Loài tắc kè sa mạc kì lạ có khả năng phát sáng dưới ánh trăng

Các nhà khoa học vừa phát hiện ra loài tắc kè sa mạc đến từ Namibia có những mảng sáng rực rỡ trong bóng tối, ánh lên màu xanh lá cây neon dưới ánh sáng của Mặt trăng.

Cơ chế tạo ra ánh sáng này của nó chưa từng thấy trước đây ở động vật có xương sống trên cạn.


Hình ảnh tắc kè Pachydactylus rangei từ sa mạc Namiba phát huỳnh quang màu xanh lá cây neon dọc theo sườn và xung quanh mắt dưới ánh sáng tia cực tím mạnh.

Tắc kè Palmetto (Pachydactylus rangei) có da trong mờ với những mảng lớn màu vàng: sọc ở hai bên và vòng bao quanh mắt. Nhưng khu vực này sẽ sáng lên khi chúng hấp thụ ánh sáng xanh hơn của Mặt trăng.

Khả năng phát quang đã được tìm thấy ở các loài bò sát và lưỡng cư khác, do xương của chúng tạo ra hoặc do chất tiết hóa học trên da của chúng. Tuy nhiên, tắc kè Palmetto lại có màng tạo ra ánh sáng của chúng bằng cách sử dụng các tế bào sắc tố da chứa đầy tinh thể guanine. Những tế bào này, được gọi là iridophores, trước đây có liên quan đến việc hiển thị màu sắc ở tắc kè và thằn lằn, nhưng đây là bằng chứng đầu tiên cho thấy chúng cũng cho phép tắc kè phát sáng trong bóng tối.

Tắc kè Palmetto có chiều dài khoảng 10 đến 15 cm. Loài tắc kè này sử dụng đôi chân lớn có màng để chui qua cát mịn và chúng chủ yếu hoạt động vào ban đêm.

Vào năm 2018, các tác giả nghiên cứu đã phát hiện ra rằng tắc kè hoa có xương phát sáng qua da của chúng. Đồng tác giả nghiên cứu Mark Scherz, tại Đại học Potsdam, Đức, cho biết khám phá đó đã thúc đẩy các nhà khoa học tìm kiếm ánh sáng tiềm ẩn trong các loài bò sát và lưỡng cư khác.

David Prötzel, tác giả chính của nghiên cứu này ở Munich, đã nuôi tắc kè Palmetto ở nhà và có một phát hiện đáng kinh ngạc khi chiếu đèn UV vào những con tắc kè của mình.

Sau đó, các nhà nghiên cứu đã kiểm tra 55 mẫu vật tắc kè Palmetto dưới ánh sáng UV và họ đã tìm thấy bằng chứng về sự phát huỳnh quang ở cả tắc kè đực lẫn cái.

Scherz cho biết: "Trên thực tế, hóa ra khá nhiều loài khác, bao gồm cả tắc kè, có làn da đủ trong suốt để có thể nhìn thấy huỳnh quang của xương chúng dưới ánh sáng UV đủ mạnh".


Các sọc màu hơi vàng trên hai bên sườn của tắc kè có thể nhìn thấy đối với các loài tắc kè khác, nhưng bị che khuất khỏi những kẻ săn mồi tấn công từ trên cao.

Nhưng ở loài tắc kè Palmetto, ánh sáng màu lục neon sáng đến từ các tế bào sừng. Mặc dù trước đây iridophores không liên quan đến sự phát huỳnh quang ở tắc kè, nhưng chúng được biết là phát huỳnh quang ở một số loài cá rạn san hô. Tắc kè Palmetto là loài tắc kè đầu tiên được biết đến sở hữu hai loại tế bào biểu bì. Trong đó có một loại phát quang và một loại không phát quang.

Các tác giả nghiên cứu cho hay, ánh sáng mà các tế bào này tạo ra sáng hơn ánh sáng phát ra từ xương của tắc kè hoa và là một trong những ví dụ sáng nhất về sự phát huỳnh quang ở động vật trên cạn.

