Nghiên cứu đầu tiên chứng minh cá mập cảm nhận từ trường để định hướng

Cá mập có khả năng cảm nhận từ trường của Trái đất giống như thiết bị định vị GPS để định hướng đường đi dưới lòng đại dương. Đây là kết quả nghiên cứu mới được công bố trên tạp chí Current Biology ngày 6/5.

Tác giả chính của nghiên cứu, nhà khoa học Bryan Keller khẳng định kết quả trên đã chứng minh cho lý thuyết đã tồn tại nhiều thập kỷ qua về cách những động vật săn mồi dưới nước di chuyển những quãng đường rất xa, theo một đường thẳng và trở lại chính xác điểm xuất phát ban đầu.


Cá mập có thể tự định hướng dựa trên từ trường mà chúng cảm nhận được ở dưới lòng đại dương sâu thẳm.

Chính vì yếu tố đó các nhà khoa học đã tin rằng cá mập, cũng giống như rùa biển và một số loài động vật dưới nước khác, có thể xác định vị trí và tự định hướng dựa trên từ trường mà chúng cảm nhận được ở dưới lòng đại dương sâu thẳm. Cho đến nay giới nghiên cứu vẫn chưa thể chứng minh cho lý thuyết đã tồn tại từ lâu này.

Trong nghiên cứu mới, nhóm của Keller quan sát một loài cá mập nhỏ, hay còn gọi là cá nhám đầu xẻng, sinh sống ở Vịnh Mexico. Nhóm nghiên cứu bắt 20 con cá nhám đầu xẻng non và đưa vào một thiết bị mô phỏng các điều kiện từ trường khác nhau, có tên gọi là Merritt coil.

Thiết bị này là một khối gỗ lập phương có gắn mạng lưới dây đồng bên trong, có thể mô phỏng các điều kiện từ trường tương ứng với các địa điểm khác nhau trên Trái đất. Đúng dự đoán, khi thiết bị mô phỏng điều kiện từ trường tương ứng những điều kiện được ghi nhận ở một địa điểm phía Nam của vị trí cá bị bắt, những con cá mập đã tự định hướng di chuyển về phía Bắc để tìm về vị trí cũ.

Trong khi đó, những con cá mập này sẽ không định hướng di chuyển khi thiết bị mô phỏng điều kiện từ trường giống nơi mà chúng bị bắt.

Tác giả Keller, trưởng dự án của Tổ chức Save Our Seas Florida, khẳng định nghiên cứu trên đã làm rõ cách mà đàn cá mập định hướng một cách chính xác, đồng thời cho rằng khả năng này không chỉ xuất hiện ở loài cá nhám đầu xẻng mà còn ở các loài khác trong họ cá mập.

Chuyên gia Keller dẫn chứng loài cá mập trắng có khả năng di cư từ Nam Phi tới Australia và một năm sau lại trở về đúng địa điểm xuất phát ban đầu ở Nam Phi. Loài cá mập này thực hiện hành trình di cư dài 20.000km trong 9 tháng với một cung đường bơi cực kỳ thẳng.

Chuyên gia Keller cho biết trong các nghiên cứu trong tương lai, ông muốn đánh giá các tác động của từ trường sinh ra từ hoạt động của con người, như việc lắp cáp ngầm dưới đại dương, đối với cá mập.

TIN CŨ HƠN
Bắt được 3 con cá mặt trăng hiếm trong cùng 1 ngày

Bắt được 3 con cá mặt trăng hiếm trong cùng 1 ngày

Ba con cá mặt trăng mà ông Snodgrass và nhóm bạn câu được trong cùng ngày là loài cá hiếm có trọng lượng từ 55 đến 80kg.

Đăng ngày: 02/12/2025
Rái cá biển

Rái cá biển "bảo vệ trái đất"

Khi săn lùng nhím biển, rái cá chẳng những giải quyết cơn đói của chúng, mà còn giúp loài người giảm đà ấm lên của địa cầu, các nhà khoa học khẳng định. Nhím biển ăn tảo bẹ, loài thực vật hấp thụ mạnh khí CO2 từ không khí.

Đăng ngày: 02/12/2025
5 sự thật khó tin về cá mập hổ ít ai biết

5 sự thật khó tin về cá mập hổ ít ai biết

Cá mập hổ thuộc dòng họ Carcharhinidae, nằm trong những loại cá sát thủ, hiếu chiến nhất của đại dương.

Đăng ngày: 30/11/2025
Khe vực Mariana - Nơi sâu nhất đại dương có điều gì huyền bí?

Khe vực Mariana - Nơi sâu nhất đại dương có điều gì huyền bí?

Ngày 26/3/2012, đạo diễn Hollywood James Cameron đã điều khiển con tàu Deepsea Challenger đi xuống độ sâu 10.898 mét và thiết lập một kỷ lục thế giới về việc lặn một mình xuống nơi sâu nhất đại dương – khe vực Mariana.

Đăng ngày: 30/11/2025
Loài cá phát huỳnh quang đỏ

Loài cá phát huỳnh quang đỏ

Các nhà khoa học đã phát hiện rằng đỏ chính là màu ưa thích của nhiều loài cá, và một số loài phát huỳnh quang màu sặc sỡ.

Đăng ngày: 29/11/2025
Một loài nhuyễn thể được phát hiện sống tại vực thẳm Nam Cực

Một loài nhuyễn thể được phát hiện sống tại vực thẳm Nam Cực

Các nhà khoa học mới đây đã khám phá ra loài nhuyễn thể Nam Cực (Euphausia superba) sống và kiếm ăn ở độ sâu 3000 mét ở vùng biển bán đảo Nam Cực. Cho đến nay loài giáp xác giống tôm này được cho l&agra

Đăng ngày: 28/11/2025
Loài mực mắt to mắt bé làm đau đầu giới khoa học suốt trăm năm

Loài mực mắt to mắt bé làm đau đầu giới khoa học suốt trăm năm

"Mực mắt lác" có một mắt lớn màu vàng xanh, trong khi mắt còn lại trong suốt và có kích thước nhỏ hơn khá nhiều.

Đăng ngày: 26/11/2025
Khoa Học News