Phát hiện hồ cổ đại lớn gấp 10 lần tất cả hồ nước ngày nay
Khoảng 10 triệu năm trước, biển Paratethys, hồ lớn nhất trong lịch sử Trái Đất, bao phủ diện tích lớn hơn biển Địa Trung Hải ngày nay.
Trên bản đồ hiện đại, biển Paratethys trải rộng từ dãy Alps phía trên Italy tới Kazakhstan ở trung tâm châu Á. Cho tới nay, giới nghiên cứu biết rất ít về nước triều lên và xuống của biển Paratethys khi còn tồn tại, nhưng nghiên cứu mới công bố hôm 1/6 trên tạp chí Scientific Reports xác định 4 chu kỳ khiến hồ nước co lại dưới tác động của biến động khí hậu, nhiều khả năng giết chết lượng lớn sinh vật sống trong hồ.
Biển Paratethys trên bản đồ. (Ảnh: Đại học Utrecht).
Đời sống thủy sinh ở biển Paratethys rất độc đáo, bao gồm mọi loài từ trai và động vật giáp xác tới cá voi và cá heo nhỏ tiến hóa để phù hợp với môi trường hạn chế. Tuy nhiên, khi mực nước giảm đi và lượng muối gia tăng, rất ít loài có thể tồn tại, theo nhà địa chất học Wout Krijgsman đến từ Đại học Utrecht ở Hà Lan.
Krijgsman và cộng sự nghiên cứu ghi chép hóa thạch, trầm tích và địa chất của khu vực quanh biển Đen (nơi từng là trung tâm của biển Paratethys) để xác định 4 đợt sụt giảm mạnh của mực nước trong vài triệu năm, đồng thời lập mô hình và mô phỏng mực nước trong khu vực.
Lần sụt giảm trầm trọng nhất là lần cuối cùng, diễn ra cách đây 7,65 - 7,9 triệu năm, mang tên Great Khersonian Drying. Trong suốt thời kỳ này, mực nước ở biển Paratethys giảm 250 m, phân tách siêu hồ này thành những hồ nhỏ đôi khi quá độc hại đối với phần lớn động vật thủy sinh. Theo tính toán của nhóm nghiên cứu, siêu hồ có thể mất tới 70% diện tích bề mặt và 1/3 thể tích trong thời kỳ khô hạn.
Vào thời đỉnh điểm về sức chứa, biển Paratethys bao phủ khu vực rộng 2,8 triệu km2, chứa lượng nước lớn gấp 10 lần tất cả hồ nước trên Trái Đất ngày nay gộp lại. Biến đổi về nhiệt độ và lượng mưa ở lục địa Á Âu cũng ảnh hưởng tới đất liền, những vùng đồng trống thay thế đất rừng và các loại rừng gỗ cũng thay đổi. Các nhà nghiên cứu vẫn chưa hoàn toàn hiểu rõ những quá trình trên tác động lẫn nhau như thế nào.
Được tạo ra từ dịch chuyển của mảng kiến tạo và sự nhô lên của những dãy núi ở trung tâm châu Âu, theo ghi chép địa chất, biển Paratethys tồn tại khoảng 5 triệu năm trước khi biến đổi về cảnh quan khiến nước hồ đổ vào Địa Trung Hải. Một nghiên cứu khác gần đây chỉ ra mực nước giảm quanh biển Paratethys Sea đã biến vùng ven bờ thành đồng cỏ, cung cấp đất đai phì nhiêu cho động vật ăn cỏ.
Nguồn gốc và ý nghĩa của Lễ Phục sinh
Lễ Phục sinh được xem là một trong những dịp lễ quan trọng nhất trong năm của các tín đồ theo đạo Kito.
Khám phá bí ẩn về đêm kinh hoàng của Napoleon trong kim tự tháp Ai Cập
Napoleon là một người gan dạ, một vị tướng tài ba của nước Pháp. Trên chiến trường ông không sợ bất cứ kẻ thù nào nhưng một đêm ngủ lại trong kim tự tháp Ai Cập lại khiến con người dũng cảm đó hoảng sợ
Phi công giải thích về những bí mật trên máy bay ít được tiết lộ
Phi công không được để râu, đi vệ sinh phải lần lượt từng người và bình oxy chỉ đủ thở trong 15 phút là điều hiếm ai ngờ tới.
Điều gì xảy ra khi bạn nuốt kẹo cao su
Nếu vô tình nuốt phải, bã kẹo cao su có thể chống lại các quá trình tiêu hóa, nhưng cuối cùng nó vẫn bị đào thải ra khỏi cơ thể sau vài ngày.
Móng của một cây cầu được xây dựng như thế nào?
Ở những vùng ngập nước, người ta làm thế nào để xây móng cầu - nền tảng của mọi công trình?
Chuyện gì sẽ xảy ra nếu gió ngừng thổi trên Trái Đất?
Điều khủng khiếp gì sẽ xảy ra nếu trên Trái Đất không có gió? Liệu sự sống trên hành tinh xanh này có còn tồn tại?
