Những nơi nào trên thế giới có tục đốt vía cô dâu?

Việc những nền văn hóa ở gần nhau về mặt địa lý và có sự giao thoa mạnh mẽ trong quá khứ có nét tương đồng không phải là chuyện lạ. Tuy nhiên, sự tương đồng trong một tục lệ giữa 2 cộng đồng cách nhau cả nửa vòng trái đất thì thực sự hiếm thấy.

Đôi nét về người Ticuna

Ticuna là một bộ tộc bản địa ở Nam Mỹ, hiện thuộc các nước Brazil, Colombia và Peru. Họ là bộ lạc đông dân nhất trong rừng Amazon và còn có tên gọi khác là Magüta, Tucuna hoặc Tikuna. Họ sống trong một vùng đất rất khép kín và cách xa nguồn nước, bị bao xung quanh bởi lãnh thổ nhiều bộ lạc khác.

Vì hoàn cảnh địa lý đó, người Ticuna có nguồn gene và vốn văn hóa rất độc đáo so với các sắc dân còn lại. Rào cản địa lý cũng bảo vệ họ khỏi nhiều biến chuyển của thời cuộc và duy trì được nền văn hóa gốc không bị tổn hại.


Người Ticuna đang tham gia một lễ hội truyền thống.

Ngày nay, người Ticuna đã hội nhập vào cuộc sống hiện đại nhưng vẫn duy trì nhiều nét văn hóa lâu đời. Dù đã ăn vận theo lối quần áo của phương Tây, thỉnh thoảng họ vẫn mặc trang phục truyền thống được làm từ vỏ cây trong các lễ hội hoặc biểu diễn cho du khách. Ngôn ngữ Ticuna được ký âm bằng chữ Latin và họ có truyền thống thờ shaman giáo.

Đời sống tinh thần của người dân Ticuna khá phong phú. Nhiều câu chuyện cổ và tục thờ thần vẫn được duy trì đến ngày nay. Chẳng hạn, họ tin rằng Ta'e là vị thần bảo hộ và cai quản các mối quan hệ của loài người trên thế gian; bên cạnh đó là nhiều câu chuyện về các vị anh hùng trừ quỷ.

Tục nhảy qua lửa và nghi lễ Pelazon

Người Ticuna thực hành nghi lễ Pelazon, trong đó các cô gái sẽ tham gia một số hoạt động truyền thống để chứng minh mình đã đến tuổi cập kê. Vào cuối kỳ kinh đầu tiên của mình, các cô gái trẻ sẽ mặc một bộ lễ phục làm từ lông đại bàng và vỏ ốc sên. Sau đó, họ sẽ được sơn cả người màu đen, vén tóc rồi vẽ hình biểu tượng bộ lạc lên đầu.


Một cô gái người Ticuna.

Sau khi chuẩn bị xong, các cô gái sẽ thực hiện nghi lễ nhảy qua một ngọn lửa trong suốt 4 ngày liền. Chỉ khi hoàn thành, họ mới được công nhận là đã trưởng thành và đủ điều kiện kết hôn với một chàng trai ngoại tộc.

Mặc dù có sự khác biệt về ý nghĩa khi tục "đốt vía" của người Ticuna mang biểu tượng của sự trưởng thành về thể xác và tinh thần, không khó để thấy sự tương đồng của nó với tục đốt vía cho các cô dâu trước khi về nhà chồng, vốn là một nghi lễ với niềm tin sẽ loại bỏ những điều không may.

Còn ở đâu có tục lệ tương tự?

Nếu như truyền thống nhảy qua lửa của người Ticuna có sự khác biệt về ý nghĩa với tục đốt vía, thì một nghi lễ tương tự của người Ba Tư cổ vẫn duy trì đến ngày nay sẽ làm bạn bất ngờ.

Theo đó, người Ba Tư cổ (sinh sống tại Iran và một số nước Trung Đông ngày nay) có một nghi lễ tên Chaharshanbe Suri được thực hiện trước thềm năm mới. Theo đó, họ sẽ quây quần lại trước một đống lửa trong ngày tất niên. Khi hoàng hôn buông xuống, mọi người cùng nhảy qua lửa và hát một câu truyền thống.


Lễ hội Chaharshanbe Suri.

Nghi thức được cho là sẽ thanh tẩy những điều không may còn vướng bận của năm trước để đón mừng những điều tốt đẹp, may mắn cho một năm mới sắp đến.

TIN CŨ HƠN
Tìm hiểu về con cá bằng sắt Lucky Fish giúp ngăn ngừa thiếu máu

Tìm hiểu về con cá bằng sắt Lucky Fish giúp ngăn ngừa thiếu máu

Tham khảo thêm tài liệu và giải thích rõ hơn về quá trình phát triển của con cá Lucky Fish này cũng như những lợi ích mà nó mang lại.

Đăng ngày: 04/11/2025
Các thanh gươm sắc bén và lợi hại của dân tộc Việt Nam một thời

Các thanh gươm sắc bén và lợi hại của dân tộc Việt Nam một thời

Lịch sử chiến trận của Việt Nam đã tạo ra những thanh gươm sắc bén đáp ứng nhu cầu thời đại, giúp bảo vệ bờ cõi dân tộc trước các thế lực ngoại xâm.

Đăng ngày: 03/11/2025
Tộc người đầu tiên tiến hóa để lặn sâu 70 mét

Tộc người đầu tiên tiến hóa để lặn sâu 70 mét

Người Bajau hiện sống ở Indonesia sở hữu lá lách lớn khác thường phù hợp với hoạt động bắt cá dưới biển.

Đăng ngày: 03/11/2025
Tìm hiểu về lễ hội Halloween

Tìm hiểu về lễ hội Halloween

Ngày lễ Halloweem xuất phát từ một nghi lễ ở các nước phương Tây, vào ngày 31 tháng 10 hàng năm, ngay đêm trước lễ các thánh Nam Nữ.

Đăng ngày: 02/11/2025
Những biểu tượng bí ẩn và đáng sợ trong ngày Halloween huyền bí

Những biểu tượng bí ẩn và đáng sợ trong ngày Halloween huyền bí

Halloween được cho là có cách đây khoảng 2.000 năm và gắn liền với ngày lễ hội này là những biểu tượng đáng sợ như mèo đen, dơi, phù thủy, đèn lồng, bí ngô, vạc đựng linh hồn...

Đăng ngày: 02/11/2025
Những đêm hội ma quỷ

Những đêm hội ma quỷ "quậy tưng bừng" từ Đông sang Tây

Bên cạnh Halloween, vẫn còn rất nhiều lễ hội ma quỷ khác diễn ra ở khắp nơi trên thế giới. Cùng tìm hiểu một vài những lễ hội ma quỷ nổi tiếng trên toàn thế giới dưới đây.

Đăng ngày: 02/11/2025
Lễ hội ma Halloween và những điều bạn chưa biết

Lễ hội ma Halloween và những điều bạn chưa biết

Halloween là lễ hội thường niên diễn ra vào cuối tháng 10 đầu tháng 11, nhưng đó là lễ hội để tưởng niệm cái gì? Tại sao người ta phải hoá trang và ăn mặc gớm ghiếc đến thế?

Đăng ngày: 01/11/2025
Khoa Học News