Phát hiện mạng lưới não bí ẩn có thể gây ra nhiều chứng rối loạn tâm thần

Các nhà nghiên cứu đã phát hiện ra rằng, sáu chứng rối loạn tâm thần dường như có liên quan đến cùng một hệ thống dây thần kinh cơ bản trong não. Đó là một mạng lưới kết nối não bí ẩn có liên quan đến một số rối loạn tâm thần, bao gồm tâm thần phân liệt, trầm cảm và rối loạn ám ảnh cưỡng chế (OCD).

"Một nửa số người chúng tôi điều trị đáp ứng các tiêu chí của nhiều chứng rối loạn", Tiến sĩ Joseph Taylor, giám đốc lâm sàng tại Trung tâm Trị liệu Mạch não của Bệnh viện Brigham and Women's ở Boston và là tác giả đầu tiên của một nghiên cứu mô tả phát hiện này, cho biết.


Tất cả các vùng bị teo được kết nối với một mạng lưới não bộ chung.

Nghiên cứu đã xác định sáu chứng rối loạn - tâm thần phân liệt, rối loạn lưỡng cực, trầm cảm, nghiện ngập, OCD và lo lắng - có chung mạch cơ bản này và Taylor, cũng là bác sĩ tâm thần cộng tác tại Brigham and Women's và là giảng viên về tâm thần học tại Trường Y Harvard, cho biết: "Chúng tôi nghi ngờ rằng các rối loạn tâm thần khác cũng có thể được liên kết với cùng một mạng lưới" .

Mạch mới phát hiện không phải là mạch đã được các nhà khoa học xác định hoặc đặt tên trước đây. Taylor cho biết, trước đây, một số "nút" trong mạch có liên quan đến rối loạn tâm thần, trong khi những nút khác thì không và thay vào đó được liên kết với các khía cạnh chính của chức năng nhận thức, như sự chú ý có chọn lọc và xử lý cảm giác. Làm sáng tỏ cách thức hoạt động của mạch có thể làm rõ sự thiếu hụt trong các chức năng này có thể dẫn đến các bệnh tâm thần khác nhau như thế nào và có khả năng khiến chúng có thể xảy ra cùng nhau.

Để vạch ra hệ thống dây phức tạp này, đầu tiên các nhà nghiên cứu đã lấy dữ liệu từ hơn 190 nghiên cứu về sự khác biệt chất xám giữa những người mắc chứng rối loạn tâm thần và những người không mắc chứng rối loạn tâm thần.

Được đặt tên theo màu sắc, chất xám của não được tạo thành từ phần thân của các tế bào não hoặc tế bào thần kinh và hệ thống dây điện không cách điện kéo dài từ các tế bào đó. (Ngược lại, chất trắng do một lớp chất béo cách điện bao phủ các sợi thần kinh của nó). Chất xám được tìm thấy ở bề mặt nhăn nheo bên ngoài của não, vỏ não, cũng như trong một số cấu trúc bên dưới vỏ não.

Nhóm nghiên cứu đã xác định chính xác các vùng não nơi chất xám bị teo hoặc co lại trong bối cảnh rối loạn tâm thần. Nhóm nghiên cứu nhận thấy hai cấu trúc ở vỏ não - vành đai trước và thùy đảo - thường xuyên xuất hiện trong các phân tích này, nhưng nhìn chung, mô hình teo không nhất quán trong sáu rối loạn được nghiên cứu.

Nhưng đáng chú ý, các rối loạn này vẫn có một điểm chung: mạng lưới dây rối rắm chạy giữa tất cả các túi teo trong não. Nhóm nghiên cứu đã phát hiện ra điều này bằng cách đặt tất cả các vùng chất xám bị teo trong bản đồ hệ thống dây điện của não, được gọi là "bộ kết nối". Một nhóm nghiên cứu khác trước đây đã xây dựng hệ kết nối này bằng cách sử dụng quét não của 1.000 người không bị rối loạn tâm thần.

Tất cả các vùng bị teo được kết nối với một mạng lưới não bộ chung.

Câu hỏi đặt ra là, có phải tất cả sáu chứng rối loạn đều liên quan đến những thay đổi chức năng tương tự trong mạch, so với những người không bị rối loạn tâm thần?

Bộ kết nối hiện có cung cấp một số gợi ý về cách các nút khác nhau trong mạch liên quan đến nhau.

Taylor gợi ý, một khi các nhà khoa học hiểu rõ hơn về vai trò của mạch trong các rối loạn khác nhau, các bác sĩ có thể điều trị các triệu chứng tâm thần bằng cách điều chỉnh hoạt động trong một phần của mạng. Ví dụ, kích thích từ xuyên sọ (TMS) - một thủ thuật không xâm lấn sử dụng từ trường để kích thích tế bào thần kinh trong não và đã được phê duyệt là phương pháp điều trị trầm cảm, OCD và cai thuốc lá - có thể được sử dụng cho mục đích này.

Trong khi phương pháp điều trị TMS cho nhiều chứng rối loạn vẫn còn là lý thuyết, cả Taylor và Barch đều cho biết những phương pháp điều trị như vậy có thể thực hiện được trong tương lai.

TIN CŨ HƠN
Những căn bệnh đáng sợ từ thịt chó

Những căn bệnh đáng sợ từ thịt chó

Nhiễm virus dại, rối loạn đông máu, hay nhiễm ấu trùng sán... là căn gây bệnh đáng sợ đe dọa người thường xuyên ăn thịt chó.

Đăng ngày: 20/10/2025
Cà phê tốt cho sức khỏe, nhưng không phải ai cũng hợp

Cà phê tốt cho sức khỏe, nhưng không phải ai cũng hợp

Khoa học đã chứng minh cà phê là một loại thức uống mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe của con người. Tuy nhiên, đây không phải là loại thức uống dành cho tất cả mọi người.

Đăng ngày: 19/10/2025
Những điều cần biết khi ăn quả sung

Những điều cần biết khi ăn quả sung

Theo Đông y, quả sung có vị ngọt, tính bình, là một vị thuốc quí và chữa được nhiều bệnh với cách làm khá đơn giản.

Đăng ngày: 19/10/2025
Hạt dẻ - Thực phẩm của thiên đường

Hạt dẻ - Thực phẩm của thiên đường

Hạt dẻ đã có mặt ở Trung Quốc và Nhật Bản từ thời cổ đại, rất lâu trước khi quân đội La Mã mang chúng về châu Âu. Nhiều loại hạt dẻ đã lớn lên hoang dại trong lòng châu Á, một phần ở Trung Đông và châu Âu.

Đăng ngày: 19/10/2025
Tác dụng của măng cụt

Tác dụng của măng cụt

Măng cụt không chỉ ngon mà còn cực kỳ tốt cho sức khỏe, chứa nhiều vitamin, khoáng chất và chất xơ cần thiết.

Đăng ngày: 18/10/2025
Lịch sử tình dục của loài người

Lịch sử tình dục của loài người

Chim làm chuyện ấy, ong làm chuyện ấy, con người từ thuở sơ khai cũng đã làm chuyện ấy. Nhưng hoạt động này đã thay đổi như thế nào trong hàng nghìn năm qua, và thậm chí chỉ trong vài thập kỷ vừa rồi?

Đăng ngày: 16/10/2025
Tất cả những điều bạn cần biết về bệnh sỏi thận

Tất cả những điều bạn cần biết về bệnh sỏi thận

Sỏi thận là một trong những nguyên nhân dẫn đến suy thận, chạy thận gây tổn hại lớn về sức khỏe và kinh tế cho người bệnh.

Đăng ngày: 15/10/2025
Khoa Học News