Ngôi sao khổng lồ biến mất, một thứ khủng khiếp thế chỗ

Một ngôi sao biến quang đã phá vỡ lý thuyết vũ trụ học thông thường ngay trước mắt người Trái đất.

Theo Science Alert, kết quả theo dõi một ngôi sao biến quang tên M31-2014-DS1 trong thiên hà Andromeda (Tiên Nữ), người láng giềng khổng lồ của Milky Way (Ngân Hà) đã khiến các nhà khoa học hoàn toàn bối rối.

Các nhà thiên văn học nhận thấy M31-2014-DS1 sáng lên ở vùng hồng ngoại trung bình (MIR) vào năm 2014.

Trong 1.000 ngày tiếp theo, độ sáng của nó không đổi. Nhưng trong một 1.000 ngày tiếp theo giữa năm 2016 và 2019, nó mờ đi đáng kể.


Ngôi sao khổng lồ bên trong thiên hà Tiên Nữ có thể đã vụt biến thành lỗ đen - (Minh họa AI: ANH THƯ).

Đây là một ngôi sao biến quang, tức loại sao có độ sáng thay đổi theo thời gian, nhưng điều đó không thể giải thích được những biến động này.

Vào năm 2023, nó càng kỳ lạ hơn khi không thể phát hiện trong các quan sát hình ảnh quang học sâu và gần. Nó dường như đã chết, nhưng không theo cách thông thường.

Các lý thuyết được chấp nhận rộng rãi cho rằng một ngôi sao khổng lồ như M31-2014-DS1 sẽ trải qua một vụ nổ siêu tân tinh cực mạnh - khiến nó lóe sáng đột ngột - trước khi sụp đổ thành sao neutron nhỏ gọn.

Sao neutron này cũng có khả năng phát nổ lần nữa khi đi hết vòng đời và tạo nên một lỗ đen khối lượng sao.

M31-2014-DS1 được sinh ra với khối lượng ban đầu khoảng 20 lần khối lượng Mặt trời và đạt đến giai đoạn đốt cháy hạt nhân cuối cùng với khối lượng khoảng 6,7 lần khối lượng Mặt trời.

Vì vậy, nếu nó nổ, các nhà khoa học phải nhìn thấy vụ nổ đó rất rõ ràng.

Các quan sát mới lại cho thấy ở nơi nó từng trú ngụ, có gì đó được bao quanh bởi lớp vỏ bụi mới phun trào, tương tự những gì xảy ra sau siêu tân tinh.

Vậy điều gì có thể khiến một ngôi sao không phát nổ thành siêu tân tinh, ngay cả khi nó có khối lượng phù hợp để phát nổ?

Siêu tân tinh là sự kiện trong đó mật độ bên trong lõi sụp đổ quá lớn đến mức các electron buộc phải kết hợp với proton, tạo ra cả neutron và neutrino, tức "hạt ma quỷ".

Quá trình này được gọi là neutron hóa và tạo ra một vụ nổ mạnh mẽ gọi là cú sốc neutrino.

Neutrino bị gọi là "hạt ma quỷ" bởi chúng là một dạng hạt trung hòa về điện, hiếm khi tương tác với mọi thứ xung quanh.

Nhưng trong lõi sao dày đặc, mật độ neutrino quá lớn đến mức một số trong số chúng tích tụ năng lượng của chính mình vào vật chất sao xung quanh, làm nóng vật chất, tạo ra sóng xung kích.

Những cú sốc neutrino luôn dừng lại, nhưng đôi khi nó hồi sinh, có thể do chính sự phát xạ neutrino có thể đã cung cấp năng lượng. Khi hồi sinh, nó gây ra một vụ nổ và đẩy lớp ngoài của siêu tân tinh ra.

Trong M31-2014-DS1, cú sốc neutrino không được hồi sinh và nó trở thành một siêu tân tinh thất bại.

