Lý giải hiệu ứng "chết hàng loạt" ở loài ruồi

Cơ chế kỳ lạ ở loài ruồi khiến tuổi thọ của chúng giảm đi một cách đáng kể khi quan sát thấy đồng loại bị chết.

Đã trải qua hàng thế kỷ được nghiên cứu và tìm hiểu, song loài ruồi giấm vẫn khiến chúng ta bất ngờ về những cơ chế đặc biệt của chúng.

Nghiên cứu mới đây đã chỉ ra rằng khi ruồi giấm (Drosophila melanogaster) tiếp xúc với xác của những đồng loại đã chết của chúng, tuổi thọ của chúng bắt đầu giảm đi một cách đáng kể và có thể đo lường được.


Ruồi giấm giảm tuổi thọ khi tiếp xúc với đồng loại đã chết của chúng. (Ảnh: Christi Gendron/CC-BY 4.0).

Quá trình này bao gồm những hành động như tự thu mình lại, giảm lượng mỡ trong cơ thể, và sự lão hóa của chúng tăng nhanh đến mức khiến chúng chết sớm hơn những con ruồi khác. Đôi khi, hiện tượng xảy ra cùng lúc ở cả đàn ruồi, khiến chúng chết hàng loạt.

Những thay đổi này dường như liên quan đến serotonin, một chất dẫn truyền thần kinh quan trọng mang tín hiệu giữa các tế bào thần kinh và 5-HT2A - một trong những thụ thể của serotonin.

Theo lý giải của các nhà khoa học, 2 loại tế bào thần kinh ở loài ruồi tiếp nhận chất dẫn truyền thần kinh serotonin được kích hoạt khi ruồi giấm nhận thấy đồng loại đã chết.

Kết quả là hoạt động gia tăng này đã đẩy nhanh quá trình lão hóa ở ruồi, tạo thành một quá trình mà các nhà nghiên cứu gọi là "nhận thức về cái chết".


Ruồi giấm có thể "nhận thức cái chết". (Ảnh: Wikipedia).

Điều thú vị là những tác động tương tự cũng có thể xảy ra ở một số loài động vật khác, như hành động loại bỏ xác đồng loại đã chết ở các loài côn trùng có tính xã hội cao, hay tìm hiểu tử thi ở loài voi. Ở một số loài linh trưởng không phải người, chúng cũng có cách tiếp cận bao gồm gia tăng nồng độ hormone điều hòa được gọi là glucocorticoid.

Mặc dù bộ não của ruồi rất khác so với của con người, nhưng nhóm nghiên cứu hy vọng rằng một ngày nào đó, những phát hiện ở loài ruồi sẽ giúp hiểu rõ hơn về cách thức mà bộ não của chúng ta và quá trình lão hóa hoạt động.

"Kết quả từ nghiên cứu có thể cung cấp cái nhìn sâu sắc để điều trị cho những người thường xuyên phải đối mặt với các tình huống căng thẳng xung quanh cái chết, như những người lính, hay bác sĩ", báo cáo nghiên cứu cho biết.

TIN CŨ HƠN
Cà chua, khoai tây

Cà chua, khoai tây "2 trong 1"

Đó là kết quả của đề tài khoa học “Tạo cây ghép giữa cà chua và khoai tây” mà kỹ sư công nghệ sinh học Nguyễn Thị Trang Nhã (SN 1987, vừa tốt nghiệp thủ khoa Trường đại học Nông lâm TP.HCM) thực hiện trong suốt hai năm qua.

Đăng ngày: 18/12/2025
Giun đất sau khi bị đứt đoạn vì sao lại biến thành nhiều con?

Giun đất sau khi bị đứt đoạn vì sao lại biến thành nhiều con?

Giun đất là một loại động vật nhỏ thường thấy chui trong lớp bùn đất, làm tơi xốp đất màu và cũng làm thức ăn cho nhiều loại động vật khác. Giun đất có một khả năng đặc biệt, nếu như chúng bị đứt thành 2 đoạn, chúng không những không chết đi mà qua v&agrav

Đăng ngày: 17/12/2025
Top 10 loại nấm quý hiếm nhất ở Việt Nam

Top 10 loại nấm quý hiếm nhất ở Việt Nam

Hiện nay các loại nấm là món ăn ưa thích của nhiều người. Không chỉ có giá trị dinh dưỡng cao chúng còn là nguyên liệu để chế biến những món ăn hấp dẫn.

Đăng ngày: 15/12/2025
Bạn có biết các nốt sần trên lá sung thực chất là gì không?

Bạn có biết các nốt sần trên lá sung thực chất là gì không?

Nhưng nếu đã từng ăn nem Phùng, chắc bạn sẽ có lúc nhận ra những lá sung ăn kèm đôi khi xuất hiện những nốt sần hết sức kỳ lạ, trông giống như mụn nổi lên vậy.

Đăng ngày: 15/12/2025
Loài bướm lớn nhất Đông Nam Á xuất hiện ở nhà dân

Loài bướm lớn nhất Đông Nam Á xuất hiện ở nhà dân

Hai ngày qua, nhiều người dân hiếu kỳ kéo đến nhà chị Phạm Thị Như Thảo ở xã Tam Phước, huyện Phú Ninh (Quảng Nam) để tận mắt xem một con bướm lớn với sải cánh dài gần 50 cm.

Đăng ngày: 09/12/2025
Cây đại thụ cổ xưa nhất thế giới sắp được công nhận

Cây đại thụ cổ xưa nhất thế giới sắp được công nhận

Cây đại thụ sống sót qua hàng nghìn năm trong khu rừng ở miền nam Chile được sắp được công nhận là cây lâu đời nhất thế giới.

Đăng ngày: 08/12/2025
Lý giải hiện tượng cây phát tiếng kêu khi... khát nước

Lý giải hiện tượng cây phát tiếng kêu khi... khát nước

Việc cây phát ra tiếng (ngoài tiếng xào xạc của lá khi có gió) không phải là điều gì mới. Tuy nhiên, những âm thanh phát ra có thể cho biết tình trạng vật lý là một điều khá mới mẻ với các nhà nghiên cứu.

Đăng ngày: 07/12/2025
Khoa Học News