Phát hiện "bàn thờ đầu lâu" hơn 1.000 năm trong hang động ở Mexico

Khoảng 150 đầu lâu mất răng được tìm thấy trong hang ở bang Chiapas, nhiều khả năng thuộc về nạn nhân của các nghi lễ hiến tế cổ xưa.

Năm 2012, khi phát hiện khoảng 150 hộp sọ người trong một hang động ở bang Chiapas, Mexico, cảnh sát địa phương ban đầu cho rằng đây là hiện trường một vụ án. Tuy nhiên, nghiên cứu cho thấy những người này không chết gần đây, Live Science hôm 30/4 đưa tin. Thay vào đó, các hộp sọ tồn tại từ thời tiền Tây Ban Nha, khoảng năm 900 đến 1200, và rất có thể là nạn nhân của nghi lễ hiến tế.


Khoảng 150 hộp sọ người được phát hiện trong hang động ở bang Chiapas, Mexico năm 2021. (Ảnh: Viện Nhân chủng học và Lịch sử Quốc gia Mexico)

Sau khi phát hiện, các chuyên gia chuyển xương ra khỏi hang động và đưa đến thủ phủ Tuxtla Gutiérrez của bang Chiapas. Tại đây, cảnh sát và Viện Nhân chủng học lịch sử Quốc gia Mexico (INAH) phối hợp cùng điều tra. Các hộp sọ được phát hiện trong một khu vực khét tiếng về bạo lực và buôn người. Bên cạnh đó, cũng không có dấu hiệu rõ ràng cho thấy ngay người chết thuộc thời kỳ tiền Tây Ban Nha.

Sau khi phân tích, nhóm nghiên cứu INAH xác định các hộp sọ đã hơn 1.000 năm tuổi, chủ yếu thuộc về phụ nữ trưởng thành, ngoại trừ xương của ba trẻ sơ sinh. Ngoài ra, không hộp sọ nào còn răng.

Điều này cho thấy một tzompantli hay "bàn thờ đầu lâu" từng tồn tại trong hang, theo Javier Montes de Paz, nhà nhân chủng học tại INAH, người giúp xác định niên đại hộp sọ. Lý do là xương trong hang hầu hết là hộp sọ hoặc mảnh vỡ của hộp sọ và không có bộ xương hoàn chỉnh nào.

Tzompantli là giá đỡ làm bằng gỗ mà người Aztec và các nền văn hóa khác ở Trung Bộ châu Mỹ cổ đại dùng để trưng bày hộp sọ của các nạn nhân hiến tế. Đầu của họ bị đâm xuyên qua thái dương và đặt lên cọc giống như những hạt trên bàn tính, theo học giả Juanita Garciagodoy, người từng giảng dạy tại khoa tiếng Tây Ban Nha của Đại học Macalesteresota. Nhóm nhà khoa học đã tìm thấy dấu vết của những cọc gỗ bên cạnh các hộp sọ, cung cấp thêm bằng chứng về một tzompantli.

Đây không phải là lần đầu tiên tzompantli được phát hiện ở Chiapas. Những năm 1980, người ta cũng phát hiện 124 đầu lâu - tất cả đều mất răng - trong hang Banquetas. Tương tự, vào năm 1993, trong quá trình khám phá hang Devil's Tapesco, người ta tìm thấy 5 hộp sọ được cho là bị đặt trên khung gỗ. Montes de Paz nhấn mạnh sự cần thiết của việc tiếp tục nghiên cứu khảo cổ trong khu vực và cho biết, nếu các cá nhân phát hiện những địa điểm như vậy, họ nên liên hệ ngay với chính quyền hoặc INAH.

TIN CŨ HƠN
Phát hiện mộ cổ 2.000 năm, giật mình sinh vật sống bên trong bò ra

Phát hiện mộ cổ 2.000 năm, giật mình sinh vật sống bên trong bò ra

Đây là lần đầu tiên nhóm chuyên gia này đào được một sinh vật sống từ một ngôi mộ cổ hơn 2.000 năm.

Đăng ngày: 30/08/2025
Màn bí ẩn về nơi chôn cất Thành Cát Tư Hãn

Màn bí ẩn về nơi chôn cất Thành Cát Tư Hãn

Nơi chôn cất Thành Cát Tư Hãn từ lâu đã trở thành chủ đề gây tranh cãi. Theo sử sách lưu truyền, người lập nên đế chế Mông Cổ yêu cầu được chôn trong một ngôi mộ vô danh.

Đăng ngày: 24/08/2025
Người thượng cổ biến đổi gen lúa nước từ 10.000 năm trước

Người thượng cổ biến đổi gen lúa nước từ 10.000 năm trước

Một nghiên cứu vừa được công bố chứng tỏ, người thượng cố cách đây 10.000 năm là “nhà khoa học” biến đổi gen lúa nước ngày nay.

Đăng ngày: 20/08/2025
Quét CT

Quét CT "thần vệ nữ Willendorf": Phát hiện bí mật choáng về báu vật vô song

Sau khi dùng công nghệ quét micro-CT để xem xét bên trong bức tượng nữ thần, các nhà khoa học đã phát hiện điều bất ngờ.

Đăng ngày: 17/08/2025
Thủy quái Leviathan không còn là huyền thoại

Thủy quái Leviathan không còn là huyền thoại

Các nhà nghiên cứu vừa phát hiện những dấu tích hóa thạch của một con cá voi cổ đại với bộ răng to lớn đáng sợ.

Đăng ngày: 15/08/2025
Cá Dunkleosteus:

Cá Dunkleosteus: "Kẻ hủy diệt" của kỷ Devon

Trước khi loài khủng long xuất hiện, Trái Đất cũng từng tồn tại rất nhiều loài động vật được mệnh danh là sát thủ khét tiếng, trong số đó có rất nhiều loài đến từ đại dương và cá Dunkleosteus là một trong số đó.

Đăng ngày: 15/08/2025
Chiếc cốc nano đi trước thời đại của người La Mã

Chiếc cốc nano đi trước thời đại của người La Mã

Chiếc cốc 1.600 năm tuổi từ thời La Mã cổ đại có màu xanh ngọc khi ánh sáng chiếu từ phía trước và chuyển sang màu đỏ khi ánh sáng chiếu từ phía sau.

Đăng ngày: 09/08/2025
Khoa Học News