Phát hiện bất ngờ về cơn bão lớn nhất kéo dài suốt 190 năm trong Hệ Mặt trời

Theo các nhà thiên văn học, những quan sát bất ngờ mà Hubble thực hiện trong hơn 90 ngày từ tháng 12 năm ngoái đến tháng 3 năm nay cho thấy Vết Đỏ Lớn không ổn định như vẻ ngoài của nó.

Vết Đỏ Lớn là một xoáy nghịch hay một luồng gió lớn trong bầu khí quyển sao Mộc xoay quanh một khu vực áp suất cao ở trung tâm dọc theo vành đai mây vĩ độ trung bình ở phía Nam của hành tinh này. Cơn bão tồn tại từ lâu này là cơn bão lớn nhất trong Hệ Mặt trời và có thể nhét vừa Trái đất bên trong nó.


Sự thay đổi của Vết Đỏ Lớn trên sao Mộc. (Ảnh: NASA/ESA/Amy Simon).

Mặc dù các cơn bão thường được coi là không ổn định nhưng Vết Đỏ Lớn đã tồn tại trong gần 2 thế kỷ. Tuy nhiên, những thay đổi quan sát được trong cơn bão dường như liên quan đến chuyển động và kích thước của nó.

Các hình ảnh tua nhanh đã cho thấy xoáy bão này "lắc lư" như thạch và co giãn theo thời gian. Các nhà nghiên cứu đã mô tả quan sát này trong một phân tích được công bố trên Tạp chí Khoa học Hành tinh.

"Mặc dù chúng tôi biết chuyển động của nó thay đổi một chút về kinh độ nhưng chúng tôi không ngờ kích thước của nó cũng dao động. Theo như chúng tôi biết, điều này chưa từng được phát hiện trước đây", chủ nhiệm nghiên cứu Amy Simon - một nhà khoa học hành tinh tại NASA cho hay.

Các nhà thiên văn học đã quan sát được đặc điểm màu đỏ thẫm này trên sao Mộc trong ít nhất 150 năm và đôi khi các quan sát dẫn đến những điều bất ngờ, bao gồm cả tiết lộ mới nhất rằng hình bầu dục của cơn bão có thể thay đổi kích thước, đôi khi trông gầy hơn hoặc béo hơn.

Gần đây, một nhóm các nhà thiên văn học đã nhìn vào trung tâm của Vết Đỏ Lớn bằng kính thiên văn James Webb để ghi lại các chi tiết mới bằng ánh sáng hồng ngoại. Các quan sát của kính Hubble được thực hiện bằng ánh sáng khả kiến và tia cực tím.

Đồng tác giả nghiên cứu Leigh Fletcher, Giáo sư khoa học hành tinh tại Đại học Leicester của Anh, cho biết: "Đối với những thiết bị hạn chế, những đám mây sọc và cơn bão đỏ nổi tiếng của sao Mộc có vẻ tĩnh tại, ổn định và tồn tại lâu dài trong nhiều năm. Nhưng khi quan sát kỹ hơn, chúng ta sẽ thấy sự biến đổi đáng kinh ngạc, với các kiểu thời tiết hỗn loạn phức tạp như bất kỳ thứ gì chúng ta có ở trên Trái đất. Các nhà khoa học hành tinh đã nỗ lực trong nhiều năm để xem xét các mô hình trong sự thay đổi này này, bất cứ điều gì cũng đều có thể giúp chúng ta nắm bắt được nền tảng vật lý trong hệ thống phức tạp này".

Những hiểu biết thu thập được thông qua các quan sát về những cơn bão lớn nhất trong Hệ Mặt trời của chúng ta có thể giúp các nhà khoa học hiểu được thời tiết sẽ như thế nào trên các ngoại hành tinh quay quanh các ngôi sao khác. Kiến thức đó có thể mở rộng hiểu biết của các nhà khoa học về các quá trình khí tượng vượt ra ngoài những gì chúng ta trải qua trên Trái đất.

TIN CŨ HƠN
Lần đầu tiên phát hiện lỗ đen

Lần đầu tiên phát hiện lỗ đen "ngủ đông" ẩn nấp gần Trái đất

Một nhóm khoa học gia có biệt danh cảnh sát lỗ đen đã phát hiện một vật thể kỳ dị, hoàn toàn vô hình lẩn trốn trong vùng không gian tối đen ngay bên ngoài thiên hà chứa Trái Đất Milky Way.

Đăng ngày: 26/10/2025
Các nhà khoa học phát hiện một hạt photon du hành ngược thời gian

Các nhà khoa học phát hiện một hạt photon du hành ngược thời gian

Thế giới lượng tử quả nhiên là một thế giới kỳ lạ, ở đó, không gì là không thể xảy ra.

Đăng ngày: 26/10/2025
Bí mật về dạng sống trong vũ trụ: Sự sống dựa trên silicon đáng sợ như thế nào?

Bí mật về dạng sống trong vũ trụ: Sự sống dựa trên silicon đáng sợ như thế nào?

Trong quá trình khám phá những bí ẩn của vũ trụ, các nhà khoa học đã phát hiện ra nhiều manh mối về sự sống.

Đăng ngày: 26/10/2025
Phát hiện

Phát hiện "mặt trăng nham thạch" ngoài Hệ Mặt trời

Các nhà thiên văn học tìm thấy bằng chứng về sự tồn tại của một mặt trăng chưa từng được biết tới với đầy rẫy núi lửa hoạt động.

Đăng ngày: 26/10/2025
Phát hiện một

Phát hiện một "Trái đất khác" cách chúng ta chỉ 72 năm ánh sáng

Một nhóm các nhà thiên văn học đến từ Mỹ và Nhật Bản đã tìm thấy một hành tinh mới giống Trái đất, quay quanh một ngôi sao lùn đỏ rất mát.

Đăng ngày: 25/10/2025
Gia tốc lỗ đen: Phương pháp mới, có thể giúp con người di chuyển nhanh hơn tốc độ ánh sáng!

Gia tốc lỗ đen: Phương pháp mới, có thể giúp con người di chuyển nhanh hơn tốc độ ánh sáng!

Gia tốc lỗ đen, vốn là một điều tưởng tượng trong khoa học viễn tưởng, nhưng ở thời điểm hiện tại, nó đang dần trở thành hiện thực.

Đăng ngày: 25/10/2025
Điều gì sẽ xảy ra nếu chúng ta không phải là nền văn minh tiên tiến đầu tiên trên Trái đất?

Điều gì sẽ xảy ra nếu chúng ta không phải là nền văn minh tiên tiến đầu tiên trên Trái đất?

Nhân loại luôn mong muốn khám phá được những điều bí ẩn trong quá khứ, và những nền văn minh tiên tiến trước chúng ta vẫn luôn là chủ đề được nhiều người quan tâm.

Đăng ngày: 24/10/2025
Khoa Học News