Ngôi sao "ăn" bạn đồng hành trong hệ nhị phân

Mô phỏng máy tính hé lộ quá trình ngôi sao có khối lượng lớn hút vật chất từ sao nhỏ hơn xoay quanh nó ở khoảng cách gần.


Mô phỏng hệ sao nhị phân. (Ảnh: ESO).

Các chuyên gia ở Trung tâm Phát hiện Sóng hấp dẫn (OzGrav) của Hội đồng Nghiên cứu Australia cộng tác với Viện Max Planck tại Đức, Đại học Monash tại Australia và Đại học Birmingham, Anh, tiến hành tìm hiểu nguồn gốc các đặc điểm của hệ nhị phân Be X-ray trong thiên hà lùn mang tên Đám mây Magellan Nhỏ.

Hệ nhị phân Be X-ray là hệ sao bao gồm một sao neutron quay quanh một ngôi sao khối lượng lớn xoay nhanh. Chuyển động này khiến ngôi sao lớn tạo ra một đĩa vật chất. Sau đó, sao neutron bắn ra bức xạ tia X mà các nhà khoa học có thể quan sát và đo đạc.

Tiến sĩ Serena Vinciguerra, trưởng nhóm nghiên cứu ở OzGrav, sử dụng chương trình COMPAS để mô phỏng môi trường giống như Đám mây Magellan Nhỏ. Thông qua so sánh đặc điểm quỹ đạo của các hệ sao nhị phân Be X-ray mô phỏng với những hệ đã quan sát, nhóm nghiên cứu có thể khám phá quá trình tiến hóa của chúng.

Ban đầu, hai ngôi sao hình thành trong hệ nhị phân có quỹ đạo hẹp. Ngôi sao khối lượng lớn nhất tiến hóa nhanh hơn và mở rộng. Do khoảng cách gần, ngôi sao lớn phình to hút vật chất từ ngôi sao nhỏ hơn. Ở cuối quá trình tiến hóa, ngôi sao lớn phát nổ dưới dạng siêu tân tinh, để lại ngôi sao neutron nhỏ nhưng rất đặc. Nếu cả hai ngôi sao tồn tại sau vụ nổ, chúng sẽ tạo thành hệ Be X-ray.

TIN CŨ HƠN
Sao tối - Món quà từ Vũ trụ

Sao tối - Món quà từ Vũ trụ

Sao tối - sao nơtrôn siêu đặc hay còn gọi là ẩn tinh - có lẽ là những phòng thí nghiệm Vật lý đặc biệt nhất trong vũ trụ. Các nghiên cứu về siêu thiên thể này đã được trao thưởng hai giải Nobel.

Đăng ngày: 24/10/2025
Ba hố đen khổng lồ sắp va chạm trong vũ trụ

Ba hố đen khổng lồ sắp va chạm trong vũ trụ

Các nhà khoa học lần đầu tiên quan sát được hiện tượng 3 thiên hà cùng va vào nhau, đặt những siêu hố đen tại trung tâm của chúng vào quỹ đạo để hợp nhất.

Đăng ngày: 18/10/2025
Vì sao Mặt trời phát sáng và phát nhiệt?

Vì sao Mặt trời phát sáng và phát nhiệt?

Mặt trời giống như một quả cầu lửa nóng bỏng, chói chang. Hàng giờ hàng phút nó đều bức xạ một năng lượng lớn, phát ra ánh sáng và nhiệt trong vũ trụ, trong đó có Trái Đất chúng ta.

Đăng ngày: 17/10/2025
Tại sao Trăng trung thu lại to và đỏ hơn?

Tại sao Trăng trung thu lại to và đỏ hơn?

Trăng Trung thu là mặt trăng gần nhất ngày Thu phân. Quay quanh Trái đất tại một góc thấp của chân trời trong thời gian này của năm, mặt trăng mọc sau khi mặt trời lặn trong nhiều ngày liên tiếp.

Đăng ngày: 14/10/2025
Những điều bạn chưa biết về thiên thạch

Những điều bạn chưa biết về thiên thạch

Thiên thạch là gì? Một câu hỏi nghe rất quen thuộc, tưởng chừng dễ ấy thế mà nó đã và đang đánh đố không ít người.

Đăng ngày: 12/10/2025
Những điều bạn chưa biết về sao băng

Những điều bạn chưa biết về sao băng

Sao băng là gì mà có khả năng tạo nên những trận mưa sao băng đình đám? Và sự thật về những ngôi sao băng có huyền bí như chúng ta tưởng…

Đăng ngày: 12/10/2025
Các hành tinh trong Hệ Mặt trời

Các hành tinh trong Hệ Mặt trời

Hệ Mặt trời (hay Thái Dương Hệ) là hệ hành tinh gồm có Mặt Trời ở trung tâm và các vật quay xung quanh.

Đăng ngày: 11/10/2025
Khoa Học News