Phát hiện mới về Vết Đỏ Lớn trên sao Mộc từ kính viễn vọng Hubble
Các quan sát mới từ kính viễn vọng Hubble đã tiết lộ những điều thú vị về Vết Đỏ Lớn trên sao Mộc - cơn bão khổng lồ đã tồn tại suốt 190 năm.
Hình ảnh thu được cho thấy cơn bão này không hoàn toàn đứng yên như vẻ bề ngoài, mà thực chất dao động như thạch và thay đổi hình dạng, tương tự một quả bóng căng thẳng bị bóp méo.
Trong 90 ngày, từ tháng 12/2023 đến tháng 3/2024, Hubble đã ghi nhận những chuyển động bất thường của Vết Đỏ Lớn.
Cơn bão không chỉ thay đổi về tốc độ mà còn biến đổi kích thước. Nhà khoa học Amy Simon từ NASA cho biết: "Chúng tôi biết rằng chuyển động của cơn bão thay đổi theo thời gian, nhưng thật bất ngờ khi kích thước của nó cũng dao động. Đây là lần đầu tiên chúng tôi có đủ dữ liệu để quan sát điều này".
Vết Đỏ Lớn là cơn xoáy nghịch lớn nhất trong Hệ Mặt trời, đủ lớn để chứa Trái đất. Dù cơn bão này đã tồn tại gần hai thế kỷ, những thay đổi gần đây về chuyển động và hình dạng cho thấy cấu trúc của nó phức tạp hơn nhiều so với những gì chúng ta từng nghĩ.
Qua các hình ảnh tua nhanh, các nhà khoa học phát hiện cơn bão lắc lư và thay đổi kích thước theo thời gian. Những phát hiện này đã được công bố trong Tạp chí khoa học Hành tinh và trình bày tại cuộc họp thường niên của Ban khoa học hành tinh thuộc Hiệp hội Thiên văn học Mỹ.
Ngoài ra, các nhà thiên văn còn sử dụng kính viễn vọng không gian James Webb để quan sát Vết Đỏ Lớn qua ánh sáng hồng ngoại, trong khi Hubble tập trung vào ánh sáng khả kiến và tia cực tím. Kết quả cho thấy, trung tâm cơn bão lạnh, với các đám mây dày chứa amoniac, nước và khí phosphine – có thể là yếu tố tạo nên màu đỏ đặc trưng của nó.
Việc theo dõi những thay đổi trong cơn bão có thể giúp các nhà khoa học hiểu rõ hơn về các quá trình diễn ra trong bầu khí quyển của sao Mộc. (Nguồn: NASA)
Các nhà khoa học NASA theo dõi Vết Đỏ Lớn hằng năm thông qua chương trình OPAL, nhưng lần này, họ thực hiện những quan sát chi tiết hơn nhằm nghiên cứu sâu về sự thay đổi của cơn bão qua các tháng. Nhà khoa học Mike Wong từ Đại học California so sánh Vết Đỏ Lớn như một chiếc bánh sandwich quá đầy, bị ép bởi các luồng gió mạnh phía bắc và nam của sao Mộc.
Những phát hiện mới này không chỉ giúp hiểu rõ hơn về thời tiết trên sao Mộc mà còn mở ra cơ hội nghiên cứu các hành tinh ngoài Hệ Mặt trời.
Vết Đỏ Lớn đang dần thu hẹp
Trong thập kỷ qua, các nhà thiên văn học nhận thấy Vết Đỏ Lớn đang dần thu nhỏ. Dự đoán cho thấy cơn bão sẽ tiếp tục co lại đến khi đạt được hình dạng ổn định hơn và ít bị dao động. Nhà khoa học Amy Simon giải thích: "Hiện tại, cơn bão chiếm trọn dải vĩ độ của nó, nhưng khi co lại, các luồng gió sẽ giúp ổn định vị trí của nó".
Mặc dù kích thước thu hẹp, các nhà khoa học ghi nhận rằng tốc độ chuyển động của cơn bão không thay đổi nhiều. Thông qua quan sát kéo dài, họ phát hiện cơn bão không chỉ nhỏ lại mà còn thay đổi hình dạng, điều này có thể ảnh hưởng đến cách nó tương tác với các hệ thời tiết khác trên sao Mộc.
Leigh Fletcher, một nhà khoa học khác, nhấn mạnh: "Sự thay đổi hình dạng này có thể tác động đến cách mép xoáy của cơn bão va chạm với các hệ thời tiết khác". Ông cũng cho rằng việc theo dõi dài hạn các hệ thống khí quyển giúp khám phá thêm nhiều mô hình và cấu trúc tinh vi hơn trong thời tiết hỗn loạn.
Su-35 chụp được sao chổi 70.000 năm mới xuất hiện một lần?
Một phi công lái chiến đấu cơ Su-35 của không quân Nga được cho là đã chụp được sao chổi C/2023 A3 xuất hiện 70.000 năm một lần.
Hé lộ vệ tinh liên lạc của Trung Quốc phóng vào vũ trụ
Các chuyên gia cho biết vệ tinh Qianfan (Thiên Phàn, có nghĩa là " Ngàn cánh buồm") được Trung Quốc phóng gần đây sáng đến mức có thể nhìn thấy rõ bằng mắt thường vào ban đêm.
Vệ tinh tái sử dụng đầu tiên của Trung Quốc trở về
Vệ tinh Shijian 19 hạ cánh thành công xuống bãi đáp Dongfeng lúc 9h39 ngày 11/10 (giờ Hà Nội) tại khu tự trị Nội Mông.
Hé lộ cỗ máy khổng lồ Mechazilla: Công nghệ bí ẩn giúp SpaceX dễ dàng "tóm gọn" tên lửa lơ lửng giữa không trung
Chuyến bay thử nghiệm thứ năm của Starship đã khẳng định rằng Mechazilla không chỉ là một phương pháp hạ cánh mới mà còn là chìa khóa mở ra tương lai của việc tái sử dụng tên lửa.
NASA phóng tàu vũ trụ lên Mặt trăng của sao Mộc
NASA đã phóng tàu vũ trụ Europa Clipper tới Europa - Mặt trăng của sao Mộc - một trong những nơi đầy hứa hẹn nhất trong Hệ Mặt trời để tìm kiếm sự sống ngoài Trái đất.
Những điều lý thú về "Mặt trăng" thứ hai đang bay xung quanh Trái đất
Môt tiểu hành tinh đã bị lực hút của Trái đất giữ lại và trở thành Mặt trăng thứ hai, tuy nhiên, Mặt trăng nhỏ này chỉ làm bạn với Trái đất một thời gian trước khi tiếp tục du hành trong vũ trụ.