Những dấu hiệu phát sáng như vậy dọc theo phần thân dưới và xung quanh mắt sẽ rất dễ nhìn thấy đối với những con tắc kè khác, nhưng sẽ bị che khuất khỏi những kẻ săn mồi có điểm thuận lợi cao hơn, chẳng hạn như cú hoặc chó rừng.

Mặc dù các nhà khoa học không biết hầu hết các loài động vật sử dụng huỳnh quang của chúng như thế nào, nhưng vị trí và độ sáng của những dấu hiệu này, cũng như khả năng hiển thị của chúng trong môi trường sa mạc khô cằn của tắc kè, nơi không có nhiều thảm thực vật, cho thấy rằng huỳnh quang đóng một vai trò trong tương tác xã hội của tắc kè.

"Chúng tôi đã quan sát thấy trong điều kiện nuôi nhốt, mặc dù những con vật này phần lớn sống đơn độc nhưng chúng vẫn chạy đến gần nhau để chào hỏi nhau sau một thời gian ngắn tách biệt. Chúng cũng liếm hơi nước đọng trên cơ thể của nhau. Vì vậy, có rất nhiều lý do để có thể nhìn thấy nhau trong khoảng cách xa sẽ rất hữu ích cho những con tắc kè này", Scherz thông tin.

TIN CŨ HƠN
Những loài ẩn mình nghìn năm sâu trong lòng Trái Đất

Những loài ẩn mình nghìn năm sâu trong lòng Trái Đất

Dưới lớp đá cứng sâu vài km của vỏ Trái Đất, trong điều kiện thiếu oxy, nhiệt độ cao và áp suất lớn tưởng như không thể sống nổi vẫn tồn tại những sinh vật sống phát triển thịnh vượng.

Đăng ngày: 28/11/2025
Động vật cũng có tính cách

Động vật cũng có tính cách

“Nhân cách” có lẽ được xem như một đặc điểm chỉ có ở con người, vì bản thân từ này chỉ đề cập đến con người, nhưng nhiều công trình nghiên cứu khảo sát trên nhiều loài từ mực ống đến ngựa và thậm chí côn trùng cho

Đăng ngày: 27/11/2025
Những loài động vật sở hữu bộ lông kỳ lạ nhất thế giới

Những loài động vật sở hữu bộ lông kỳ lạ nhất thế giới

Bồ câu Vương miện Victoria, lợn có râu, lạc đà Alpaca là ba trong số những loài động vật có phần lông đặc trưng trên đầu, được ví như những kiểu tóc kỳ lạ.

Đăng ngày: 25/11/2025
Khám phá thế giới động vật quanh ta

Khám phá thế giới động vật quanh ta

Thế giới của những loài động vật hoang dã có biết bao điều kỳ lạ và vô cùng hấp dẫn. Clip dưới đây sẽ giúp các bạn khám phá cuộc sống trong tự nhiên của các loài.

Đăng ngày: 25/11/2025
Những loài cá khổng lồ của sông Mekong

Những loài cá khổng lồ của sông Mekong

Khối lượng cực đại của cá tra dầu sông Mekong đạt 300kg, còn chiều dài tối đa của cá đuối nước ngọt lên tới 5m. Sông Mekong, với hàng trăm loài cá và nguồn phù sa dồi dào, là mạch sống của hàng chục triệu người.

Đăng ngày: 22/11/2025
Những loài động vật đẹp nhất thế giới

Những loài động vật đẹp nhất thế giới

Cá trạng nguyên, cáo Fennec, cua kẹo, bướm đêm hoàng hôn... là một trong những loài động vật đẹp nhất thế giới.

Đăng ngày: 21/11/2025
13 loài thủy quái nước ngọt nguy hiểm nhất trên thế giới

13 loài thủy quái nước ngọt nguy hiểm nhất trên thế giới

Những loài thủy quái nước ngọt sở hữu kích thước nhỏ hơn rất nhiều so với các loài thủy quái sống dưới đại dương nhưng mức độ đáng sợ của chúng thì không hề thua kém chút nào.

Đăng ngày: 19/11/2025
Khoa Học News