Bất ngờ về lục địa đầu tiên "xuyên thủng" đại dương Trái đất

Một nghiên cứu mới đã đẩy lùi thời điểm lục địa đầu tiên xuất hiện ngược về hàng trăm triệu năm, với cách thức trồi lên khỏi đại dương hết sức kỳ lạ và bí ẩn.

Nghiên cứu vừa công bố trên tạp chí khoa học PNAS khẳng định thời điểm Trái đất có lục địa đầu tiên là 3,2 đến 3,3 tỉ năm trước, dựa trên các "túi đá trầm tích" được tìm thấy ở Ấn Độ và Úc. Trước đây, người ta cho rằng mãi đến 2,5 tỉ năm trước Trái đất mới có lục địa.


Một trong các khối đá cổ đại được nghiên cứu - (Ảnh: Đại học Monash)

Theo SciTech Daily, các nhà khoa học dẫn đầu bởi tiến sĩ Priyadarshi Chowdhury từ Trường Trái đất thuộc Đại học Monash (Úc) xác định đá trầm tích từ 2 địa điểm nói trên đều cùng thời kỳ. Để xác định niên đại, họ đã tìm kiếm các tinh thể nhỏ gọi là zircons, chứa nguyên tố phóng xạ uranium.

Quá trình quét laser zircons sẽ tiết lộ thành phần hóa học của chúng, thông qua một kỹ thuật gọi là khối phổ để kiểm tra tỉ lệ uranium và chì. Dựa vào tỉ lệ uranium bị phân hủy thành chì, tuổi của đá được tiết lộ. Nó cho thấy đá ở Ấn Độ và Úc đã "nhìn thấy thế giới" từ 3,2 đến 3,3 tỉ năm trước!

Nhưng theo Live Science, điều kỳ lạ nằm ở chỗ vào thời điểm đó, Trái đất chưa có kiến tạo mảng kiểu hiện đại. Vậy thứ gì đã đưa lục địa đầu tiên xuyên thủng đại dương cổ đại?

Để trả lời câu hỏi đó, các nhà khoa học đã dựng nên mô hình máy tính dựa nên dữ liệu địa chất và cổ từ, tái tạo các điều kiện hình thành nên các tảng đá bí ẩn và hành trình đi qua đại dương của chúng.

Mô hình cho thấy khoảng 3,5 đến 3,2 tỉ năm trước, các chùm magma nón bên dưới lớp vỏ hành tinh khiến các phần của craton - các tấm lục địa sơ khai - dày lên, trở nên giàu vật liệu nhẹ, nổi như silica và thạch anh. Điều này khiến chúng "dày về mặt vật lý và nhẹ về mặt hóa học" so với lớp đá dày đặc xung quanh và dần dần cả khối đá nổi lên khỏi mặt nước.

Địa điểm tìm thấy dấu vết lục địa sớm ở Ấn Độ là một khu vực gọi là Singhbhum Craton; ngoài ra còn có khu vực Kaapvaal Craton ở Nam Phi, Pilbara Cration ở Úc. Tất cả đều có tuổi đời ít nhất là 3 tỉ năm, dù chưa rõ cái nào mới là đại diện của lục địa đầu tiên.

TIN CŨ HƠN
Lý giải hiện tượng lá cây đổi màu vào mùa thu

Lý giải hiện tượng lá cây đổi màu vào mùa thu

Nhớ lại từ những kiến thức sinh học ở trường phổ thông, chúng ta đều biết rằng, màu xanh của lá cây có được là do chất diệp lục tạo nên. Khi tiết trời chuyển sang thu, lá bắt đầu chuyển sang màu vàng hoặc đỏ.

Đăng ngày: 28/12/2025
Đáp án của các nhà khoa học: Gà có trước trứng!

Đáp án của các nhà khoa học: Gà có trước trứng!

Việc phát hiện một loại chất protein đặc biệt đã giúp các nhà khoa học trả lời cho câu hỏi chưa tìm được lời đáp trong suốt hàng ngàn năm qua.

Đăng ngày: 28/12/2025
Các kim loại quý hiếm nhất hành tinh

Các kim loại quý hiếm nhất hành tinh

Vàng, kim cương thường được mọi người biết đến là những kim loại quý hiếm và đắt đỏ trên thế giới.

Đăng ngày: 28/12/2025
Những món ăn Giáng sinh vòng quanh thế giới

Những món ăn Giáng sinh vòng quanh thế giới

Người Đức thưởng thức bánh tráng miệng stollen kết hợp từ hoa quả khô và bột hạnh nhân, người Ba Lan ăn món cải bắp hầm còn dân Rumani lại ăn canh thịt viên vào dịp Giáng sinh.

Đăng ngày: 27/12/2025
Người Maya, Inca, và Aztec thực sự là ai?

Người Maya, Inca, và Aztec thực sự là ai?

Người Maya, Inca, và Aztec đã tạo dựng nên ba nền văn minh cổ đại hùng mạnh, tồn tại ở Mexico và xuyên suốt vùng Nam Mỹ trong hàng trăm, hay hàng ngàn năm về trước.

Đăng ngày: 27/12/2025
Cấu tạo và nguyên lý hoạt động của lò vi sóng

Cấu tạo và nguyên lý hoạt động của lò vi sóng

Lò vi sóng ngày càng trở nên quen thuộc trong các gia đình, nó rất linh hoạt, là loại bếp tiết kiệm thời gian nhờ bức xạ vi ba đốt nóng thức ăn phục vụ cho nhu cầu ăn uống của con người.

Đăng ngày: 26/12/2025
Những điều bạn chưa biết về súng AK-47

Những điều bạn chưa biết về súng AK-47

AK-47 kể từ khi chính thức được đưa vào sử dụng năm 1949 cho đến nay vẫn luôn nắm giữ vị trí là khẩu súng trường phổ biến nhất và mang lại hiệu quả sử dụng cao nhất ở khắp nơi trên thế giới.

Đăng ngày: 26/12/2025
Khoa Học News