Mảng kiến tạo dưới Ấn Độ Dương đang vỡ đôi
Mảng kiến tạo Ấn Độ - Australia - Capricorn đang tách ra ở tốc độ khoảng 1,7 mm một năm.
Trong một triệu năm nữa, khoảng cách giữa hai nửa của mảng kiến tạo này sẽ xa hơn 1,7 km so với hiện nay, theo Aurélie Coudurier-Curveur, nghiên cứu sinh khoa học địa chất hải dương ở Viện Vật lý Trái Đất Paris. Coudurier-Curveur và cộng sự công bố kết quả nghiên cứu hôm 11/5 trên tạp chí Geophysical Research Letters.
Bồn địa Wharton là nơi xảy ra hai trận động đất năm 2012. (Ảnh: Live Science).
So với mảng kiến tạo này, đứt gãy Biển Chất ở Trung Đông dịch chuyển với tốc độ nhanh gấp đôi, khoảng 0,4cm một năm, trong khi đứt gãy San Andreas ở California di chuyển nhanh hơn gấp 10 lần, ở 1,8cm một năm. Mảng kiến tạo Ấn Độ - Australia - Capricorn tách ra chậm và sâu dưới nước đến mức các nhà nghiên cứu suýt bỏ qua ranh giới mảng kiến tạo nếu không có bằng chứng là hai trận động đất mạnh bắt nguồn từ một điểm kỳ lạ ở Ấn Độ Dương.
Hôm 11/4/2012, động đất mạnh 8,6 độ và 8,2 độ xảy ra ở Thái Bình Dương, gần Indonesia. Hai trận động đất không diễn ra dọc đới hút chìm, nơi một mảng kiến tạo trượt xuống dưới mảng khác. Thay vào đó, chúng bắt nguồn từ giữa mảng kiến tạo. Những trận động đất này hé lộ có sự biến dạng nào đó dưới lòng đất tại khu vực mang tên bồn địa Wharton.
Quá trình phân tách của mảng kiến tạo Ấn Độ - Australia - Capricorn xảy ra dưới nước ở tốc độ rất chậm nên khó phát hiện. (Ảnh: EOS).
Nhóm nghiên cứu xem xét một khu vực đứt gãy đặc biệt ở bồn địa Wharton, nơi bắt nguồn động đất. Hai bộ dữ liệu ở khu vực này do các nhà khoa học trên tàu nghiên cứu thu thập vào năm 2015 và 2016 cho biết địa hình của khu vực đứt gãy. Bằng cách ghi chép thời gian sóng âm truyền trở lại từ đáy biển và tầng đá gốc, tàu nghiên cứu có thể lập bản đồ địa hình bồn địa.
Khi Coudurier-Curveur và cộng sự xem xét hai bộ dữ liệu, họ nhận thấy bằng chứng về sự kéo giãn là những chỗ sụt lún hình thành ở vùng đứt gãy trượt ngang. Đứt gãy trượt ngang nổi tiếng nhất có thể là đứt gãy San Andreas. Loại đứt gãy này gây ra động đất khi hai mảng của vỏ Trái Đất trượt qua nhau theo phương ngang. Nhóm nghiên cứu tìm thấy 62 chỗ bồn địa dọc theo vùng đứt gãy đã lập bản đồ, trải dài gần 350 km. Một số bồn địa có kích thước khổng lồ, dài 8km và rộng 3km.
Ngoài ra, những chỗ sụt lún sâu hơn ở phía nam (120 m) và nông hơn ở phía bắc (5 m). Theo Coudurier-Curveur, điều này có nghĩa đứt gãy trượt ngang tập trung ở ranh giới phía nam, ít nhất trong thời điểm hiện nay. Các bồn địa bắt đầu hình thành khoảng 2,3 triệu năm trước, sau khi đứt gãy hình thành dọc tâm chấn năm 2012. Do những phần khác nhau của mảng Ấn Độ - Australia - Capricorn dịch chuyển ở tốc độ khác nhau, vùng đứt gãy này đang trở thành ranh giới mới để mảng kiến tạo tách đôi.
Những thiết kế vượt thời gian của Leonardo da Vinci
Leonardo da Vinci thường được mọi người biết đến là một họa sĩ thiên tài thời Phục hưng với những tác phẩm hội họa nổi tiếng như “Mona Lisa”.
14 điều có thể bạn chưa biết về vũ trụ
Nếu con người không mặc đồ bảo hộ trong vũ trụ, nước trong miệng, mắt và các mô mềm sẽ bay hơi tức thời, còn da bỏng nặng do tiếp xúc với bức xạ từ mặt trời hoặc ngôi sao khác.
Nguyên nhân và cách khắc phục máy lạnh bị phun sương, khói trắng, hơi nước
Đầu tiên cần phải xác định rằng, hiện tượng máy lạnh (hay còn gọi là điều hòa) bị phun sương, hơi không khí (hơi ẩm), thậm chí là hạt nước nhỏ là chuyện bình thường.
Top 11 bí ẩn lớn nhất trong bức họa Mona Lisa
Bức tranh nàng Mona Lisa của Leonardo da Vinci đã tạo cảm hứng cho rất nhiều nhà phân tích, từ nghệ thuật tới khoa học, từ phân tích quang học tới phân tích tâm lý học.
Tại sao một năm có 4 mùa?
Tại sao một năm trên Trái Đất được chia thành 4 mùa: xuân, hạ, thu, đông? Các mùa có ảnh hưởng quan trọng tới cuộc sống của con người trên Trái Đất như thế nào? Tại sao có sự thay đổi thời tiết giữa các mùa? Bài viết dưới đây sẽ trả lời cho bạn.
Bí mật kinh hoàng trong mộ hoạn quan “quái thai” nhất Trung Quốc
Bí mật trong ngôi mộ đại hoạn quan Lý Liên Anh, Trung Quốc kèm theo nhiều truyền thuyết thần bí.
