Phát hiện nguồn tia X siêu sáng trong vũ trụ xa xôi

Dựa trên quan sát từ tàu vũ trụ Swift, NASA đã xác định được một nguồn tia X siêu sáng mới phát ra từ thiên hà NGC 7090.

Vật thể được đặt tên là NGC 7090 ULX3 sáng đến mức mỗi tia X của nó phát ra bức xạ nhiều hơn gấp một triệu lần so với Mặt Trời của chúng ta ở mọi bước sóng. Những nguồn tia X siêu sáng nói chung (ULX) được biết đến là mạnh mẽ hơn bất kỳ quá trình sao nào trong vũ trụ và chỉ yếu hơn các hạt nhân thiên hà đang hoạt động. Mặc dù vậy, bản chất của chúng đến nay vẫn là một bí ẩn lớn.

Thông thường, mỗi thiên hà chỉ có một ULX, nhưng một số trường hợp đặc biệt như NGC 7090 có thể chứa nhiều hơn thế. Thiên hà xoắn ốc cách Trái đất 31 triệu năm ánh sáng này trước đây được biết đến là có tới hai nguồn tia X siêu sáng là NGC 7090 ULX1 và NGC 7090 ULX2.

Trong một quan sát mới từ tàu vũ trụ Swift của NASA, các nhà nghiên cứu từ Đại học Cambridge của Anh do Dominic Walton dẫn đầu đã báo cáo phát hiện thêm một ULX khác bên trong NGC 7090 với độ sáng tối đa lên tới 6 x 10^39 erg/s (erg là đơn vị đo năng lượng và công cơ học).


Ảnh chụp cho thấy sự thay đổi độ sáng của NGC 7090 ULX3. (Ảnh: NASA).

Theo báo cáo trên tạp chí arXiv hôm 17/11, NGC 7090 ULX3 đã hoạt động liên tục trong hơn 7 tháng. Trong phần lớn thời gian, nó có độ sáng tương đối ổn định ở mức 0,1 x 10^39 erg/s và chỉ mới chuyển sang chế độ siêu sáng dưới quan sát của tàu Swift.

Các nhà thiên văn học nhấn mạnh sự thay đổi theo tỷ lệ thời gian như vậy cho thấy NGC 7090 ULX3 có thể là một hệ sao xung. Tuy nhiên, họ chưa phát hiện bất kỳ xung tín hiệu đáng kể nào từ nguồn này.

"Chúng tôi vẫn chưa chắc chắn về nguồn cấp năng lượng cho NGC 7090 ULX3, do đó, cần thêm các quan sát để có thể hiểu rõ bản chất thực sự của hệ thống này", nhóm nghiên cứu kết luận.

Loading...
TIN CŨ HƠN
Khám phá các giai đoạn trong chu kỳ của Mặt Trăng

Khám phá các giai đoạn trong chu kỳ của Mặt Trăng

Các giai đoạn (pha) của Mặt Trăng thay đổi một cách tuần hoàn, phụ thuộc vào góc chiếu của Mặt Trời tới Mặt Trăng và vị trí quan sát trên Trái Đất.

Đăng ngày: 05/06/2025
Tổng quan về sao Thủy

Tổng quan về sao Thủy

Sao Thủy hay Thủy Tinh là hành tinh nhỏ nhất và gần Mặt Trời nhất trong tám hành tinh thuộc Hệ Mặt Trời, với chu kỳ quỹ đạo bằng 88 ngày Trái Đất.

Đăng ngày: 05/06/2025
Tổng quan về sao Thổ

Tổng quan về sao Thổ

Sao Thổ tức Thổ tinh là hành tinh thứ sáu tính theo khoảng cách trung bình từ Mặt Trời và là hành tinh lớn thứ hai về đường kính cũng như khối lượng, sau Sao Mộc trong Hệ Mặt Trời.

Đăng ngày: 03/06/2025
Xuyên không là có thật và đây là người duy nhất được trải nghiệm điều đó

Xuyên không là có thật và đây là người duy nhất được trải nghiệm điều đó

Khoa học đã từng chứng minh rằng chúng ta có thể thực hiện du hành thời gian - ít nhất là về mặt lý thuyết.

Đăng ngày: 02/06/2025
Những điều thú vị ít ai biết về Mặt Trăng

Những điều thú vị ít ai biết về Mặt Trăng

Mặt Trăng - vật thể lớn nhất và sáng nhất trên bầu trời đêm đã làm mê hoặc và là nguồn cảm hứng vô tận cho loài người trong nhiều thế kỷ qua.

Đăng ngày: 31/05/2025
Phát hiện siêu Trái đất kim cương có khả năng “tái sinh”

Phát hiện siêu Trái đất kim cương có khả năng “tái sinh”

Nhờ kính viễn vọng James Webb, các nhà thiên văn học phát hiện hành tinh dung nham nóng rực cấu tạo từ kim cương phát triển khí quyển thứ hai sau khi sao chủ phá hủy khí quyển ban đầu.

Đăng ngày: 30/05/2025
Năm ánh sáng là gì? Một năm ánh sáng bằng bao nhiêu km?

Năm ánh sáng là gì? Một năm ánh sáng bằng bao nhiêu km?

Năm ánh sáng là đơn vị đo thông dụng ngoài vũ trụ bao la, rộng lớn. Và người ta thường nhầm lẫn nghĩ rằng đây là đơn vị đo thời gian.

Đăng ngày: 23/05/2025
Tiêu điểm
Khoa Học News