Luồng tia phun xa 1.000 năm ánh sáng của siêu hố đen M87

Hố đen siêu lớn trong bức ảnh chụp đầu tiên phun luồng hạt năng lượng cao ra xa 1.000 năm ánh sáng theo quan sát của kính viễn vọng NASA.

Cơ quan Hàng không Vũ trụ Mỹ (NASA) chia sẻ các quan sát từ Đài thiên văn tia X Chandra và vệ tinh NuSTAR về hố đen siêu lớn ở trung tâm thiên hà Messier 87 (M87) trong bức ảnh chụp trực tiếp đầu tiên. Dữ liệu do NASA cung cấp cho thấy hố đen M87 phun ra dòng hạt năng lượng cao ở tốc độ gần bằng vận tốc ánh sáng, kết quả là vật chất bắn xa hơn 1.000 năm ánh sáng.

Các quan sát của NASA được sử dụng để đo độ sáng dòng hạt phun ra từ hố đen M87 bằng tia X, sau đó so sánh với mô hình và quan sát từ Kính viễn vọng Chân trời sự kiện. Những hạt mang năng lượng cao trong dòng vật chất bắn ra từ vùng gần chân trời sự kiện.


Hố đen M87 phun ra dòng hạt năng lượng cao ở tốc độ gần bằng vận tốc ánh sáng.

"Tia X giúp chúng tôi kết nối hiện tượng xảy ra với các hạt gần chân trời sự kiện và những gì chúng tôi có thể đo đạc bằng kính viễn vọng", Joey Neilsen, nhà thiên văn học ở Đại học Villanova tại Pennsylvania, trưởng nhóm phân tích dữ liệu của Chandra và NuSTAR, cho biết. "Việc lên lịch để phối hợp tất cả quan sát là vấn đề thực sự khó đối với các nhà hoạch định dự án của cả EHT và Chandra - NuSTAR. Họ đã hết sức nỗ lực để cung cấp dữ liệu mà chúng tôi cần và chúng tôi vô cùng biết ơn".

Buổi họp báo hôm 10/4 tập trung vào kết quả từ dự án phối hợp đầu tiên của mạng lưới Kính viễn vọng Chân trời sự kiện, bắt đầu vào năm 2017. Sử dụng một "kính viễn vọng ảo" tạo ra từ 8 đài thiên văn vô tuyến nằm ở những vị trí khác nhau trên toàn cầu, nhóm nghiên cứu quốc tế hướng tới hai mục tiêu là Sagittarius A*, hố đen siêu lớn ở trung tâm dải Ngân hà và M87 trong cụm thiên hà Virgo.

Dữ liệu thu được cần hơn nửa tấn ổ cứng để lưu trữ, theo Dan Marrone, phó giáo sư thiên văn học ở Đại học Arizona. 8 kính thiên văn thu thập 5 petabyte dữ liệu, tương đương số ảnh tự sướng trong đời của 40.000 người.

"Giờ đây chúng tôi đã có bằng chứng trực quan về hố đen. Chúng tôi biết hố đen tồn tại ở trung tâm thiên hà M87. Vật chất di chuyển xung quanh hố đen này ở vận tốc ánh sáng. Chúng tôi đã có một phương pháp hoàn toàn mới để phát hiện hố đen chưa bao giờ được áp dụng trước đây và đây mới chỉ là khởi đầu", Sheperd Doeleman, giám đốc EHT, phát biểu.


Mô phỏng hố đen M87. (Đồ họa: Hiệp hội Khoa học Quốc gia).

Loading...
TIN CŨ HƠN
Khám phá các giai đoạn trong chu kỳ của Mặt Trăng

Khám phá các giai đoạn trong chu kỳ của Mặt Trăng

Các giai đoạn (pha) của Mặt Trăng thay đổi một cách tuần hoàn, phụ thuộc vào góc chiếu của Mặt Trời tới Mặt Trăng và vị trí quan sát trên Trái Đất.

Đăng ngày: 05/06/2025
Tổng quan về sao Thủy

Tổng quan về sao Thủy

Sao Thủy hay Thủy Tinh là hành tinh nhỏ nhất và gần Mặt Trời nhất trong tám hành tinh thuộc Hệ Mặt Trời, với chu kỳ quỹ đạo bằng 88 ngày Trái Đất.

Đăng ngày: 05/06/2025
Tổng quan về sao Thổ

Tổng quan về sao Thổ

Sao Thổ tức Thổ tinh là hành tinh thứ sáu tính theo khoảng cách trung bình từ Mặt Trời và là hành tinh lớn thứ hai về đường kính cũng như khối lượng, sau Sao Mộc trong Hệ Mặt Trời.

Đăng ngày: 03/06/2025
Xuyên không là có thật và đây là người duy nhất được trải nghiệm điều đó

Xuyên không là có thật và đây là người duy nhất được trải nghiệm điều đó

Khoa học đã từng chứng minh rằng chúng ta có thể thực hiện du hành thời gian - ít nhất là về mặt lý thuyết.

Đăng ngày: 02/06/2025
Những điều thú vị ít ai biết về Mặt Trăng

Những điều thú vị ít ai biết về Mặt Trăng

Mặt Trăng - vật thể lớn nhất và sáng nhất trên bầu trời đêm đã làm mê hoặc và là nguồn cảm hứng vô tận cho loài người trong nhiều thế kỷ qua.

Đăng ngày: 31/05/2025
Phát hiện siêu Trái đất kim cương có khả năng “tái sinh”

Phát hiện siêu Trái đất kim cương có khả năng “tái sinh”

Nhờ kính viễn vọng James Webb, các nhà thiên văn học phát hiện hành tinh dung nham nóng rực cấu tạo từ kim cương phát triển khí quyển thứ hai sau khi sao chủ phá hủy khí quyển ban đầu.

Đăng ngày: 30/05/2025
Năm ánh sáng là gì? Một năm ánh sáng bằng bao nhiêu km?

Năm ánh sáng là gì? Một năm ánh sáng bằng bao nhiêu km?

Năm ánh sáng là đơn vị đo thông dụng ngoài vũ trụ bao la, rộng lớn. Và người ta thường nhầm lẫn nghĩ rằng đây là đơn vị đo thời gian.

Đăng ngày: 23/05/2025
Tiêu điểm
Khoa Học News