"Điều này ngụ ý rằng phần lớn vật chất của sao đã sụp đổ vào lõi, vượt quá khối lượng tối đa của một sao neutron và hình thành nên lỗ đen" - TS Kishalay De từ Viện nghiên cứu vật lý thiên văn và không gian Kavli thuộc Viện Công nghệ Massachusetts (MIT - Mỹ), giải thích.

Ước tính có tới 98% khối lượng của ngôi sao đã sụp đổ và thứ thế chỗ cho ngôi sao là một lỗ đen khối lượng gấp 6,5 lần Mặt trời.

Phát hiện này đã chứng minh giả thuyết về khả năng một số ngôi sao khổng lồ có thể đốt cháy giai đoạn và trực tiếp hóa thân thành lỗ đen, điều từng được nghi ngờ với N6946-BH1, một ngôi sao siêu sáng đột ngột biến mất năm 2015.

TIN CŨ HƠN
Con người có thể du hành xuôi hoặc ngược thời gian?

Con người có thể du hành xuôi hoặc ngược thời gian?

Trong phim khoa học viễn tưởng, các nhân vật sử dụng những cỗ máy đặc biệt, thậm chí nhảy vào một chiếc ô tô tương lai để du hành ngược hoặc xuôi thời gian.

Đăng ngày: 15/12/2025
Thuyết Big Bang sụp đổ, chuyện gì xảy ra với vũ trụ?

Thuyết Big Bang sụp đổ, chuyện gì xảy ra với vũ trụ?

Nhà vật lý plasma và thiên văn nổi tiếng Eric Lerner đã gây chấn động giới khoa học khi cho rằng vụ nổ Big Bang chưa bao giờ xảy ra.

Đăng ngày: 14/12/2025
Mặt trăng đang dần rời xa Trái đất: Khi nào nó biến mất?

Mặt trăng đang dần rời xa Trái đất: Khi nào nó biến mất?

Các nhà khoa học đã tính toán những điều xảy ra trong tương lai trước thực tế là Mặt trăng đang di chuyển ngày một xa khỏi Trái đất và cũng đang khiến hành tinh của chúng ta quay chậm lại.

Đăng ngày: 14/12/2025
“Mặt trăng thứ hai” bằng vàng hiện ra giữa lòng Trái đất?

“Mặt trăng thứ hai” bằng vàng hiện ra giữa lòng Trái đất?

Những cấu trúc khổng lồ trông như 2 lục địa ngầm vươn lên từ lõi Trái đất, gây hoang mang trong giới khoa học nhiều năm qua, có thể là vàng và bạch kim cổ đại từ "Mặt trăng thứ hai".

Đăng ngày: 13/12/2025
Giới hạn tốc độ mới cho những vụ va chạm khắc nghiệt nhất trong vũ trụ

Giới hạn tốc độ mới cho những vụ va chạm khắc nghiệt nhất trong vũ trụ

Các nhà nghiên cứu đã xác định được giới hạn tốc độ mới cho những vụ va chạm khắc nghiệt nhất trong vũ trụ.

Đăng ngày: 13/12/2025
Hệ Mặt Trời phức tạp hơn nhiều so với chúng ta nghĩ

Hệ Mặt Trời phức tạp hơn nhiều so với chúng ta nghĩ

Là sinh vật có trí tuệ tiên tiến duy nhất trong Hệ Mặt Trời, con người đã tồn tại trên Trái Đất được 5 triệu năm.

Đăng ngày: 13/12/2025
Hành tinh chứa được 1.321 Trái đất bên trong đâm vào Mặt trời, chuyện gì sẽ xảy ra?

Hành tinh chứa được 1.321 Trái đất bên trong đâm vào Mặt trời, chuyện gì sẽ xảy ra?

Chúng ta đều biết hậu quả khủng khiếp khi một ngôi sao chổi va vào Trái đất. Thế nhưng, nếu sao Mộc đâm vào Mặt trời thì chuyện gì sẽ xảy ra?

Đăng ngày: 11/12/2025
Khoa Học News