Nam châm lớn nhất thế giới có thể nhấc bổng tàu sân bay
Nam châm của lò phản ứng nhiệt hạch mạnh nhất thế giới có thể nâng tàu sân bay nặng 102 triệu kg lên cao gần hai mét.
Nam châm lớn và mạnh nhất thế giới có tên cuộn solenoid trung tâm (CS). Khi lắp ráp hoàn chỉnh, nam châm này cao 18m, rộng 4,2m, nặng khoảng 1.000 tấn. CS là phần cốt lõi của lò phản ứng nhiệt hạch lớn nhất thế giới, Lò phản ứng thử nghiệm nhiệt hạt nhân quốc tế (ITER) vào năm 2023.
Module đầu tiên của cuộn solenoid trung tâm. (Ảnh: ITER)
Xây dựng một nam châm lớn như vậy là công việc đồ sộ. Các kỹ sư và kỹ thuật viên ở công ty General Atomics mất hơn nửa thập kỷ để thiết kế, sản xuất và thử nghiệm nhiều bộ phận khác nhau của CS ở cơ sở sản xuất. Việc vận chuyển mỗi bộ phận của nam châm cũng là một thách thức không nhỏ, đòi hỏi những con đường xây riêng và cần trục để kéo. Theo John Smith, giám đốc kỹ thuật và dự án tại General Atomics, CS tạo ra lực từ đủ mạnh để nhấc tàu sân bay nặng khoảng 102 triệu kg lên cao 1,8 mét.
Hồi tháng 8/2021, module đầu tiên của nam châm được chuyển tới Pháp. CS bao gồm tổng cộng 6 module, mỗi module cao 2,1 mét, rộng 4,2 mét và nặng 113 kg. Sau khi hoàn thành, các kỹ sư sẽ xếp chồng module lên nhau ở trung tâm lò phản ứng. Nam châm điện siêu dẫn là "trái tim" của lò tokamak ITER, thiết bị sản xuất năng lượng nhiệt hạch trong điều kiện kiểm soát. CS sẽ dẫn dòng điện 15 triệu ampe vào thân lò tokamak hình vành khăn, giúp định hình và ổn định khí plasma nóng như lõi Mặt Trời ở bên trong.
Dù lò ITER là nguyên mẫu của các lò tokamak cỡ lớn trong tương lai và không sản xuất điện, dự án sẽ chứng minh phản ứng nhiệt hạch là giải pháp năng lượng khả thi không thải khí carbon. Tính đến nay, chưa có lò phản ứng nhiệt hạch này tiến gần tới sản sinh nhiều năng lượng hơn mức tiêu thụ. Đây là một trở ngại lớn bởi lò phản ứng sử dụng lượng điện khổng lồ. Nhưng với CS, ITER có thể mở đường cho năng lượng bền vững.
Chỉ riêng vận chuyển một trong các module của nam châm đã đòi hỏi sự khéo léo ở mỗi khúc cua. Các kỹ sư sử dụng một chiếc cần trục rất lớn. Phần thân của cần trục đặt vừa trên một chiếc xe tải 9 cầu. Đội vận chuyển huy động 40 - 60 xe bán tải chở linh kiện kèm theo tới khu vực xây lò ITER. Họ đưa module nam châm lên xe tải bằng hệ thống thủy lực vận hành nhờ động cơ xăng. Sau đó, module được chuyển lên tàu bằng nhiều cỗ máy và tới biển Caribe. Tại đó, các kỹ sư chuyển nó lên một chiếc tàu được thiết kế để chở container dễ tải.
Quá trình chế tạo nam châm lớn như CS về cơ bản giống cách sản xuất bất kỳ cuộn nam châm điện thông thường nào. Đó là quấn dây dẫn điện quanh cuộn lõi. Do CS quá lớn và làm từ vật liệu niobium và thiếc siêu dẫn, vấn đề phức tạp hơn một chút.
Đầu tiên, General Atomics nhập dây điện từ một nhà máy sản xuất ở Nhật Bản. Sau đó, vật liệu được cuộn lại cẩn thận và xử lý nhiệt ở 650 độ C trong 5 tuần. Khi cho niobium tiếp xúc với hợp chất hóa học Nb3Sn, các nhà khoa học biến đổi chất dẫn điện thành chất siêu dẫn. Nhiệt độ tăng dần đều, duy trì và sau đó lại giảm dần. Cuối cùng, công ty nới lỏng cuộn lò xo để một cỗ máy đặc biệt có thể quấn tổng cộng 5,6 km dây điện. Đội kỹ sư sử dụng số băng dính dài gần 290 m để bao phủ tất cả dây điện siêu dẫn. Trong khi đó, không khí bên trong module nam châm được thay thế bằng 3.785 l nhựa nhân tạo, xử lý ở 127 độ C cho tới khi cứng lại.
General Atomics sẽ tiếp tục sản xuất thêm 5 module nữa, luân phiên giữa các cơ sở chế tạo khác nhau đối với những bước như xử lý nhiệt cuộn dây và phủ băng dính. Theo Smith, thời gian để sản xuất một module là hai năm.

Phương pháp độc lạ giúp bảo quản nho tươi đến 6 tháng của người Afghanistan
Gangina là một phương pháp truyền thống để giữ nho và các loại trái cây khác tươi ngon trong vài tháng, bằng cách giữ chúng trong các thùng kín làm bằng đất ướt.

14 điều có thể bạn chưa biết về vũ trụ
Nếu con người không mặc đồ bảo hộ trong vũ trụ, nước trong miệng, mắt và các mô mềm sẽ bay hơi tức thời, còn da bỏng nặng do tiếp xúc với bức xạ từ mặt trời hoặc ngôi sao khác.

Nguyên nhân và cách khắc phục máy lạnh bị phun sương, khói trắng, hơi nước
Đầu tiên cần phải xác định rằng, hiện tượng máy lạnh (hay còn gọi là điều hòa) bị phun sương, hơi không khí (hơi ẩm), thậm chí là hạt nước nhỏ là chuyện bình thường.

Top 11 bí ẩn lớn nhất trong bức họa Mona Lisa
Bức tranh nàng Mona Lisa của Leonardo da Vinci đã tạo cảm hứng cho rất nhiều nhà phân tích, từ nghệ thuật tới khoa học, từ phân tích quang học tới phân tích tâm lý học.

Tại sao một năm có 4 mùa?
Tại sao một năm trên Trái Đất được chia thành 4 mùa: xuân, hạ, thu, đông? Các mùa có ảnh hưởng quan trọng tới cuộc sống của con người trên Trái Đất như thế nào? Tại sao có sự thay đổi thời tiết giữa các mùa? Bài viết dưới đây sẽ trả lời cho bạn.

Bí mật kinh hoàng trong mộ hoạn quan “quái thai” nhất Trung Quốc
Bí mật trong ngôi mộ đại hoạn quan Lý Liên Anh, Trung Quốc kèm theo nhiều truyền thuyết thần bí.
