Phát hiện "bàn thờ đầu lâu" hơn 1.000 năm trong hang động ở Mexico
Khoảng 150 đầu lâu mất răng được tìm thấy trong hang ở bang Chiapas, nhiều khả năng thuộc về nạn nhân của các nghi lễ hiến tế cổ xưa.
Năm 2012, khi phát hiện khoảng 150 hộp sọ người trong một hang động ở bang Chiapas, Mexico, cảnh sát địa phương ban đầu cho rằng đây là hiện trường một vụ án. Tuy nhiên, nghiên cứu cho thấy những người này không chết gần đây, Live Science hôm 30/4 đưa tin. Thay vào đó, các hộp sọ tồn tại từ thời tiền Tây Ban Nha, khoảng năm 900 đến 1200, và rất có thể là nạn nhân của nghi lễ hiến tế.
Khoảng 150 hộp sọ người được phát hiện trong hang động ở bang Chiapas, Mexico năm 2021. (Ảnh: Viện Nhân chủng học và Lịch sử Quốc gia Mexico)
Sau khi phát hiện, các chuyên gia chuyển xương ra khỏi hang động và đưa đến thủ phủ Tuxtla Gutiérrez của bang Chiapas. Tại đây, cảnh sát và Viện Nhân chủng học lịch sử Quốc gia Mexico (INAH) phối hợp cùng điều tra. Các hộp sọ được phát hiện trong một khu vực khét tiếng về bạo lực và buôn người. Bên cạnh đó, cũng không có dấu hiệu rõ ràng cho thấy ngay người chết thuộc thời kỳ tiền Tây Ban Nha.
Sau khi phân tích, nhóm nghiên cứu INAH xác định các hộp sọ đã hơn 1.000 năm tuổi, chủ yếu thuộc về phụ nữ trưởng thành, ngoại trừ xương của ba trẻ sơ sinh. Ngoài ra, không hộp sọ nào còn răng.
Điều này cho thấy một tzompantli hay "bàn thờ đầu lâu" từng tồn tại trong hang, theo Javier Montes de Paz, nhà nhân chủng học tại INAH, người giúp xác định niên đại hộp sọ. Lý do là xương trong hang hầu hết là hộp sọ hoặc mảnh vỡ của hộp sọ và không có bộ xương hoàn chỉnh nào.
Tzompantli là giá đỡ làm bằng gỗ mà người Aztec và các nền văn hóa khác ở Trung Bộ châu Mỹ cổ đại dùng để trưng bày hộp sọ của các nạn nhân hiến tế. Đầu của họ bị đâm xuyên qua thái dương và đặt lên cọc giống như những hạt trên bàn tính, theo học giả Juanita Garciagodoy, người từng giảng dạy tại khoa tiếng Tây Ban Nha của Đại học Macalesteresota. Nhóm nhà khoa học đã tìm thấy dấu vết của những cọc gỗ bên cạnh các hộp sọ, cung cấp thêm bằng chứng về một tzompantli.
Đây không phải là lần đầu tiên tzompantli được phát hiện ở Chiapas. Những năm 1980, người ta cũng phát hiện 124 đầu lâu - tất cả đều mất răng - trong hang Banquetas. Tương tự, vào năm 1993, trong quá trình khám phá hang Devil's Tapesco, người ta tìm thấy 5 hộp sọ được cho là bị đặt trên khung gỗ. Montes de Paz nhấn mạnh sự cần thiết của việc tiếp tục nghiên cứu khảo cổ trong khu vực và cho biết, nếu các cá nhân phát hiện những địa điểm như vậy, họ nên liên hệ ngay với chính quyền hoặc INAH.
Mộ cổ cháu gái Hoàng hậu Trung Hoa và bí ẩn 4 chữ "người mở sẽ chết" trên nắp quan tài
Tây An được xem là một trong những nơi lưu giữ cổ vật nổi tiếng của Trung Quốc qua nhiều triều đại.
Bằng chứng cho thấy con người tiến hóa từ cá
Mới đây, các nhà cổ sinh vật học đã tìm ra mối liên hệ giữa vây cá và tay người, góp phần khẳng định nguồn gốc tiến hóa từ cá của chúng ta.
Hai cỗ xe ngựa bằng đồng lớn nhất trong lăng mộ Tần Thủy Hoàng sống động đến kinh ngạc
Một trong những phát hiện đáng kinh ngạc nhất trong lăng mộ Tần Thủy Hoàng, hoàng đế Trung Hoa đầu tiên, là hai cỗ xe ngựa được đúc bằng đồng.
Loại chữ bí truyền chưa được giải mã của thầy tu Ai Cập cổ
Khoảng năm 2.700 TCN, người Ai Cập cổ đại sáng tạo ra loại chữ viết mới được giản lược từ chữ tượng hình, được gọi là chữ Thầy tu.
Tìm thấy hang khổng lồ "do quái vật đào" ở Brazil
Hơn 1.500 đường hầm khổng lồ đã được phát hiện khiến chuyên gia đặt ra nhiều câu hỏi về loại quái vật thời tiền sử.
Bí ẩn di tích hai thành cổ lớn Harappa và Mohenjo Daro ở Ấn Độ
Trước thế kỷ XVIII, mọi người ngạc nhiên rằng, dòng sông ẩn mình trên sa mạc ít người biết đến này lại có một quá khứ huy hoàng sánh ngang với nền văn minh Ai Cập cổ.
