Phát hiện mới về hoạt động của hố đen siêu nặng thuở vũ trụ sơ khai

Các nhà thiên văn học đã quan sát được những tia plasma phun ra mạnh mẽ từ một hố đen siêu nặng sau khi hố đen này "ăn ngấu nghiến" các vật chất xung quanh nó. Phát hiện trên hứa hẹn sẽ hé lộ những bí ẩn về những thiên hà được hình thành từ sớm và cách thức chúng tiến hóa trong vũ trụ.

Quan sát này thậm chí còn ấn tượng hơn khi tiết lộ rằng đó là hố đen siêu nặng nằm ở trung tâm một thiên hà cách xa chúng ta 11 tỷ năm ánh sáng. Do đó, những gì chúng ta quan sát từ sự kiện này có thể hé lộ về những ngày sơ khai của vũ trụ khi mà nó mới chỉ 3 tỷ năm tuổi.


Hình ảnh minh họa một hố đen phun ra những luồng sáng mạnh mẽ. (Ảnh: NASA).

Đột phá này có thể đạt được là nhờ hiện tượng thấu kính hấp dẫn. Nhờ có một thiên hà vĩ đại khác nằm giữa chúng ta và nguồn phát ra ánh sáng nên trọng lực đã bẻ cong và khuếch đại thiên hà ban đầu. Nói cách khác thấu kính hấp dẫn xảy ra khi ánh sáng từ vật thể nền (chẳng hạn như một thiên hà) được khuếch đại và sáng lên khi gặp phải một trường hấp dẫn lớn (như một cụm thiên hà) trên đường tới Trái Đất, từ đó giúp chúng ta có thể quan sát chi tiết hơn những vật thể ở xa.

"Hiện tượng này giống như một "kính thiên văn tự nhiên" khiến cho chúng ta có thể quan sát được những vật thể ở xa trong vũ trụ", Takeo Minezaki - một trong các nhà nghiên cứu tại Đại học Tokyo giải thích.


Hình ảnh cho thấy thiên hà trông sẽ như thế nào nếu gặp hiệu ứng thấu kính hấp dẫn. (Ảnh: ALMA).

Nhờ hệ thống kính thiên văn ALMA và việc tận dụng "thấu kính hấp dẫn", các nhà khoa học có thể đạt được tầm nhìn sắc nét đến khó tin với hiệu quả gấp 9.000 lần tầm nhìn của con người.

Những quan sát trên hứa hẹn sẽ hé lộ bí ẩn về việc các thiên hà đã tiến hóa như thế nào vào thời kỳ đầu hình thành vũ trụ. Đặc biệt, dấu ấn nối bật trong các quan sát này là sự kiện một hố đen siêu nặng trong trung tâm của 1 thiên hà đã phun ra những luồng plasma vĩ đại.

Quan sát sự tương tác giữa các tia thoát ra từ hố đen với các đám mây khí mà chúng để lại có ý nghĩa quan trọng trong việc hiểu thêm về cách thức các thiên hà đã tiến hóa trong vũ trụ, các nhà thiên văn học cho biết.

Loading...
TIN CŨ HƠN
11 vụ núi lửa phun trào kinh hoàng nhất trong lịch sử

11 vụ núi lửa phun trào kinh hoàng nhất trong lịch sử

Tambora, Krakatoa,Yellowstone... là những cái tên rất nổi bật trong số 11 đợt núi lửa phun trào dữ dội nhất lịch sử này.

Đăng ngày: 05/04/2025
Những điều bạn chưa biết về thiên thạch

Những điều bạn chưa biết về thiên thạch

Thiên thạch là gì? Một câu hỏi nghe rất quen thuộc, tưởng chừng dễ ấy thế mà nó đã và đang đánh đố không ít người.

Đăng ngày: 03/04/2025
Các nhà khoa học đưa ra kết luận không ngờ tới về du hành thời gian

Các nhà khoa học đưa ra kết luận không ngờ tới về du hành thời gian

Các nhà khoa học vừa xác nhận tìm thấy hạt nhân hình quả lê. Điều này không chỉ đi ngược với một số quy luật vật lý mà còn chứng minh rằng du hành thời gian là bất khả thi.

Đăng ngày: 02/04/2025
Đường thay đổi ngày quốc tế

Đường thay đổi ngày quốc tế

Trái đất tự quay từ Tây sang Đông, sáng, trưa, chiều, tối lần lượt xuất hiện ở các nước trên thế giới một cách tuần hoàn. Vậy một ngày mới trên Trái đất nên bắt đầu từ đâu và kết thúc ở đâu? Để tránh sự hỗn loạn về ngày tháng, Hội ng

Đăng ngày: 31/03/2025
Bản đồ trái đất và các hành tinh

Bản đồ trái đất và các hành tinh

Nếu bạn là người bắt đầu yêu thích môn thiên văn học thì việc nhận dạng vị trí, tên gọi, thông tin về các hành tinh trong vũ trụ không phải là điều dễ dàng.  Với Home Planet, bạn có thể dễ dàng biết được tất cả các th&ocirc

Đăng ngày: 30/03/2025
Đặt tên cho các ngôi sao, cần cả một chiến dịch toàn cầu

Đặt tên cho các ngôi sao, cần cả một chiến dịch toàn cầu

Tên đăng ký phải sử dụng từ 4 đến 16 ký tự La tinh và chưa từng được đặt cho bất cứ thiên thể nào khác.

Đăng ngày: 29/03/2025
Những điều bạn chưa biết về Tinh vân

Những điều bạn chưa biết về Tinh vân

Tinh vân là một thiên thể ở dạng mây mù gồm khí sao và bụi vũ trụ. Tỷ trọng vật chất trong tinh vân rất thấp. Nếu đo bằng tiêu chuẩn trên Trái đất, có nơi hầu như là chân không. Nhưng thể tích tinh vân lại cực kỳ to lớn, cũng phải đế

Đăng ngày: 28/03/2025
Tiêu điểm
Khoa Học News