Phát hiện dấu vết thiên thạch đâm xuống Trái đất sớm nhất

Các nhà khoa học tìm thấy những khối cầu đá niên đại 3,48 tỷ năm, hình thành khi thiên thạch đâm xuống mặt đất.


Bằng chứng về vụ va chạm thiên thạch cổ xưa nhất được tìm thấy trong một nhóm đá núi lửa và trầm tích ở Tây Australia. (Ảnh: Alamy).

Giáo sư Christian Köberl tại Đại học Vienna, Áo, cùng đồng nghiệp có thể đã phát hiện bằng chứng cổ xưa nhất về thiên thạch đâm xuống Trái đất. Kết quả nghiên cứu được trình bay tại Hội nghị Khoa học Hành tinh và Mặt trăng 2023 diễn ra tại Texas, Mỹ, từ ngày 13 - 17/3.

Trong các tảng đá niên đại 3,48 tỷ năm thuộc Hệ tầng Dresser, Tây Australia, nhóm chuyên gia tìm thấy những cấu trúc phù hợp với một vụ va chạm từ ngoài không gian. Đó là những khối cầu đá (spherule) với cấu trúc và thành phần hóa học cho thấy giả thuyết ngoài Trái đất có thể chính xác.

Việc tìm bằng chứng về những vụ va chạm thiên thạch cổ xưa trên Trái đất không hề đơn giản. Các mảng kiến tạo và sự xói mòn đã xóa bằng chứng về những sự kiện tạo nên thời sơ khai của hành tinh xanh. Hố va chạm lâu đời nhất từng ghi nhận là Yarrabubba ở Tây Australia, có niên đại 2,23 tỷ năm.

Tuy nhiên, có những khu vực trên Trái đất với các tảng đá cổ xưa hơn. Do đó, giới nghiên cứu cũng tìm kiếm bằng chứng gián tiếp về sự kiện thiên thạch đâm - ví dụ như khối cầu đá. Các khối cầu có thể hình thành theo vài cách khác nhau, một trong số đó là khi thiên thạch đâm xuống mặt đất và làm đá nóng chảy bắn văng lên, cứng lại thành những khối nhỏ.

Để xác định xem những khối cầu ở Hệ tầng Dresser có hình thành từ một vụ va chạm thiên thạch hay không, Köberl cùng đồng nghiệp sử dụng một loạt kỹ thuật tiên tiến để phân tích kết cấu và thành phần hóa học của chúng. "Các thành phần ngoài Trái đất chiếm đa số trong cấu tạo của những khối cầu này", ông cho biết.

Các thành phần đó bao gồm một lượng lớn iridium, một số đồng vị của osmium và đá spinel niken - crom. Chúng cũng có hình quả tạ hoặc giọt nước đặc trưng với nhiều bong bóng bên trong. Đây là những đặc điểm phổ biến ở khối cầu đá thiên thạch do cách chúng đông cứng lại sau va chạm. Những khối cầu đá mới phát hiện gần giống với những khối nhỏ hơn một chút mà các nhà nghiên cứu từng tìm được ở Australia và Nam Phi.

Việc tìm kiếm các vụ va chạm thiên thạch cổ xưa rất quan trọng vì giúp giới chuyên gia tái dựng lịch sử Trái đất. Các điều kiện trên Trái đất thời sơ khai phụ thuộc rất nhiều vào số lượng thiên thạch đâm xuống. Nhóm chuyên gia đang nỗ lực nghiên cứu thêm các mẫu đá chứa những khối cầu thiên thạch để hiểu thêm về vụ va chạm cổ xưa, từ đó hiểu thêm về lịch sử sơ khai của hành tinh xanh.

TIN CŨ HƠN
Chòm sao Song tử - Gemini

Chòm sao Song tử - Gemini

Chòm sao Song tử nằm ở phía Đông Bắc của chòm Liệp hộ, đối chọi với chòm sao Kim ngưu nằm ở phía Tây dải Ngân hà. Đây là một trong 12 chòm sao Hoàng đạo. Trong chòm này có 2 ngôi sao sáng Song tử alpha (Trung Q

Đăng ngày: 19/12/2025
Ở NASA có một vị trí chỉ cần tốt nghiệp cấp 3 đã làm được, ấy vậy mà nó rất quan trọng

Ở NASA có một vị trí chỉ cần tốt nghiệp cấp 3 đã làm được, ấy vậy mà nó rất quan trọng

Geogre Aldrich, người chịu trách nhiệm cho sức khỏe của phi hành gia tại NASA trong mấy chục năm qua bằng cách... ngửi mùi.

Đăng ngày: 19/12/2025
NASA phát hiện hành tinh có sự sống như trái đất

NASA phát hiện hành tinh có sự sống như trái đất

Cơ quan Hàng không Vũ trụ Mỹ (NASA) ngày 5/12 thông báo rằng chương trình không gian Kepler đã khẳng định một hành tinh nằm trong vùng "có thể có sự sống".

Đăng ngày: 19/12/2025
Xem mưa sao băng đẹp nhất năm vào sáng 14/12

Xem mưa sao băng đẹp nhất năm vào sáng 14/12

Trận mưa sao băng đẹp nhất trong năm Geminids (Song Tử) sẽ có thời điểm cực đại vào ngày 13 và 14/12 và đây sẽ là thời điểm lý tưởng nhất để người yêu thiên văn Việt Nam quan sát.

Đăng ngày: 18/12/2025
Chiều nay, Trái đất đi đến điểm viễn nhật,

Chiều nay, Trái đất đi đến điểm viễn nhật, "bỏ rơi" sao mẹ

Các tính toán cho thấy thời điểm chính xác mà Trái đất đi vào điểm viễn nhật là 7 giờ sáng theo giờ GMT, tương ứng với 14 giờ chiều 4-7 theo giờ Việt Nam.

Đăng ngày: 18/12/2025
Hướng dẫn chụp ảnh hiện tượng mưa sao băng

Hướng dẫn chụp ảnh hiện tượng mưa sao băng

Khác với các hiện tượng thiên văn khác như Nhật thực, Nguyệt thực hay sao chổi - Mưa sao băng là một hiện tượng xảy ra với tần suất khá nhiều và dễ gây hứng thú cho những người chưa từng được quan sát.

Đăng ngày: 18/12/2025
Vì sao thiên hà của chúng ta có tên gọi Milky Way?

Vì sao thiên hà của chúng ta có tên gọi Milky Way?

Chúng ta có rất nhiều tên gọi không chính thức cho các cảnh quan vũ trụ. Thỉnh thoảng chúng được đặt tên theo hình dạng mà ta nhìn thấy, ví dụ Tinh vân Đầu Ngựa.

Đăng ngày: 17/12/2025
Khoa Học News