào quỹ đạo để hợp nhất.

Đăng ngày: 18/10/2025
Vì sao Mặt trời phát sáng và phát nhiệt?

Vì sao Mặt trời phát sáng và phát nhiệt?

Mặt trời giống như một quả cầu lửa nóng bỏng, chói chang. Hàng giờ hàng phút nó đều bức xạ một năng lượng lớn, phát ra ánh sáng và nhiệt trong vũ trụ, trong đó có Trái Đất chúng ta.

Đăng ngày: 17/10/2025
Tại sao Trăng trung thu lại to và đỏ hơn?

Tại sao Trăng trung thu lại to và đỏ hơn?

Trăng Trung thu là mặt trăng gần nhất ngày Thu phân. Quay quanh Trái đất tại một góc thấp của chân trời trong thời gian này của năm, mặt trăng mọc sau khi mặt trời lặn trong nhiều ngày liên tiếp.

Đăng ngày: 14/10/2025
Khoa Học News