NASA công bố video quá trình ngôi sao bùng sáng và lụi tàn
Các nhà khoa học tổng hợp ảnh chụp để tạo video về một siêu tân tinh trong thiên hà NGC 2525 cách Trái đất 70 triệu năm ánh sáng.
NASA hôm 1/10 đăng lên website chính thức video về quá trình phát sáng rồi mờ dần của một siêu tân tinh - vụ nổ báo hiệu một ngôi sao tự hủy. Kính viễn vọng không gian Hubble chụp ảnh siêu tân tinh SN 2018gv trong thiên hà xoắn ốc NGC 2525 cách Trái đất 70 triệu năm ánh sáng. Họ sử dụng số ảnh này để tạo ra video time-lapse, rút gọn từ một năm quan sát xuống còn vài chục giây.
Nhà thiên văn nghiệp dư Koichi Itagaki phát hiện SN 2018gv giữa tháng 1/2018. Vài tuần sau, kính Hubble bắt đầu quan sát siêu tân tinh này. Siêu tân tinh là cột mốc giúp xác định khoảng cách của các thiên hà, dữ liệu thiết yếu để đo tốc độ mở rộng của vũ trụ.
Trong video, NGC 2525 ban đầu là một ngôi sao rực sáng ở rìa thiên hà NGC 2525. Nó thậm chí sáng hơn những ngôi sao sáng nhất của thiên hà này, sau đó bắt đầu mờ đi. "Không màn trình diễn pháo hoa nào trên Trái đất có thể sánh với siêu tân tinh này", Adam Reiss, chuyên gia tại Viện Khoa học Kính viễn vọng Không gian (STScI) và Đại học John Hopkins, nhận xét.
Loại siêu tân tinh trong video time-lapse xuất phát từ một sao lùn trắng trong hệ sao đôi, đang tích góp vật chất từ bạn đồng hành của mình. Khi đạt tới khối lượng nhất định, lõi của sao lùn trắng trở nên nóng đến mức tạo ra phản ứng tổng hợp hạt nhân, khiến nó biến thành một quả bom nguyên tử khổng lồ. Quá trình phát nhiệt dần dần phá hủy ngôi sao.
Siêu tân tinh trong video time-lapse xuất phát từ một sao lùn trắng trong hệ sao đôi.
Những siêu tân tinh loại này có độ sáng cực đại bằng nhau nên được gọi là "nến tiêu chuẩn", đóng vai trò như thước đo của vũ trụ. Khi nắm được độ sáng thực sự của siêu tân tinh và quan sát nó trên bầu trời, các nhà thiên văn có thể tính toán khoảng cách của các thiên hà chứa chúng. Điều này cho phép họ đo tốc độ vũ trụ mở rộng. Trong 30 năm qua, kính Hubble đã giúp cải thiện đáng kể độ chính xác của quá trình đo đạc này.
Phát hiện ngoại hành tinh đầu tiên chứa heli
Nhóm nghiên cứu đã sử dụng Kính thiên văn vũ trụ Hubble của NASA để quan sát ngoại hành tinh WASP-107b.
Vụ nổ Big Bang là gì?
Vũ trụ là gì? Một câu hỏi lớn đã từng đặt ra trước nhân loại suốt bao nhiêu thế kỷ. Thời xưa ở Trung Hoa cổ đại, nhà triết học Lão Tử đã cho vũ trụ là một tồn tại "vô thuỷ, vô chung, vô cùng, vô tận".
Phát hiện "mặt trăng nham thạch" ngoài Hệ Mặt trời
Các nhà thiên văn học tìm thấy bằng chứng về sự tồn tại của một mặt trăng chưa từng được biết tới với đầy rẫy núi lửa hoạt động.
Sao tối - Món quà từ Vũ trụ
Sao tối - sao nơtrôn siêu đặc hay còn gọi là ẩn tinh - có lẽ là những phòng thí nghiệm Vật lý đặc biệt nhất trong vũ trụ. Các nghiên cứu về siêu thiên thể này đã được trao thưởng hai giải Nobel.
Ba hố đen khổng lồ sắp va chạm trong vũ trụ
Các nhà khoa học lần đầu tiên quan sát được hiện tượng 3 thiên hà cùng va vào nhau, đặt những siêu hố đen tại trung tâm của chúng vào quỹ đạo để hợp nhất.
Vì sao Mặt trời phát sáng và phát nhiệt?
Mặt trời giống như một quả cầu lửa nóng bỏng, chói chang. Hàng giờ hàng phút nó đều bức xạ một năng lượng lớn, phát ra ánh sáng và nhiệt trong vũ trụ, trong đó có Trái Đất chúng ta.
