Phát hiện 15 xác ướp chim ưng không đầu trong ngôi đền Ai Cập cổ đại

Khi khai quật một ngôi đền Ai Cập cổ đại tại thành phố Berenike, các nhà khảo cổ đã phát hiện 15 xác ướp chim ưng nhưng không có đầu.


Xác ướp chim ưng được tìm thấy ở Ai Cập. (Ảnh: Creative Commons).

Nhóm nhà khảo cổ Tây Ban Nha và Ba Lan đã công bố những phát hiện của họ trong khuôn khổ dự án khảo cổ Sikait tại Berenike trên tạp chí American Journal of Archaeology.

Báo cáo cung cấp thông tin chi tiết ngôi đền mới Ai Cập cổ đại được khai quật có niên đại từ thế kỷ IV đến thế kỷ VI. Các chuyên gia đã tìm thấy 15 xác ướp chim ưng chôn xung quanh một cái bệ, hầu hết chúng đều không có đầu. Vì vậy, họ đặt tên cho ngôi đền là “Đền Chim ưng”.

“Đền Chim ưng” nằm trong Khu phức hợp phía Bắc, một trong những tòa nhà quan trọng nhất của thành phố Berenike cổ đại. Berenike là một cảng biển cổ đại đã bị bỏ hoang từ lâu trên bờ Biển Đỏ giáp với sa mạc phía Đông của Ai Cập.


Các chuyên gia đã tìm thấy 15 xác ướp chim ưng không có đầu chôn xung quanh một cái bệ.

Cơ đốc giáo đã trở thành tôn giáo chính thức được công nhận ở tất cả các vùng Đế chế La Mã, bao gồm cả Ai Cập. Tuy nhiên, “Đền Chim ưng” được xây dựng bởi người Blemmyes, một dân tộc du mục đã thành lập vương quốc của riêng họ ở Lower Nubia (miền nam Ai Cập và Sudan) vào cuối thế kỷ thứ IV.

Thể hiện tinh thần độc lập, Blemmyes vẫn trung thành với các truyền thống tôn giáo cổ đại và bảo tồn hệ thống tín ngưỡng siêu hình, trái ngược với tín ngưỡng La Mã hậu thế kỷ thứ IV.

Việc phát hiện ra ngôi đền của họ ở Berenike cho thấy Blemmyes có sự hiện diện đủ mạnh trong vùng đất La Mã để tôn sùng bất kỳ loại tôn giáo nào họ muốn, bất chấp mọi lệnh cấm có thể được ban hành từ thủ đô La Mã xa xôi.

Những khám phá trước đây ở Thung lũng sông Nile, Ai Cập cho thấy chim ưng được thờ phụng trong thời cổ đại. Tuy nhiên, đây là lần đầu tiên các nhà khảo cổ học phát hiện ra một nhóm xác ướp chim ưng được chôn cùng nhau bên trong một ngôi đền.


Ví dụ về xác ướp chim ưng. (Ảnh: Ancient Origins).

Cùng với 15 xác ướp chim ưng, các nhà khảo cổ còn khai quật được một bộ sưu tập trứng chim ưng chưa vỡ. Khám phá này thực sự chưa từng có tiền lệ.

Giới chuyên gia nhận định điều này tiết lộ một nghi lễ chưa từng được biết đến của dân tộc du mục Blemmyes. Nghi lễ này có thể liên quan đến việc thờ cúng thần Khonsu (thần Mặt trăng của Ai Cập), vị thần thường được miêu tả có đầu chim ưng, thân người.

Một phát hiện đáng chú ý được tìm thấy trong số những đồ tạo tác của ngôi đền là tấm bia có dòng chữ “Luộc đầu ở đây là sai trái”. Lời thông báo này đề cập đến việc luộc đầu của những con vật được tìm thấy trong ngôi đền, một hành động bị coi là phạm tội.


Tấm bia được tìm thấy trong số những đồ tạo tác của ngôi đền. (Ảnh: Ancient Origins).

Giáo sư Joan Oller Guzmán, trưởng dự án Sikait, cho biết: “Tất cả những yếu tố này chỉ ra các hoạt động nghi lễ căng thẳng kết hợp truyền thống Ai Cập với những đóng góp của dân tộc Blemmyes.

Các nghi lễ này được duy trì bởi một cơ sở thần học có thể liên quan đến việc thờ cúng thần Khonsu (thần Mặt trăng của Ai Cập). Những khám phá này giúp chúng ta mở rộng kiến thức về Blemmyes, những người bán du mục sống ở sa mạc phía Đông trong thời kỳ Đế chế La Mã suy tàn”.

TIN CŨ HƠN
Kiếm báu vẫn sáng bóng sau 2700 năm của Việt Vương Câu Tiễn

Kiếm báu vẫn sáng bóng sau 2700 năm của Việt Vương Câu Tiễn

Thanh kiếm Câu Tiễn được làm từ đồng và thiếc vẫn giữ được độ sắc bén và sáng bóng sau hàng nghìn năm tồn tại.

Đăng ngày: 26/11/2025
Trung Quốc phát hiện thanh kiếm cổ 2000 năm bằng đồng xanh như mới

Trung Quốc phát hiện thanh kiếm cổ 2000 năm bằng đồng xanh như mới

Khi khai quật các nhà khảo cổ đều thấy bất ngờ khi phát hiện một thanh kiếm cổ bằng đồng xanh không hề bị gỉ sét, màu sắc vẫn như mới sau hơn 2000 năm.

Đăng ngày: 26/11/2025
Tìm thấy hóa thạch 66 triệu năm tuổi ngoài trung tâm thương mại tại Bangkok

Tìm thấy hóa thạch 66 triệu năm tuổi ngoài trung tâm thương mại tại Bangkok

Một người mua sắm đã phát hiện hóa thạch của các sinh vật biển, được cho là đã chết cách đây 66 triệu năm, trên lối đi bộ bên ngoài một trung tâm thương mại ở Thái Lan.

Đăng ngày: 24/11/2025
Sa-Nakht: Pharaoh khổng lồ từng trị vì Ai Cập cổ đại 5000 năm trước là ai?

Sa-Nakht: Pharaoh khổng lồ từng trị vì Ai Cập cổ đại 5000 năm trước là ai?

Sanakht là một vị vua Ai Cập thuộc vương triều thứ ba của thời kỳ Cổ Vương quốc. Vị trí của ông trong biên niên sử lại rất không chắc chắn.

Đăng ngày: 23/11/2025
Gươm báu Viking 1.200 tuổi phát lộ dưới cổ đạo

Gươm báu Viking 1.200 tuổi phát lộ dưới cổ đạo

Một người leo núi Na Uy tình cờ phát hiện thanh gươm tuổi đời hơn một thiên niên kỷ trong lúc đi bộ trên một con đường cổ.

Đăng ngày: 23/11/2025
Dung mạo Vương Chiêu Quân được phục hồi nguyên gốc, cư dân mạng sốc không dám tin vào mắt mình

Dung mạo Vương Chiêu Quân được phục hồi nguyên gốc, cư dân mạng sốc không dám tin vào mắt mình

Một trong tứ đại mỹ nhân Trung Hoa với vẻ đẹp “chim sa” sở hữu diện mạo thực tế như thế nào?

Đăng ngày: 22/11/2025

"Tái sinh" thiếu nữ xuyên không từ thế giới 31.000 năm trước

Các nhà khoa học đã phục dựng dung nhan của hài cốt được phân loại là nam giới khi khai quật cách đây 140 năm, bất ngờ khi người lộ diện là một thiếu nữ mới 17 tuổi.

Đăng ngày: 21/11/2025
Khoa Học News